Pracownica młodociana zatrudniona w celu przygotowania zawodowego przedłożyła zaświadczenie lekarskie o stanie ciąży i obecnie przebywa na zwolnieniu lekarskim. Jak należy traktować tę pracownicę, jeśli ukończyła ona szkołę zawodową, ale nie złożyła egzaminu końcowego? Nadmieniamy, że pracownica zamierza przystąpić do egzaminu po urodzeniu dziecka. Jakie przysługuje jej wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy?
Stosunek pracy pracownicy z powodu rodzaju umowy oraz jej stanu podlega szczególnej ochronie. Przygotowanie zawodowe nie zostało przy tym zakończone, gdyż pracownica nie złożyła wymaganego egzaminu, a strony nieprzerwanie wiąże umowa zawarta w celu przygotowania zawodowego.
W rozumieniu przepisów Kodeksu pracy młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat (art. 190 § 1 K.p.). Z nielicznymi wyjątkami pracodawca może zatrudniać tylko takich młodocianych, którzy ukończyli co najmniej gimnazjum oraz przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Młodociany, który nie posiada kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego (art. 191 § 2 K.p.). Przygotowanie zawodowe odbywa się przez:
Zwracamy uwagę! Osoby, które przed dokończeniem nauki zawodu osiągnęły pełnoletność, kończą tę naukę na warunkach określonych dla młodocianych. Tak stanowi § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. nr 60, poz. 278 z późn. zm.), dalej rozporządzenia.
Z pytania wynika, że młodociana odbywa przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu z jednoczesnym kształceniem teoretycznym w zasadniczej szkole zawodowej. W takim przypadku, jeśli jest zatrudniona u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem, stosownie do przepisu § 11 ust. 2 rozporządzenia zdaje egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe bezpośrednio po uzyskaniu świadectwa ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej, zgodnie z przepisami dotyczącymi warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Niezłożenie egzaminu wyklucza uznanie, że pracownica zakończyła przygotowanie zawodowe.
Należy wyjaśnić, że stosunek pracy młodocianej jest chroniony nie tylko w związku z jej statusem, ale także stanem. Przepisy dotyczące zatrudniania młodocianych odmiennie regulują treść umowy o pracę, przypadki uzasadniające jej wypowiedzenie, a także kwestie ich czasu pracy oraz urlopów wypoczynkowych. W pozostałym zakresie stosuje się do umów z młodocianymi regulacje Kodeksu pracy dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony oraz dotyczące ochrony stosunku pracy w okresie ciąży. Jak stanowi art. 177 § 1 K.p. pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy, a reprezentująca ją organizacja związkowa wyraziła na to zgodę.
W świetle powyższych wyjaśnień należy uznać, że pracownica nadal pozostaje w zatrudnieniu w ramach umowy o przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu. Rozwiązanie tej umowy jest obecnie - poza przypadkami szczególnymi - niedopuszczalne.
Za okres choroby pracownicy młodocianej przysługuje wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy. Po urodzeniu dziecka nabędzie ona prawo do urlopu i zasiłku macierzyńskiego. Podstawa wymiaru wymienionych świadczeń zostanie ustalona z uwzględnieniem wynagrodzenia młodocianej za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej). W takim przypadku nie ma zastosowania art. 45 ustawy zasiłkowej, który określa kwotę najniższej podstawy wymiaru świadczeń chorobowych dla pracowników w pierwszym roku i w kolejnych latach pracy. Podstawa wymiaru świadczenia chorobowego ustalona w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane przez młodocianą nie ulega więc podwyższeniu do kwoty najniższej podstawy wymiaru.
|