Podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kas rejestrujących w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Wynika to z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT.
Kwotę ulgi na zakup kasy rejestrującej podatnicy VAT czynni rozliczają w deklaracji VAT. Sposób wykazania tej ulgi w deklaracji zależy od tego, czy w danym okresie rozliczeniowym podatnik wykazuje nadwyżkę VAT należnego nad naliczonym, czy odwrotnie. Jeśli w deklaracji VAT wykazano nadwyżkę VAT należnego nad naliczonym, to kwotę ulgi na zakup kasy wykazuje się w poz. 56 deklaracji VAT (maksymalnie do wysokości tej nadwyżki). Natomiast w sytuacji gdy w deklaracji VAT zostanie wykazana nadwyżka VAT naliczonego nad należnym, kwotę ulgi na zakup kasy wykazuje się w poz. 59 deklaracji VAT. W tym przypadku u podatników rozliczających VAT miesięcznie kwota zwrotu nie może przekroczyć równowartości 25% kwoty przysługującego odliczenia, nie więcej niż 175 zł (lub odpowiednio 50%, nie więcej niż 350 zł - u podatników rozliczających VAT kwartalnie).
Podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub będący podatnikami zwolnionymi od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie obrotu w obowiązujących terminach, mogą wnioskować o zwrot bezpośredni powyższej kwoty na rachunek bankowy. Zwrot dokonywany jest w terminie do 25. dnia od daty złożenia wniosku przez podatnika (por. art. 111 ust. 5 ustawy o VAT).
Szczegółowe regulacje w tym zakresie zawiera rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz. U. nr 257, poz. 1733 ze zm.).
Dla celów bilansowych wartość ulgi na zakup kasy rejestrującej stanowić będzie pozostały przychód operacyjny, z tym że sposób ujęcia tej ulgi na koncie 76-0 uzależniony jest zarówno od sposobu jej rozliczenia dla celów VAT (tj. na podstawie wniosku o zwrot bezpośredni na rachunek bankowy jednostki, czy poprzez rozliczenie w deklaracji VAT), jak i od sposobu ujęcia poniesionych wydatków na zakup kasy w księgach rachunkowych (jednorazowo w kosztach, czy poprzez odpisy amortyzacyjne). |
Zwrot bezpośredni na rachunek bankowy kwoty wydatkowanej na zakup kasy rejestrującej, który nastąpił na wniosek jednostki wykonującej wyłącznie czynności zwolnione z VAT, ujmuje się w księgach rachunkowych w momencie wpływu środków, na podstawie wyciągu bankowego. Jeżeli wydatki na zakup kasy rejestrującej zostały odniesione bezpośrednio w koszty, to wpływ środków z urzędu skarbowego będzie podlegać zarachowaniu na dobro pozostałych przychodów operacyjnych, zapisem:
- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący", - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Ewidencję księgową zakupu kasy rejestrującej i zwrotu z urzędu skarbowego kwoty wydatkowanej na jej zakup przedstawiono na przykładzie liczbowym.
Przykład
Wydatki na zakup kasy rejestrującej odniesione bezpośrednio w koszty
i ich zwrot na rachunek bankowy
I. Założenia:
1. Jednostka wykonująca wyłącznie czynności zwolnione od VAT zakupiła kasę rejestrującą o wartości brutto: 2.200 zł. W związku z zakupem tej kasy, na wniosek jednostki, urząd skarbowy zwrócił na rachunek bankowy jednostki kwotę: 700 zł.
2. Stosownie do założeń polityki rachunkowości jednostki, składniki majątku nieprzekraczające wartości: 3.500 zł nie są zaliczane do środków trwałych. Jednostka odpisuje je w koszty zużycia materiałów w miesiącu oddania ich do używania.
