Moja mama jest schorowaną osobą. Jest już zaawansowana wiekiem i myślę, że powinna zostać ubezwłasnowolniona tak, aby można było łatwiej sprawować nad nią opiekę. Kiedy możliwe jest ubezwłasnowolnienie?
Już na wstępie należy wyjaśnić bardzo ważną rzecz - to, że ktoś jest osobą starszą w żaden sposób nie pozwala na jego ubezwłasnowolnienie. Podobnie nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia sama tylko choroba czy nawet normalne trudności związane z zaawansowanym wiekiem czy chorobą. Pamiętać należy, że zastosowanie wspomnianej instytucji wchodzi w grę tylko i wyłącznie wtedy, gdy wymaga tego dobro tej osoby, a nie dobro, wygoda czy inne nawet rozsądne argumenty odnoszące się do rodziny takiej osoby. Trzeba bowiem zauważyć, że ubezwłasnowolnienie dotyczy aspektu prawnego a nie praktycznego (faktycznego). A największą trudnością i zarazem obowiązkiem rodziny jest faktyczna pomoc i opieka nad osobą potrzebującą. Te zobowiązania są aktualne niezależnie od tego czy np. rodzic jest ubezwłasnowolniony, czy nie.
U osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona, musi zostać stwierdzona choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo innego rodzaju zaburzenie psychiczne, w szczególności pijaństwo lub narkomania. Samo uzależnienie (czy innego rodzaju zaburzenie psychiczne) nie jest jednak wystarczające do zastosowania ubezwłasnowolnienia. Konieczne jest bowiem ustalenie, że ze względu na ten właśnie stan psychiczny dana osoba potrzebuje pomocy do prowadzenia swoich spraw (przy ubezwłasnowolnieniu częściowym) bądź nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem (przy ubezwłasnowolnieniu całkowitym). Stanowi o tym art. 13 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.).
Ubezwłasnowolnienie ma służyć dobru osoby chorej, a nie jej rodzinie; nie zwalnia ono rodziny z obowiązku troski i opieki.
Ubezwłasnowolnienie następuje na mocy wyroku sądu. Prawo do złożenia wniosku w tej sprawie ma małżonek osoby, której wniosek dotyczy, jej krewni w linii prostej oraz rodzeństwo, a także jej przedstawiciel ustawowy. Właściwym w sprawie jest sąd okręgowy dla miejsca zamieszkania osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona. Jeżeli ubezwłasnowolnienie ma nastąpić z powodu pijaństwa, sąd żąda m.in. przedstawienia zaświadczenia z poradni przeciwalkoholowej, a jeżeli ubezwłasnowolnienie ma nastąpić z powodu narkomanii - zaświadczenia z poradni leczenia uzależnień. Osoba, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, musi być zbadana przez biegłego lekarza psychiatrę lub neurologa, a także psychologa.
|