Prowadzę gospodarstwo rolne. Część swoich gruntów przeznaczyłem pod dzierżawę. Z uwagi na zaległości w płatności czynszu przez dzierżawcę, wypowiedziałem umowę dzierżawy bez zachowania terminu wypowiedzenia. Umowa zawarta była na czas nieoznaczony. Dzierżawca wciąż zajmuje moją nieruchomość, wobec czego zamierzam skierować sprawę o jej wydanie na drogę postępowania sądowego. Wartość gruntu będącego przedmiotem dzierżawy przekracza 100.000 zł. Czy zatem powinienem wystąpić z pozwem do sądu okręgowego?
NIE. W sprawie o wydanie przedmiotu dzierżawy po rozwiązaniu umowy właściwy będzie sąd rejonowy dla miejsca położenia nieruchomości.
W myśl art. 703 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740), jeżeli dzierżawca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, a w wypadku, gdy czynsz jest płatny rocznie, jeżeli dopuszcza się zwłoki z zapłatą ponad trzy miesiące, wydzierżawiający może dzierżawę wypowiedzieć bez zachowania terminu wypowiedzenia. Jednakże wydzierżawiający powinien uprzedzić dzierżawcę, udzielając mu dodatkowego trzymiesięcznego terminu do zapłaty zaległego czynszu. Art. 705 K.c. stanowi, że po zakończeniu dzierżawy dzierżawca obowiązany jest, w braku odmiennej umowy, zwrócić przedmiot dzierżawy w takim stanie, w jakim powinien się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu dzierżawy.
Niewątpliwie zatem w przypadku skutecznego rozwiązania umowy dzierżawy z uwagi na zwłokę z zapłatą czynszu dzierżawy, właściciel nieruchomości jest uprawniony do żądania od byłego dzierżawcy wydania nieruchomości będącej przedmiotem umowy.
Z treści Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575 ze zm.) wynika, że sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych. Do właściwości sądów okręgowych, co do zasady, należą m.in. sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75.000 zł.
Odzyskanie nieruchomości zajmowanej przez osobę, która utraciła do tego prawo obligacyjne, przez stronę, która jej wcześniej grunt wydzierżawiała, ma wartość materialną, a roszczenie o jego zwrot jest roszczeniem majątkowym. Zatem dla ustalenia sądu właściwego rzeczowo dla rozpoznania sprawy Czytelnika istotne jest ustalenie wartości przedmiotu sporu. W przypadku roszczenia o wydanie przedmiotu dzierżawy, wartością przedmiotu sporu nie będzie jednak wartość gruntu.
Zgodnie z art. 23 K.p.c. w sprawach o wydanie albo odebranie przedmiotu najmu lub dzierżawy, wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach zawartych na czas oznaczony - suma czynszu za czas sporny, lecz nie więcej niż za rok, natomiast przy umowach zawartych na czas nieoznaczony - suma czynszu za okres trzech miesięcy.
W przypadku więc, gdy wartość czynszu ustalonego w umowie za okres trzech miesięcy nie przekracza 75.000 zł, sprawę o wydanie przedmiotu dzierżawy powinien rozpoznać sąd rejonowy.
|