Zamierzamy zawrzeć umowę cesji wierzytelności, na podstawie której kupimy od naszego kontrahenta należności pieniężne, jakie ma on wobec jednej z firm. Czy wystarczy, że taką umowę zawrzemy na piśmie, czy też potrzebna jest wizyta u notariusza?
W przypadku większości umów cesji wierzytelności nie jest potrzebna wizyta u notariusza. Będzie ona konieczna wtedy, gdy zbywca wierzytelności złożył już do sądu pozew o zapłatę przeciw dłużnikowi.
Do cesji, które są zawierane zanim sprawa o zapłatę trafi do sądu, ma zastosowanie art. 511 Kodeksu cywilnego regulujący formę ich zawarcia. Wynika z niego, że jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również stwierdzony pismem. Należy więc co do zasady zawierać umowy cesji wierzytelności na piśmie, choć niedochowanie tego wymogu nie skutkuje nieważnością umowy cesji, lecz jedynie ograniczeniami dowodowymi przed sądem.
Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 8 lutego 2002 r. (sygn. akt II CKN 1160/99), "do przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią dochodzi w wyniku zawarcia umowy przelewu. Z przepisu art. 511 K.c. jednoznacznie wynika, iż w sytuacji, gdy wierzytelność była stwierdzona pismem, jej przelew powinien być również pismem stwierdzony. Jednakże przepis art. 511 K.c. nie przewiduje rygoru nieważności w razie dokonania przelewu bez zachowania wymogu formy pisemnej. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 74 § 1 K.c., niezachowanie formy pisemnej skutkuje określonymi ustawowo ograniczeniami dowodowymi".
W razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Ograniczenia tego nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami (np. umowy między dwoma firmami). W ich przypadku możliwy będzie dowód ze świadków oraz dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności (zawarcia umowy cesji). Ponadto dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, gdy żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeśli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.
Jeżeli pozew o zapłatę został już przez dotychczasowego wierzyciela złożony, to zawarcie umowy cesji będzie wymagać podpisów notarialnie poświadczonych. Wynika to z art. 788 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.). Przewiduje on, że jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy uprawnienie lub obowiązek przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Bez klauzuli wykonalności nabywca wierzytelności nie będzie w stanie wyegzekwować zapłaty za pomocą komornika. Klauzulę wykonalności sąd nadaje na rzecz konkretnego wierzyciela.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
