W trakcie przeprowadzonego audytu okazało się, że spółka z o.o. sprzedawała po obniżonej cenie towar szwagrowi jednego z członków zarządu. Decyzje w tej sprawie podejmował on osobiście. Czy obecnie można z tego powodu wyciągnąć jakieś konsekwencje wobec członka zarządu?
Samo sprzedawanie towaru po obniżonej cenie nie musi stanowić o powstaniu szkody po stronie spółki. Preferencje cenowe mogą wynikać z szeregu okoliczności. Ich dopuszczalność zależy od polityki sprzedaży stosowanej przez spółkę. Gdy przykładowo w spółce istnieje sztywny cennik wprowadzony np. uchwałą zarządu, to odstępstwo od niego może być kwalifikowane jako działanie bezprawne. Jeśli jednak w spółce cena dla poszczególnych kontrahentów jest kształtowana elastycznie, to nawet sprzedaż z zauważalną zniżką nie może być traktowana jako działanie na szkodę spółki.
W opisanym przypadku obniżkę ceny należy jednak dodatkowo rozpatrywać z uwzględnieniem osoby nabywcy, tj. szwagra członka zarządu. Przy takiej transakcji członek zarządu będący rodziną kontrahenta powinien powstrzymać się od udziału w niej. W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien ujawnić sprzeczność interesów i wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw oraz może żądać zaznaczenia tego w protokole (art. 209 Kodeksu spółek handlowych). Szwagier (brat małżonka) jest jedną z osób, do których odnosi się ten przepis. Nie jest nim natomiast mąż siostry małżonka, chyba że jest on "osobą powiązaną osobiście" z członkiem zarządu, o której mowa w tym przepisie.
Podjęcie przez członka zarządu spółki z o.o. decyzji o ustaleniu ceny sprzedaży towaru dla krewnego czy powinowatego może więc naruszać art. 209 K.s.h. To z kolei może stanowić wystarczającą podstawę do odwołania go z pełnionej funkcji. Jeśli spółka jest w stanie wykazać, że na skutek naruszenia tego przepisu poniosła szkodę, to może dochodzić od członka zarządu kompensaty. Podstawą dochodzonego roszczenia będzie art. 293 K.s.h., który przewiduje odpowiedzialność m.in. członków zarządu za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki. Działaniem sprzecznym z prawem będzie tu właśnie ustalenie ceny sprzedaży wbrew zakazowi wynikającemu z art. 209 K.s.h. Powództwo o naprawienie szkody może wytoczyć spółka, ewentualnie wspólnik na zasadach wskazanych w art. 295 K.s.h.
|