Instytucja Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców funkcjonuje w Polsce od 2018 r. Stoi on na straży praw mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. Przez te 7 lat aktywnie wspiera polskich przedsiębiorców, interweniując w ich sprawach i dbając o równe traktowanie przedsiębiorców w relacjach z administracją państwową. Efekty tych działań są wymierne: setki interwencji, wsparcie w sporach prawnych oraz realne wpływanie na kształt przepisów dotyczących biznesu. Kiedy i w jakich sprawach przedsiębiorca może liczyć na pomoc Rzecznika? Jak o nią wystąpić?
Zasady funkcjonowania omawianej instytucji zostały uregulowane w ustawie o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców. Rzecznik stoi na straży praw mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, w szczególności na straży poszanowania zasady wolności działalności gospodarczej, pogłębiania zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej, bezstronności i równego traktowania, zrównoważonego rozwoju oraz zasady uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów przedsiębiorców. Gwarantuje on ochronę ich praw i reprezentuje w ewentualnych sporach z organami administracji publicznej.
Rzecznik MŚP w szczególności:
Poza tym od 12 maja 2023 r. może on brać udział w postępowaniu w sprawach cywilnych z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, o których mowa w części pierwszej w księdze pierwszej w tytule VII w dziale III Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1568), jeżeli stroną jest przedsiębiorca, który wyraził zgodę na piśmie na udział Rzecznika, oraz jeżeli Rzecznik brał udział w postępowaniu administracyjnym poprzedzającym to postępowanie sądowe - na prawach przysługujących prokuratorowi.
Rzecznik ma kompetencje do działania tylko w sprawach między przedsiębiorcą a urzędem, samorządem bądź instytucją państwową. Nie ma uprawnień do działania w sporach pomiędzy samymi przedsiębiorcami.
Zasadniczo Rzecznik wszczyna postępowanie na wniosek przedsiębiorcy lub organizacji przedsiębiorców. Wniosek można złożyć e-mailowo na adres: wnioski@rzecznikmsp.gov.pl lub w wersji papierowej osobiście lub listownie do biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców mieszczącego się przy ul. Wilczej 46 w Warszawie. Można też złożyć go w oddziale terenowym właściwym dla siedziby przedsiębiorcy (patrz tabela).
Rzecznik po zapoznaniu się z wnioskiem może:
Podejmując czynności, musi zbadać, czy wskutek działania lub zaniechania organu administracji publicznej nie nastąpiło naruszenie praw lub interesów przedsiębiorcy. W przypadku gdy w przeprowadzonym postępowaniu stwierdzi naruszenie praw przedsiębiorcy w działalności organów, organizacji lub instytucji publicznych, zwraca się z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego (patrz ramka) lub dyscyplinarnego.
| Województwo, na terenie którego zlokalizowana jest siedziba firmy (przedsiębiorcy) | Oddział terenowy |
| małopolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie | w Krakowie |
| kujawsko-pomorskie, pomorskie, zachodniopomorskie | w Gdańsku |
| podlaskie, warmińsko-mazurskie | w Białymstoku |
| dolnośląskie, lubuskie, opolskie, wielkopolskie | w Poznaniu |
Ministerstwo Rozwoju i Technologii planuje przekształcenie instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Rzecznika Praw Przedsiębiorców. Taka zmiana znalazła się w założeniach przepisów dotyczących funkcjonowania Rzecznika Praw Przedsiębiorców. Projekt oczekuje na wpis do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów (stan na dzień oddania GP do druku).
Nowy organ miałby nieść pomoc szerszemu gronu przedsiębiorców. Oprócz sektora MŚP na jego pomoc będą mogli liczyć wykonujący wolne zawody, rolnicy oraz wspólnicy jednoosobowej spółki z o.o., wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.
Miałby on też zostać wyposażony w szerszy zakres uprawnień. Zgodnie z projektowanymi zmianami będzie miał m.in. możliwość:
|
Przykład działania Rzecznika MŚP Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców zgłosił się przedsiębiorca z wnioskiem o podjęcie interwencji w sprawie nałożonej na niego opłaty jednorazowej z tytułu wypowiedzenia umowy sprzedaży energii elektrycznej w kwocie ponad 50.000 zł. W ocenie przedsiębiorcy nałożona opłata była niezasadna i wygórowana. Wskazał on, że nigdy nie pozyskał od spółki zajmującej się sprzedażą energii elektrycznej treści wspomnianej umowy ani cenników stanowiących załączniki do umowy, pomimo prób pozyskania informacji w tym zakresie. Rzecznik MŚP wystosował do Departamentu Spółek Paliwowo-Energetycznych Ministerstwa Aktywów Państwowych ocenę w sprawie oraz wniosek o wyjaśnienia. Jak podnosił Rzecznik, przedsiębiorca przez szereg lat zachowywał należytą staranność i wykonywał właściwie umowę. Nie otrzymywał też aktualnych treści dalszej umowy i cenników, które "odnawiały się za dorozumianą jego zgodą". W odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika MŚP Ministerstwo Aktywów Państwowych poinformowało o przekazaniu jego pisma do spółki, aby ta ustosunkowała się do oceny Rzecznika. W swej odpowiedzi spółka udzieliła obszernych wyjaśnień w sprawie oraz wskazała, iż po ponownym rozpatrzeniu wszystkich okoliczności podjęto decyzję o anulowaniu opłaty jednorazowej względem przedsiębiorcy. Źródło: https://rzecznikmsp.gov.pl |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 6.03.2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 1668)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
