Od 1 lipca 2013 r. obowiązują nowe zasady gospodarowania odpadami oraz nowy system wnoszenia opłat za śmieci. Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowią obecnie dochód gminy, a w sprawach dotyczących tych opłat stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
W praktyce wiele wątpliwości wzbudziła kwestia, jak ująć przedmiotowe opłaty pobierane od lokatorów (w imieniu gminy) w księgach rachunkowych zarządcy nieruchomości gminnych (np. samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego). Z pytaniem dotyczącym tego zagadnienia zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów, które w odpowiedzi z 17 września br. udzieliło następujących wyjaśnień:
"(…) zagadnienia związane z gospodarowaniem nieruchomościami należącymi do gminnego zasobu nieruchomości, utrzymaniem czystości i porządku w gminach, zaspokajaniem zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy, prowadzeniem gospodarki komunalnej, regulują przepisy, odpowiednio ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej. Z przepisów wymienionych ustaw wynika między innymi, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy, w tym w szczególności w zakresie gospodarki nieruchomościami, utrzymania czystości i porządku należy do zadań własnych gminy. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, w tym samorządowe zakłady budżetowe, a także zawierać umowy z innymi podmiotami. Gminna gospodarka komunalna może być prowadzona w formie samorządowego zakładu budżetowego lub spółki prawa handlowego. W sytuacji, gdy pobieranie opłat z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi zostanie powierzone do realizacji samorządowemu zakładowi budżetowemu albo spółce prawa handlowego utworzonej w celu zarządzania nieruchomościami należącymi do gminnego zasobu nieruchomości, to ewidencja księgowa tych opłat powinna odbywać się z wykorzystaniem kont rozrachunkowych."
Zatem zakładając, że wpłacone przez lokatorów kwoty nie stanowią należności zarządcy, w ewidencji księgowej zakładu budżetowego lub spółki prawa handlowego, pełniących funkcję zarządcy nieruchomości, wpływ opłat za śmieci od lokatorów oraz późniejsze ich przekazanie do gminy przebiega bezwynikowo, następującymi zapisami:
| 1) wpływ środków tytułem opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi: |
| - Wn konto 131 "Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych" lub w spółkach prawa handlowego konto 13-0 "Rachunek bieżący", - Ma konto 225 "Rozrachunki z budżetami" lub w spółkach prawa handlowego konto 24 "Pozostałe rozrachunki"; |
| 2) przelew środków na rachunek urzędu gminy: |
| - Wn konto 225 lub w spółkach prawa handlowego konto 24, - Ma konto 131 lub w spółkach prawa handlowego konto 13-0. |
Ewentualne saldo kredytowe (Ma) konta 225 (24), pozostające na dzień bilansowy, stanowi zobowiązanie z tytułu nieopłaconej opłaty "śmieciowej" podlegające prezentacji w bilansie w pozycji B.III.2 lit. g) pasywów jako zobowiązanie krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń.
W uzupełnieniu dodajmy, że opłaty płacone na rzecz gminy z tytułu wywozu własnych odpadów podlegają ewidencji na zasadach stosowanych do ewidencji innych podatków i opłat obciążających koszty działalności z wykorzystaniem konta 40-3 "Podatki i opłaty".
Tak więc opłatę za gospodarowanie własnymi odpadami można odnieść w ciężar kosztów działalności operacyjnej, zapisem:
| - Wn konto 40-3 "Podatki i opłaty" lub odpowiednie konto zespołu 5, - Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne". |
Natomiast uregulowanie opłaty ujmuje się w księgach rachunkowych, zapisem:
| - Wn konto 22, - Ma konto 13-0. |
Jeżeli zapłata następuje w tym samym miesiącu, którego opłata dotyczy, to można ją również odnieść w koszty działalności operacyjnej bezpośrednio (z pominięciem konta 22) z wyciągu bankowego, zapisem: Wn konto 40-3, Ma konto 13-0.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
