Terminowość to jedna z podstawowych zasad obowiązujących podatników w kontaktach z administracją skarbową - przy składaniu deklaracji, opłacaniu podatków, wnoszeniu odwołań od decyzji czy zażaleń na postanowienia. Więcej czasu jest na realizację obowiązku podatkowego, którego termin wykonania upływa w sobotę, niedzielę lub święto. Ujemnych skutków opóźnień można uniknąć, jeżeli termin zostanie przedłużony, odroczony lub przywrócony.
Terminy podatkowe są formułowane w dwojaki sposób: jako określony dzień w miesiącu (roku) albo jako kończące się z upływem pewnego okresu.
Terminy zaliczane do pierwszej grupy wskazują dzień, przed upływem którego należy wywiązać się z danego obowiązku. W ten sposób określa się zasadniczo terminy składania deklaracji i zapłaty podatków, np. JPK_V7M przesyła się do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, PIT-37 za dany rok podatkowy składa się od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, PIT-11 za dany rok podatkowy przekazuje się do urzędu skarbowego do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym.
Terminy z drugiej grupy kończą się po upływie pewnej liczby dni, tygodni, miesięcy lub lat. Zasady ich obliczania zostały określone w art. 12 § 1-4 Ordynacji podatkowej. Termin określony w dniach upływa o północy ostatniego dnia z wyznaczonej liczby dni. Uwzględnia się dni robocze i wolne od pracy. Jeżeli początkiem jest jakieś zdarzenie, np. doręczenie decyzji, w wyliczeniach pomija się dzień wystąpienia tego zdarzenia. Termin biegnie od dnia następującego po tym zdarzeniu. Termin określony w tygodniach mija z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu. Termin ustalony w miesiącach kończy się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Termin w latach upływa z tym dniem w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było - w dniu poprzedzającym bezpośrednio ten dzień.
Niekiedy na wykonanie danej czynności można zyskać nawet kilka dodatkowych dni.
Jeżeli ostatni dzień terminu wypada w sobotę, niedzielę lub święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy, termin upływa następnego dnia po dniu lub dniach wolnych. Wynika to z art. 12 § 5 Ordynacji podatkowej. Świętami ustawowo wolnymi od pracy są: 1 stycznia (Nowy Rok), 6 stycznia (Święto Trzech Króli), pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja (Święto Pracy), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja), pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny), 1 listopada (Wszystkich Świętych), 11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości), 25 i 26 grudnia (Święta Bożego Narodzenia).
Od opisanej zasady jest wyjątek. Dotyczy składania deklaracji VAT przez podatników zidentyfikowanych na potrzeby procedury unijnej (art. 130c ustawy o VAT) oraz podmiotów zagranicznych zidentyfikowanych na potrzeby procedury nieunijnej (art. 133 ustawy o VAT). Mają oni obowiązek składać deklaracje VAT za okresy kwartalne do końca miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Termin ten upływa również wtedy, gdy jego ostatni dzień przypada na sobotę, niedzielę lub święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy.
Podatnicy nie zawsze są w stanie dotrzymać ustawowych terminów. Sposobami na uniknięcie negatywnych skutków spóźnienia jest przedłużenie, odroczenie lub przywrócenie terminu.
Terminy przewidziane w przepisach prawa podatkowego może przedłużyć - w drodze rozporządzenia - Minister Finansów (z wyjątkiem terminów wskazanych w ramce). Przewiduje to art. 50 Ordynacji podatkowej. Minister Finansów, decydując się na takie rozwiązanie, musi określić w rozporządzeniu grupy podatników, którym przedłuża terminy, rodzaje czynności, których termin wykonania został przedłużony, a także dzień upływu przedłużonego terminu. Taką preferencją zostali w ostatnim czasie objęci podatnicy z terenów poszkodowanych w wyniku powodzi. Mają więcej czasu na rozliczenie PIT, CIT, VAT, podatku od spadków i darowizn, PCC. Rozwiązania te wynikają z rozporządzenia w sprawie przedłużenia niektórych terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego w związku z powodzią we wrześniu 2024 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1390 ze zm.).
Podatnik może również zwrócić się do organu podatkowego z wnioskiem o odroczenie terminu. Odroczeniu podlegają terminy materialnoprawne, np. do złożenia zeznania podatkowego (z wyjątkiem terminów wskazanych w ramce). Zastosowanie tej ulgi jest dopuszczalne w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Podatnik powinien wykazać, co i dlaczego przemawia za wyznaczeniem innej - indywidualnej - daty dopełnienia określonego obowiązku podatkowego. Wniosek trzeba wnieść przed upływem terminu. Odroczenie terminu, który już upłynął, jest niemożliwe.
Przywróceniu podlegają terminy procesowe, np. do wniesienia odwołania od decyzji urzędu skarbowego. Wskazuje tak art. 162 § 4 Ordynacji podatkowej. Podstawą uruchomienia postępowania w tej sprawie jest wniosek zainteresowanego. Wnioskodawca musi w nim uprawdopodobnić, że nie ponosi winy za spóźnienie. Powinien wykazać, że wykonanie danej czynności na czas było niemożliwe z przyczyn od niego niezależnych, np. z powodu nagłej hospitalizacji, powodzi, pożaru. Podanie trzeba złożyć w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Termin ten nie podlega przywróceniu. Jednocześnie ze złożeniem podania należy dopełnić czynności, która nie została wykonana w wymaganym czasie, np. do wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji powinno być dołączone odwołanie.
|
Przedłużeniu lub odroczeniu nie podlegają terminy:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.)
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
