Mąż prowadzi od roku działalność gospodarczą. Mamy wspólność majątkową, ale zamierzamy podpisać intercyzę. Czy będę odpowiadać za długi podatkowe męża powstałe przed sporządzeniem intercyzy?
Podatnik odpowiada, co do zasady, całym swoim majątkiem za podatki wynikające ze zobowiązań podatkowych. Stanowi o tym art. 26 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).
Podatnik, który jest w związku małżeńskim, odpowiada za zobowiązania podatkowe majątkiem osobistym oraz majątkiem wspólnym swoim i małżonka. Majątek wspólny tworzą przedmioty majątkowe nabyte przez jednego lub oboje małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej. Wspólne są m.in. pobrane pensje, dochody z działalności gospodarczej, dochody z majątku wspólnego. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością stanowią majątek odrębny każdego z małżonków. Zalicza się do nich m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem małżeństwa, prawa autorskie, spadki.
Majątek wspólny małżonków jest współwłasnością łączną. Charakteryzuje się to tym, że w czasie trwania wspólności majątek wspólny nie może zostać podzielony, a także nie podlegają wyodrębnieniu udziały każdego z małżonków. Majątek wspólny jest majątkiem zarówno małżonka posiadającego zaległość podatkową, jak i drugiego małżonka. Dłużnik odpowiada wspólnym, a więc swoim majątkiem, bez ograniczeń kwotowych i wyłączania z niego określonych składników (por. prawomocny wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Bd 1155/14).
Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową może być podpisana przed lub po zawarciu małżeństwa.
Wspólność majątkowa powstaje z mocy prawa z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, chyba że małżonkowie zdecydują się na wprowadzenie ustroju umownego, np. ustanowienie rozdzielności majątkowej. Skutki prawne wyłączenia ustawowej wspólności majątkowej nie odnoszą się jednak do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem zawarcia umowy. Stanowi tak art. 29 § 2 Ordynacji podatkowej. Podpisanie w omawianym przypadku umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową (tzw. intercyzy) nie uchroni więc małżonki przedsiębiorcy przed "odpowiedzialnością" za zobowiązania podatkowe powstałe przed podpisaniem umowy.
Ponadto małżonek, mimo zawarcia umowy o rozdzielności majątkowej, odpowiada za długi współmałżonka mającego własną firmę, jeżeli pomaga w jej prowadzeniu, osiągając z tego tytułu korzyści. Odpowiedzialność obejmuje zaległości podatkowe wynikające z działalności gospodarczej powstałe w okresie stałego współdziałania w jej wykonywaniu. Przewiduje to art. 111 Ordynacji podatkowej. Małżonek odpowiada za takie zaległości podatkowe do wysokości uzyskanych korzyści. Odpowiedzialność nie obejmuje przy tym należności niepobranych przez przedsiębiorcę związanych z pełnieniem przez niego funkcji płatnika lub inkasenta, z wyjątkiem kwot niepobranych od jego najbliższych, m.in. wstępnych, zstępnych, rodzeństwa.
|