Wspólnikami spółki jawnej są małżonkowie. Spółka nie posiada nieruchomości. Między małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa. Jeden wspólnik posiada w spółce 85% udziałów, a drugi 15%. Wspólnicy chcą zgodnie rozwiązać spółkę bez przeprowadzania likwidacji. Czy mogą w drodze uchwały przenieść nieodpłatnie całe przedsiębiorstwo na jednego ze wspólników?
Spółka jawna może być rozwiązana bez przeprowadzania formalnej likwidacji. Gdy wspólnicy chcą zakończyć współpracę w ramach spółki, powinni podjąć jednomyślną uchwałę w sprawie jej rozwiązania. Uchwała taka jest powodem rozwiązania spółki (art. 58 pkt 2 K.s.h., Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.). W razie jej podjęcia należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki (art. 67 § 1 K.s.h.). Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru (art. 84 § 2 K.s.h.). Obowiązek złożenia wniosku o wykreślenie spółki z KRS ciąży na wspólnikach.
Przytoczone przepisy K.s.h. regulują nielikwidacyjny sposób zakończenia działalności spółki. Jak zastosować te regulacje w praktyce przybliża orzecznictwo sądów. Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 18 stycznia 2013 r., sygn. akt V ACz 945/12, wskazał, że inny sposób zakończenia działalności spółki musi wyraźnie wynikać z umowy lub uchwały podjętej przez wspólników.
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt IV CSK 473/10, wyjaśnił, że możliwe są różne rozwiązania w kwestii nielikwidacyjnego zakończenia działalności spółki jawnej. Porozumienie pomiędzy wspólnikami może obejmować np. upoważnienie dla określonej osoby do sprzedaży majątku spółki i zaspokojenia wierzycieli, ze skutkami określonymi w art. 392 Kodeksu cywilnego lub przejęcia majątku przez jednego ze wspólników i zobowiązania się wobec pozostałych, że zaspokoi wierzycieli, również ze skutkami określonymi w art. 392 Kodeksu cywilnego. SN dodał także, że art. 67 K.s.h. nie przesądza o formie czynności mających zastąpić proces likwidacji spółki jawnej. Jednakże w zakresie czynności związanych z przeniesieniem własności majątku spółki na wspólnika lub inną osobę bądź ich upoważnienia do zbycia majątku spółki powinny być one kwalifikowane jako odpowiednie czynności prawne (np. umowa sprzedaży, darowizny, zlecenie sprzedaży majątku spółki), z konsekwencjami przewidzianymi przez prawo cywilne co do wymaganej formy tych czynności.
Odpowiadając zatem na pytanie Czytelnika wskazać należy, że wspólnicy w jednomyślnej uchwale o rozwiązaniu spółki mogą wskazać także uzgodniony inny sposób zakończenia działalności spółki niż likwidacja. Dopuszczalne jest rozwiązanie, że jeden ze wspólników przejmie majątek spółki bez żadnej spłaty dla drugiego wspólnika i zobowiąże się wobec niego, że zaspokoi wierzycieli. W konsekwencji będzie to nieodpłatne przejęcie majątku spółki. Porozumienie o nieodpłatnym przejęciu przedsiębiorstwa spółki wymaga zachowania przynajmniej formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym (zob. art. 890, art. 751 § 1 i § 4 oraz art. 158 K.c.).
Koszt wykreślenia spółki z KRS to 400 zł (300 zł tytułem opłaty sądowej i 100 zł za ogłoszenie w MSiG).
Uzgodnienia wspólników co do innego sposobu zakończenia działalności spółki niż przeprowadzenie likwidacji nie mogą pogorszyć sytuacji wierzycieli spółki, w szczególności nie mogą modyfikować zasad odpowiedzialności wskazanych w art. 22 § 2 K.s.h. Dlatego też do chwili zaspokojenia wierzycieli spółki każdy wspólnik odpowiada bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami. Odpowiedzialność ta utrzymuje się także po wykreśleniu spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców (wyrok SA w Warszawie z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. akt I ACa 978/09).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