3. Ewidencję kosztów jednostka prowadzi wyłącznie na kontach zespołu 4.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. FV - zakup kasy rejestrującej: | |||
a) wartość brutto faktury | 2.200 zł | 30 | 24 |
b) zarachowanie zakupionej kasy w koszty zużycia materiałów | 2.200 zł | 40-1 | 30 |
2. WB - zapłata za kasę rejestrującą | 2.200 zł | 24 | 13-0 |
3. WB - zwrot środków z urzędu skarbowego | 700 zł | 13-0 | 76-0 |
III. Księgowania:
Natomiast w sytuacji, gdy kasa rejestrująca została zaliczona do środków trwałych amortyzowanych według ogólnych zasad (art. 32 ust. 1-3 ustawy o rachunkowości), zwrot kwoty wydatkowanej na zakup tej kasy księguje się na konto rozliczeń międzyokresowych przychodów (konto 84). Kwotę ujętą na koncie 84 zalicza się następnie do pozostałych przychodów operacyjnych, równolegle do dokonywanych odpisów amortyzacyjnych. Zapisy w księgach mogą wówczas wyglądać następująco:
1) zwrot środków z urzędu skarbowego: |
- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący", - Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", |
2) rozliczenie ulgi równolegle do amortyzacji (zgodnie z procentowym udziałem ulgi w wartości początkowej kasy rejestrującej): |
- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Warto przy tym podkreślić, iż w przypadku gdy kasa rejestrująca została zaliczona do środków trwałych jednostki, uzyskana w związku z jej zakupem ulga nie wpływa na wartość początkową tej kasy.
W przypadku rozliczania ulgi na zakup kasy rejestrującej w deklaracji VAT, kwota należnej ulgi księgowana jest na stronie Wn konta 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT". Przy czym, jeżeli wydatki na zakup kasy zostały odniesione bezpośrednio w koszty, to księgowanie odbywa się w korespondencji z kontem pozostałych przychodów operacyjnych:
- Wn konto 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT", - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Jeśli natomiast wydatki na zakup ww. kasy ujmowane będą w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne, to kwotę należnej ulgi wskazane jest zaksięgować na koncie 22-0 w korespondencji z kontem 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" (strona Ma), skąd będzie ona następnie przeksięgowywana na pozostałe przychody operacyjne, proporcjonalnie do dokonywanych odpisów amortyzacyjnych (Wn konto 84, Ma konto 76-0).
Ewidencję księgową zakupu kasy rejestrującej i ulgi z tytułu jej zakupu (w przypadku ulgi rozliczanej w deklaracji VAT) przedstawiono na przykładzie liczbowym.
Przykład
Ulga na zakup kasy rejestrującej zaliczonej do środków trwałych
I. Założenia:
1. Jednostka będąca czynnym podatnikiem VAT zakupiła kasę rejestrującą o wartości brutto: 4.674 zł (w tym VAT: 874 zł) i wprowadziła ją do ewidencji środków trwałych. Przysługująca kwota odliczenia z tytułu zakupu kasy wynosi: 700 zł.
2. Roczna stawka amortyzacyjna przyjęta przez jednostkę dla kasy wynosi: 30%.
3. Ewidencję kosztów jednostka prowadzi wyłącznie na kontach zespołu 4.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. FV - zakup kasy rejestrującej: | |||
a) wartość brutto faktury | 30 | 24 | |
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu | 874 zł | |
30 |
2. OT - przyjęcie kasy rejestrującej do używania | 3.800 zł | 01 | 30 |
3. WB - zapłata za kasę rejestrującą | 4.674 zł | 24 | |
4. PK - zarachowanie należnej ulgi na zakup kasy | 700 zł | 22-0 | 84 |
5. PK - miesięczny odpis amortyzacyjny kasy rejestrującej: (3.800 zł × 30%) : 12 m-cy = | 95 zł | 40-0 | 07-1 |
6. PK - zarachowanie części ulgi z tytułu zakupu kasy rejestrującej do pozostałych przychodów operacyjnych (przy uwzględnieniu procentowego udziału ulgi w wartości początkowej kasy): (700 zł : 3.800 zł) × 95 zł = | 17,50 zł | 84 | 76-0 |
III. Księgowania:
|