Zakład ubezpieczeń zarzucił mi, że złożyłem nieprawdziwe informacje w zgłoszeniu o wypłatę odszkodowania. Poinformowałem o szkodzie w pojeździe w związku z kolizją, jednak zawnioskowałem również o objęcie odszkodowaniem uszkodzenia pojazdu, które sam zrobiłem. Czy grozi mi jakaś odpowiedzialność z tego tytułu?
O ile zarzuty zakładu ubezpieczeń się potwierdzą, Czytelnik może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Zakład ubezpieczeń z pewnością odmówi wypłaty odszkodowania (bądź części odszkodowania), gdyż jedno z uszkodzeń pojazdu w ogóle nie powstało w wyniku zdarzenia, za które można domagać się odszkodowania (szkoda niewiadomego pochodzenia, która nie ma związku z kolizją). Oprócz tego w grę wchodzi wspomniane wcześniej przestępstwo wyłudzenia odszkodowania. Zgodnie z przepisami, ten, kto w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia powoduje zdarzenie będące podstawą do wypłaty takiego odszkodowania, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Wynika to z art. 298 § 1 Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 ze zm.).
Najważniejsze jest wyjaśnienie pojęcia "wypadek". To ono właśnie nadaje umowie zawieranej z ubezpieczycielem (a więc i samemu stosunkowi ubezpieczeniowemu) charakter losowy. Wypadkiem będą więc różnego rodzaju zdarzenia, które mogą przytrafić się w sposób niezamierzony, np. przy umowie autocasco będzie to kradzież pojazdu, uszkodzenie w wyniku kolizji drogowej itp. Natomiast osoba, która w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia powoduje zdarzenie będące podstawą do wypłaty takiego odszkodowania i domaga się odszkodowania, dopuszcza się przestępstwa. Spowodowanie uszkodzenia, które rodzi obowiązek wypłaty odszkodowania po stronie ubezpieczyciela nie jest bowiem żadnym wypadkiem, a działaniem celowym, zamierzonym, skierowanym po to, by uszczuplić mienie ubezpieczyciela.
Popełnia przestępstwo, choć nie podlega karze ten, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie zapobiegł wypłacie odszkodowania. Takie zapobiegnięcie następuje poprzez cofnięcie wniosku o wypłatę odszkodowania złożonego do ubezpieczyciela. Działanie ubezpieczającego musi być jednak dobrowolne, a więc podyktowane wolnym i swobodnym wyborem, a nie uzyskaną informacją na temat planowanego wszczęcia postępowania karnego, czy tym bardziej już rozpoczętego postępowania. Kluczowy jest także moment złożenia takiego oświadczenia. Jeśli organy ścigania wszczęły już postępowanie karne (np. dochodzenie), wówczas nie będzie można uchylić się od kary.
|