Od połowy 2024 r. spółka dokonuje transakcji z podmiotami z zagranicy. Ponieważ weszliśmy w spór z jednym z takich odbiorców, otrzymaliśmy informację, że nie potwierdzi on naszej należności. Jak zatem spełnić obowiązek inwentaryzacji w takiej sytuacji?
Należności sporne nie podlegają inwentaryzacji drogą spisu z natury, lecz drogą porównania danych ujętych w księgach rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji ich wartości. Bez znaczenia pozostaje fakt, że jest to należność zagraniczna. W takich przypadkach obowiązują bowiem zasady ogólne. |
W przypadku inwentaryzacji należności zagranicznych obowiązują takie same zasady, jakie określa - ustawa o rachunkowości oraz doprecyzowuje stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami - w odniesieniu do rozrachunków krajowych.
W myśl art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy, jednostka inwentaryzuje rozrachunki z kontrahentami drogą uzyskania od nich potwierdzenia prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych stanu rozrachunków oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic (inwentaryzacja metodą potwierdzenia sald).
Ustawa nakłada na jednostkę obowiązek inwentaryzacji rozrachunków drogą potwierdzenia sald jedynie do należności od kontrahentów. W tym celu jednostka jako wierzyciel inicjuje uzgodnienie salda należności, natomiast dłużnik potwierdza zgodność kwot bądź wskazuje rozbieżności. W przypadku zobowiązań jednostki inicjatywa uzgodnienia pozostaje po stronie jej kontrahentów (wierzycieli).
Co kluczowe dla sprawy przedstawionej w pytaniu, jednostki nie inwentaryzują drogą potwierdzenia sald należności:
Należności takie jednostka inwentaryzuje drogą porównania danych ujętych w księgach rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji ich wartości (por. art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy).
Zauważmy, że potwierdzenie salda należności metodą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji ich wartości powinno nastąpić również, gdy nie mamy do czynienia m.in. z należnością sporną, ale we wskazanym przez jednostkę terminie kontrahent nie potwierdzi salda, a jednostka uzna, że saldo nie może być potwierdzone z przyczyn uzasadnionych (art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy).
Ustawa nie przewiduje stosowania przez jednostkę tzw. milczącego potwierdzenia salda, to jest zamieszczania na wezwaniu do potwierdzenia wysokości salda, że brak odpowiedzi ze strony kontrahenta w terminie wskazanym w wezwaniu zostanie uznany za potwierdzenie kwoty należności wyspecyfikowanej na wezwaniu. Innymi słowy, brak odpowiedzi kontrahenta na wezwanie do potwierdzenia wysokości salda, nawet gdy jednostka zamieściła na wezwaniu opisaną powyżej klauzulę oznacza, że saldo rozrachunków nie zostało potwierdzone.
Dodajmy w uzupełnieniu, że choć - jak już wskazano - jednostka inwentaryzuje rozrachunki z kontrahentami zagranicznymi według tych samych zasad, co rozrachunki w walucie polskiej, w sytuacji należności wyrażonych w walutach obcych również uzgodnienie sald odbywa się w takiej walucie (tj. walucie obcej).
|