Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Spółki  »   Fundacje rodzinne nowym sposobem na sukcesję firm
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Fundacje rodzinne nowym sposobem na sukcesję firm

Gazeta Podatkowa nr 44 (1815) z dnia 2.06.2021
Ewelina Mentel-Wyrzychowska

Trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o fundacji rodzinnej. Regulacje te mają rozwiązać problem sukcesji firm rodzinnych. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami prawnymi fundacje te mają mieć osobowość prawną i działać przez swoje organy. Jednak cel ich utworzenia sprawia, że w przypadku fundacji rodzinnej będą to podmioty cechujące się wieloma odrębnościami od innych osób prawnych, w szczególności spółek.

Aktualne rozwiązania prawne

W obecnym stanie prawnym istnieją ograniczone możliwości przekazania stworzonego biznesu następnym pokoleniom. Można skorzystać w szczególności z rozwiązań zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego czy Kodeksu spółek handlowych. Polskie prawo koncentruje się aktualnie na ochronie jednostkowych interesów spadkobierców lub wspólników spółek. Te rozwiązania zaś, wynikające odpowiednio z przepisów prawa spadkowego i rodzinnego czy prawa spółek, nie zapewniają stabilności w prowadzeniu biznesu zgodnie z wolą założyciela firmy. Nie pozwalają uniknąć scenariusza, że spadkobiercy jedynie podzielą się odziedziczonym majątkiem.

Aby uniknąć takich problemów czy przenoszenia majątku poza granice RP (np. do zagranicznych fundacji lub trustów), opracowano projekt ustawy o fundacji rodzinnej regulujący m.in. tworzenie i funkcjonowanie fundacji rodzinnej. Ma być to podmiot posiadający majątek, który nie dzieli się na udziały. Cele, jakie ma spełniać, polegają na zarządzaniu posiadanym majątkiem i zapewnieniu jego ochrony, a także spełnieniu świadczeń na rzecz wskazanego przez fundatora beneficjenta.

Co istotne, fundacja rodzinna według projektu nie będzie mogła wykonywać działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162).

Fundacja z wpisem do KRS

Do utworzenia fundacji rodzinnej ma być wymagane:

  • złożenie oświadczenia fundatora o utworzeniu fundacji rodzinnej i ustalenie statutu,
  • ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę albo statut,
  • wniesienie przez fundatora mienia przeznaczonego na realizację celów fundacji, którego wartość wynosi co najmniej 100.000 zł,
  • wpisanie do rejestru fundacji rodzinnych.

Z chwilą sporządzenia aktu założycielskiego albo otwarcia testamentu z mocy przepisów powstawać ma fundacja rodzinna w organizacji. Od tej chwili na zgłoszenie fundacji rodzinnej do KRS ma być 6 miesięcy. Jeśli w tym terminie nie zostanie ona zgłoszona do sądu rejestrowego albo jeżeli postanowienie sądu odmawiające zarejestrowania stanie się prawomocne, fundacja rodzinna w organizacji ulegnie rozwiązaniu. Zasady działania czy rozwiązania fundacji rodzinnej w organizacji przyjęte w projekcie są analogiczne do tych, jakie mają zastosowanie w przypadku spółki z o.o. w organizacji (por. art. 169-170 K.s.h. - Dz. U. z 2020 r. poz. 1526).

Fundacja rodzinna podlegać ma wpisowi do nowego rejestru KRS, tj. rejestru fundacji rodzinnych. Z chwilą wpisu do KRS fundacja ma nabywać osobowość prawną. Będzie ona działać przez swoje organy. Zarząd ma prowadzić sprawy fundacji rodzinnej i reprezentować ją na zewnątrz. Fundator będzie mógł w statucie ustanowić radę protektorów (organ nadzorczy). Ma być to obowiązkowe, gdy liczba beneficjentów przekraczać będzie 25 osób. Natomiast zgromadzenie beneficjentów tworzyć mają beneficjenci, którym w statucie przyznano uprawnienie do uczestniczenia w nim.

Kto będzie fundatorem?

Fundatorem będzie mogła być wyłączenie osoba fizyczna (osoby fizyczne) z pełną zdolnością do czynności prawnych.

Fundację rodzinną utworzyć będzie można na podstawie oświadczenia fundatora w akcie założycielskim (1 lub więcej fundatorów) albo w testamencie (tylko 1 fundator). Konieczne ma być zachowanie formy aktu notarialnego dla tych czynności.

Podstawowe zasady działalności fundacji rodzinnej będzie określał statut ustalony przez fundatora. W statucie będzie można zamieścić postanowienia, zgodnie z którymi fundatorem fundacji rodzinnej może stać się współmałżonek fundatora lub jego zstępny (m.in. dziecko), który w chwili otwarcia spadku był współwłaścicielem mienia wnoszonego na podstawie testamentu do fundacji rodzinnej.

Z kolei beneficjentem, tj. osobą, która uzyska uprawnienie do świadczeń od fundacji rodzinnej, będzie mogła być osoba fizyczna oraz organizacja pożytku publicznego. Fundator będzie mógł w każdym czasie dokonać zmian w zakresie beneficjentów i przysługujących im świadczeń lub mienia po likwidacji fundacji rodzinnej.

Ostateczny kształt jeszcze nieznany

W projekcie ustawy o fundacji rodzinnej uregulowano także modyfikacje w obszarze prawa spadkowego oraz skutki podatkowe związane z założeniem czy funkcjonowaniem fundacji rodzinnych. Zmiany przewidziano w szczególności w ustawie o podatku od spadków i darowizn, ustawie o pdop czy ustawie o pdof. W przypadku pierwszej z nich projektowane rozwiązania oparte są na założeniu, że w opodatkowaniu nabycia świadczeń fundacji rodzinnych należy respektować zasadę nieopodatkowania nabycia przez członków rodziny fundatora najbliżej z nim spokrewnionych. Fundacja rodzinna (fundacja rodzinna w organizacji) ma być podatnikiem CIT. Na tym etapie prac podkreślane jest, że rozwiązania prawne w kwestiach podatkowych mogą ewaluować. Ostateczny kształt tych regulacji może w praktyce przesądzić o tym, czy będzie to narzędzie, z którego chętnie korzystać będą założyciele biznesów rodzinnych. Według obecnej wersji projektu regulacje te mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. Projekt jest na etapie rządowych prac legislacyjnych (nr RCL UD172, stan na dzień oddania GP do druku).

Firmy rodzinne w Polsce

Według uzasadnienia do projektu ustawy w Polsce jest blisko 830 tys. firm rodzinnych. Generują one przychód o łącznej wartości 322 mld zł w skali roku, a tym samym ich wkład w budowę PKB kształtuje się na poziomie około 18%. Powołując się na dane Instytutu Biznesu Rodzinnego, projektodawcy omawianych regulacji wskazali, że w przeciągu najbliższych 5 lat sukcesję planuje około 57% firm rodzinnych, ale tylko 8,1% następców przedsiębiorców deklaruje chęć poprowadzenia firmy stworzonej przez rodziców.

Spółki - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.