Pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej na swój wniosek. Przy czym z przepisów wynika, że wniosek ten ma być złożony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Czy zatem powinien on być zgłoszony przed rozpoczęciem przez pracownika pracy, czy ewentualnie także w trakcie pracy? Czy wniosek pracownika może być złożony również elektronicznie?
Od 26 kwietnia 2023 r. pracownicy mogą korzystać ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Zwolnienie to przysługuje w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w roku kalendarzowym, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Pracodawca jest związany wnioskiem pracownika o udzielenie tego zwolnienia zgłoszonym najpóźniej w dniu wykorzystania zwolnienia (art. 1481 § 3 K.p.). O sposobie wykorzystania zwolnienia w danym roku kalendarzowym (w dniach czy w godzinach) decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku.
Wymiar zwolnienia od pracy udzielanego w wymiarze godzinowym dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, a niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny. Ze zwolnienia od pracy udzielanego w wymiarze godzinowym może skorzystać także pracownik, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin, np. pracownik o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Podczas korzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości 50%.
Z powołanych przepisów nie wynika, w jakiej formie pracownik może złożyć wniosek o zwolnienie z powodu działania siły wyższej. Przy czym w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej ten przepis do Kodeksu pracy stwierdzono, że: "tak jak w przypadku urlopu na żądanie pracownik będzie składał wniosek w każdej dostępnej formie". Zatem wydaje się prawidłowe, aby pracownik zgłaszał wniosek o to zwolnienie w formie papierowej, czy też elektronicznej, a nawet telefonicznie (np. SMS).
Odnośnie udzielania pracownikowi urlopu na żądanie wypowiedziała się Państwowa Inspekcja Pracy. Na swojej stronie internetowej (www.gov.pip.pl) wyjaśniła, że: "Ta część urlopu (na żądanie - przyp. red.) musi być pracownikowi udzielona na każde jego żądanie, przy czym żądanie pracownika nie musi być wyrażone na piśmie; można je zgłosić ustnie. Nie musi być ono również zgłoszone osobiście pracodawcy, ale także telefonicznie. (...)".
Jeżeli chodzi o termin złożenia wniosku w sprawie omawianego zwolnienia, to przepis wskazuje, że ma on przypadać najpóźniej w dniu wykorzystania zwolnienia. Biorąc pod uwagę, że zwolnienie to wynika z działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, wydaje się dopuszczalne złożenie tego wniosku nie tylko przed rozpoczęciem dnia pracy, ale także w trakcie dnia. Przemawia za tym możliwość skorzystania z godzinowego zwolnienia z powodu działania siły wyższej.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
