1) Prowadzę niewielką działalność gospodarczą. Aktualnie jeden z pracowników odchodzi na emeryturę. Osoba ta wystąpiła z wnioskiem o wypłacenie odprawy emerytalnej. Czy świadczenie to muszę wypłacić, skoro w regulaminie wynagradzania nie ma o nim mowy? Jeśli tak, to w jakiej wysokości i jak ją obliczyć?
Odprawa emerytalna jest świadczeniem powszechnie obowiązującym i przepisy zakładowe nie mogą pozbawić pracowników prawa do niej.
Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na to świadczenie, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia - popularnie zwana odprawą emerytalną. Prawo do niej wynika wprost z art. 921 Kodeksu pracy.
Przepisy zakładowe oraz postanowienia umów o pracę nie mogą być mniej korzystne dla pracowników od przepisów prawa pracy (art. 18 § 1 K.p.). Dlatego, mimo braku odpowiedniego zapisu w regulaminie wynagradzania, pracodawca powinien wypłacić pracownikowi odprawę emerytalną.
Z uwagi na brak innych uregulowań, odprawa ta będzie odpowiadała jednomiesięcznemu wynagrodzeniu. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. nr 62, poz. 289 ze zm.), podczas obliczania odprawy emerytalnej stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Te zaś określone są w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. nr 2, poz. 14 ze zm.), dalej: rozporządzeniu urlopowym.
Jeżeli pracownik otrzymuje stałe miesięczne składniki wynagrodzenia, przyjmuje się je w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odprawy. Składniki zmienne przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc uwzględniane są w średniej wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawo do odprawy, a składniki przysługujące za okresy dłuższe niż jeden miesiąc - w średniej wysokości z 12 miesięcy (§ 15-17 rozporządzenia urlopowego).
Przykład
Odprawy emerytalne wypłacane są w zakładzie na zasadach wynikających z art. 921 K.p. Jeden z pracowników odchodzi na emeryturę z końcem sierpnia br. Jego wynagrodzenie składa się z:
Chcąc ustalić kwotę odprawy emerytalnej przysługującej pracownikowi, pracodawca musi:
|
2) Czy do obliczeń odprawy emerytalnej należy przyjąć wszystkie świadczenia przysługujące pracownikowi ze stosunku pracy?
Nie. Przy obliczaniu odprawy nie uwzględniamy wypłat wymienionych w § 6 rozporządzenia urlopowego, tj.:
|