Jestem właścicielem nieruchomości, którą nabyłem w drodze dziedziczenia. W ostatnim czasie okazało się, że droga dojazdowa do tej działki przechodzi przez prywatną nieruchomość, której właściciel domaga się zapłaty za korzystanie z jego gruntu. Droga ta była wykorzystywana przeze mnie i mojego poprzednika przez kilkadziesiąt lat. Czy mogę uniknąć obowiązku zapłaty za korzystanie z cudzego gruntu?
TAK. W przypadku bowiem korzystania z drogi dojazdowej od co najmniej 30 lat można wnieść do sądu o stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej.
Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej. Służebność gruntowa, która polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, może zostać nabyta przez zasiedzenie. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie.
Stosownie do art. 172 § 1 K.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat 20 jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. W myśl natomiast § 2 przywołanego artykułu, po upływie lat 30 posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Możliwość doliczenia czasu posiadania przez poprzednika ma zastosowanie również, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.
W kontekście powyższego należy stwierdzić, że przesłankami nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie jest nieprzerwane posiadanie służebności, korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia na nieruchomości, która na skutek nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie stanie się nieruchomością obciążoną oraz upływ kodeksowo zakreślonego czasu. Teoretycy prawa podkreślają przy tym, że w przypadku analizowania przesłanek zasiedzenia służebności gruntowej, nie znajduje zastosowania fragment art. 172 K.c., który odnosi się do posiadania samoistnego rzeczy. W jego miejsce należy badać wystąpienie posiadania służebności.
|