Wielokrotnie spotkałem się z takimi pojęciami jak pokrewieństwo, powinowactwo, zarówno w przypadku umów, jak regulacji podatkowych. Jaka jest różnica między pokrewieństwem a powinowactwem? W jaki sposób są obliczane linie i stopnie pokrewieństwa (powinowactwa)?
Pojęcia te zostały zdefiniowane w art. 617 - art. 618 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej. Krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej. Stopień pokrewieństwa określa się według liczby urodzeń, wskutek których powstało pokrewieństwo - system liczenia stopnia pokrewieństwa w polskim systemie prawnym opiera się na tzw. komputacji rzymskiej. Przykładowo zatem syn jest krewnym względem swojego ojca, krewnym w linii prostej, syn pochodzi od tejże osoby (od ojca). Jest krewnym pierwszego stopnia, bowiem do powstania pokrewieństwa wystarczyło jedno urodzenie. Z kolei wnuk względem dziadka też będzie krewnym w linii prostej, ale drugiego stopnia, bowiem do powstania tego pokrewieństwa wymagane były dwa urodzenia (najpierw urodziło się dziecko dziadka, a potem dziecku dziadka urodził się jego syn, czyli wnuk dziadka).
Z kolei rodzeństwo to krewni w linii bocznej (mają wspólnego przodka - ojca), ale nie są krewnymi w linii prostej (bowiem jedno z rodzeństwa nie pochodzi od drugiego). Są krewnymi w linii bocznej, drugiego stopnia (należy policzyć liczbę urodzeń, na skutek których powstało pokrewieństwo, z pominięciem wspólnego przodka). W tym miejscu warto dodać, że w doktrynie podkreśla się, iż z art. 617 § 1 K.r.o. wynika wprost, że aby uznać osoby za spokrewnione, konieczne jest posiadanie jednego wspólnego przodka, nie jest natomiast wymagane, aby osoby spokrewnione pochodziły od tych samych rodziców. Wystarczy, by miały jednego wspólnego rodzica. Konsekwencją tego jest przyjęcie, że "rodzeństwo" obejmuje nie tylko rodzeństwo naturalne, ale również przyrodnie.
Natomiast powinowactwo wynika z małżeństwa między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Co istotne, trwa ono mimo ustania małżeństwa. Linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa. Przykładowo mąż córki dla jej ojca jest powinowatym pierwszego stopnia (córka jest bowiem względem ojca krewną w linii prostej pierwszego stopnia).
Pojęcie pokrewieństwa (powinowactwa) w rozumieniu cywilnoprawnym, wobec braku odrębnej regulacji, przyjmowane jest na gruncie ustaw podatkowych.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
