Konsekwencje niezatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego

Na mocy art. 53 ust. 1 ustawy o rachunkowości, roczne sprawozdanie finansowe jednostki podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Jednostki, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, mają zatem czas na zatwierdzenie sprawozdania finansowego za dany rok, do końca czerwca następnego roku. W 2022 r., w związku z epidemią COVID-19, terminy w zakresie sprawozdawczości finansowej zostały przedłużone na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 marca 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji (Dz. U. poz. 561). Termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego (określony w art. 53 ust. 1 ww. ustawy) został przedłużony dla większości jednostek o 3 miesiące. Nowe terminy w zakresie sprawozdawczości finansowej oblicza się przy uwzględnieniu daty, na którą przypadał dzień bilansowy. W związku z tym jednostka, której rok obrotowy zakończył się 31 grudnia 2021 r., powinna zatwierdzić sprawozdanie finansowe za 2021 r. do 30 września 2022 r.

Co istotne, przesunięcie terminu zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego spowodowało również przesunięcie następujących obowiązków:

• poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego jednostek określonych w art. 64 ustawy o rachunkowości, które powinno nastąpić przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego (por. art. 53 ust. 1a i art. 64 ustawy o rachunkowości),
• udostępnienia wspólnikom, akcjonariuszom lub członkom rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki, a jeżeli sprawozdanie finansowe podległo obowiązkowi badania - także sprawozdania z badania (oraz w przypadku spółek akcyjnych i prostych spółek akcyjnych - sprawozdania rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej albo organu administrującego), które powinno nastąpić najpóźniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem członków albo przedstawicieli członków spółdzielni (por. art. 68 ustawy o rachunkowości),
• złożenia rocznego sprawozdania finansowego wraz z innymi wymaganymi dokumentami we właściwym rejestrze sądowym, które powinno nastąpić w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego (por. art. 69 ust. 1, 2 i 3a ustawy o rachunkowości),
• złożenia rocznego sprawozdania finansowego przez jednostki niewpisane do rejestru sądowego i zobowiązane do poddania badaniu tego sprawozdania (z wyjątkiem dodatkowych informacji i objaśnień do tego sprawozdania) wraz z innymi wymaganymi dokumentami do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG), które powinno nastąpić w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego (por. art. 70 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości),
• przekazania rocznego sprawozdania finansowego wraz z innymi dokumentami do Szefa KAS przez podatników CIT (z wyłączeniem podmiotów zwolnionych podmiotowo z podatku oraz podmiotów, które na podstawie odrębnych przepisów mają obowiązek przekazywania sprawozdań finansowych do Krajowego Rejestru Sądowego), które powinno nastąpić w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego (por. art. 27 ust. 2 i 2b updop).

Oznacza to, że niezatwierdzenie sprawozdania finansowego za 2021 r. w terminie do końca września 2022 r. będzie miało wpływ na wypełnienie wszystkich ww. obowiązków. Zwracamy uwagę, iż w prawie bilansowym nie zostały unormowane sankcje karne za niedotrzymanie terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Jednak grzywnie lub karze ograniczenia wolności na podstawie art. 79 ustawy o rachunkowości podlega m.in. niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu, nieskładanie sprawozdania finansowego do ogłoszenia, nieskładanie sprawozdania do właściwego rejestru sądowego, a także nieudostępnianie sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68 ww. ustawy.

Ważnym skutkiem niezatwierdzenia sprawozdania finansowego jest także brak możliwości dokonania podziału zysku lub pokrycia straty. Z art. 53 ust. 3 i 4 ustawy o rachunkowości wynika bowiem, że podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych, zgodnie z art. 64 ust. 1 tej ustawy, do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu tego sprawozdania przez organ zatwierdzający.

Konsekwencją niezatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie jest także konieczność dwukrotnego złożenia go w sądzie rejestrowym. Z art. 69 ust. 2 ustawy o rachunkowości wynika bowiem, że jeżeli sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone w terminie określonym w art. 53 ust. 1 ww. ustawy, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu wraz z innymi dokumentami.