Obowiązek badania sprawozdań finansowych określony został w rozdziale 7 ustawy o rachunkowości, zatytułowanym "Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych". W świetle art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości badaniu za 2024 r. - podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:
1) banków krajowych, oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych,
1a) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o świadczeniu usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 2b ustawy o rachunkowości,
2a) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
2b) krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego,
3) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
4) pozostałych jednostek (przede wszystkim spółek z o.o., spółek jawnych, partnerskich, komandytowych, cywilnych oraz przedsiębiorstw osób fizycznych), które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe (w odniesieniu do sprawozdań za 2024 r. uwzględnia się dane za 2023 r.), spełniły co najmniej dwa z poniższych warunków:
Wielkości określone w art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości | Dane za 2023 r. przeliczone po średnim kursie NBP z 29 grudnia 2023 r. (1 euro = 4,3480 zł/euro) |
||
Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób | 50 osób | ||
Suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro | 2.500.000 euro × 4,3480 zł/euro = 10.870.000 zł* |
||
Przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro | 5.000.000 euro × 4,3480 zł/euro = 21.740.000 zł* |
||
|
W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe, o których mowa w art. 51 ust. 1 ustawy o rachunkowości, powyższe warunki określone w art. 64 ust. 1 tej ustawy, stosuje się do łącznego rocznego sprawozdania finansowego. Ponadto badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR, roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy (por. art. 64 ust. 3 i 4 ustawy o rachunkowości).
Obowiązek badania rocznego sprawozdania finansowego może wynikać także z innych niż ustawa o rachunkowości przepisów. Przykładowo obowiązkowo muszą poddać badaniu swoje sprawozdania finansowe również te jednostki prowadzące księgi rachunkowe, które dla celów podatkowych wybrały bilansową metodę ustalania różnic kursowych (por. art. 14b ust. 2 updof oraz art. 9b ust. 1 pkt 2 updop).
Badaniu podlegają również sprawozdania finansowe organizacji pożytku publicznego, których sprawozdania nie podlegają takiemu badaniu zgodnie z przepisami o rachunkowości, jeżeli organizacje te:
a) realizują zadania publiczne zlecone, jako powierzone do wykonywania lub do wspierania zadania publicznego, oraz
b) otrzymały w roku obrotowym łączną kwotę dotacji na realizację zadań określonych w pkt a) w wysokości co najmniej 100.000 zł, oraz
c) osiągnęły w roku obrotowym przychody w wysokości co najmniej 3.000.000 zł.
Przy czym obowiązek, o którym mowa wyżej dotyczy rocznych sprawozdań finansowych organizacji pożytku publicznego sporządzanych za rok obrotowy następujący po roku, w którym spełniły one łącznie warunki określone w pkt a-c (por. § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 13 listopada 2018 r. w sprawie obowiązku badania sprawozdań finansowych organizacji pożytku publicznego - Dz. U. poz. 2148).
Obowiązek badania dotyczy także emitentów obligacji niewprowadzonych do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie, do czasu całkowitego wykupu obligacji. Mają oni bowiem obowiązek publikacji na swojej stronie internetowej rocznego sprawozdania finansowego wraz ze sprawozdaniem z badania (por. art. 37 i 41 ustawy o obligacjach).
|