Rabat towarowy w ewidencji księgowej nabywcy

Kupując pewną ilość towarów jeden dodatkowo dostaliśmy gratis. Jak zaewidencjonować uzyskany rabat towarowy? Otrzymanie rabatu nie wpłynęło na wartość transakcji. Na fakturze zmianie uległa ilość towarów oraz cena jednostkowa bez zwiększenia kwoty należności.

Z rabatem towarowym mamy do czynienia w sytuacji, gdy przy zakupie danego towaru klient otrzymuje dodatkowo taki sam towar gratis. Jest on więc realizowany równocześnie z nabyciem określonego towaru, a warunkiem jego otrzymania jest dokonanie zakupu określonej ilości tego towaru. Udzielenie rabatu towarowego nie wpływa na łączną wartość transakcji. Zmianie ulega jedynie cena jednostkowa towaru oraz jego ilość, co powinno być uwidocznione na wystawionej fakturze VAT.

U nabywcy otrzymanie rabatu towarowego powoduje obniżenie ceny zakupu towarów, gdyż za tę samą kwotę nabywa on większą ilość towaru. Skoro cena za towar ulega zmniejszeniu na skutek udzielenia rabatu, to w efekcie końcowym kwota zapłacona przez nabywcę stanowi rzeczywistą cenę zakupu wszystkich towarów, w tym również tych wydanych jako rabat.

Otrzymanie przez jednostkę rabatu towarowego w momencie zakupu (wykazanego w fakturze VAT wystawionej przez sprzedawcę) powoduje, iż jednostka nabyte aktywa wprowadza do ksiąg rachunkowych po obniżonej cenie i w ilości uwzględniającej dodatkowe gratisy.

I. Założenia:

1. Kupując 20 szt. towaru jednostka otrzymała dodatkowo 1 szt. tego towaru gratis. Cena jednostkowa towaru wynosi: 315 zł netto plus VAT: 72,45 zł.

2. W związku z dokonanym zakupem otrzymała fakturę VAT (uwzględniającą ilość towaru przekazanego jako gratis, obniżającego cenę jednostkową towaru), zawierającą następujące dane:

a) wartość brutto: 7.749 zł,

b) VAT naliczony: 1.449 zł,

c) wartość netto: 6.300 zł,

d) cena jednostkowa netto: 6.300 zł : 21 szt. = 300 zł.

3. Zakupione towary jednostka przyjęła do magazynu w cenie jednostkowej: 300 zł/szt.

II. Dekretacja:
 

III. Księgowania:

Ze względu na ilość towaru zakupionego w poprzednim miesiącu, na początku lutego sprzedawca udzielił jednostce rabatu towarowego w ilości 40 szt. Przyznanie rabatu sprzedawca udokumentował fakturą korygującą zmieniającą cenę jednostkową towaru oraz jego ilość. Jak ująć taki rabat towarowy w księgach rachunkowych?

Jeśli do otrzymania rabatu uprawniają zakupy dokonane na określonym poziomie w danym okresie to udzielenie rabatu dokumentowane jest przez dostawcę poprzez wystawienie faktury korygującej zmieniającej cenę jednostkową towaru oraz jego ilość.

W takiej sytuacji, tzn. gdy rabat towarowy został jednostce udzielony już po wprowadzeniu nabytych aktywów do ksiąg rachunkowych, należy - na podstawie otrzymanej faktury korygującej - dokonać korekty ilości i ceny nabycia (zakupu) danego aktywu.

W przypadku odpisywania wartości nabytych aktywów w koszty w momencie ich zakupu lub wytworzenia bądź w sytuacji, gdy otrzymany rabat dotyczy aktywów już sprzedanych, należy odpowiednio skorygować o otrzymany rabat np. koszty zużycia materiałów (konto 40-1) lub koszt sprzedanych produktów (konto 70-1) albo wartość sprzedanych towarów (konto 73-1).

Jeżeli natomiast udzielony rabat dotyczy aktywów, które w dniu otrzymania faktury korygującej znajdują się jeszcze w magazynie jednostki, to kwota rabatu koryguje wartość aktywów znajdujących się na stanie zapasów, tj. konto 33 (w przypadku towarów), 31 (w przypadku materiałów), 60 (w przypadku produktów) lub odpowiednie konto odchyleń od cen ewidencyjnych - jeżeli ewidencję prowadzi się w stałych cenach ewidencyjnych.

I. Założenia:

1. W styczniu 2012 r. jednostka zakupiła 400 szt. towaru. W fakturach zakupu łącznie wykazano wartość netto: 400 szt. × 55 zł/szt. = 22.000 zł, plus VAT: 5.060 zł.

2. Ze względu na ilość zakupionego towaru, w lutym sprzedawca udzielił jednostce rabatu towarowego w ilości 40 szt. Przyznanie rabatu sprzedawca udokumentował fakturą korygującą zmieniającą cenę jednostkową towaru oraz jego ilość. Wartość netto pozostała na niezmienionym poziomie i wynosiła: 22.000 zł. Cena jednostkowa netto towaru uległa obniżeniu i wyniosła: 22.000 zł : 440 szt. = 50 zł/szt.

3. Do momentu otrzymania faktury korygującej jednostka sprzedała 300 szt. zakupionego w styczniu towaru za: 60 zł/szt. (plus VAT: 13,80 zł).

4. Ewidencja towarów prowadzona jest ilościowo-wartościowo w cenach zakupu. Dla uproszczenia przedstawiono zakup i sprzedaż towarów w łącznych kwotach.

II. Dekretacja:
 

III. Księgowania:

Saldo konta 33 "Towary" wykazuje wartość towarów niesprzedanych znajdujących się w magazynie jednostki, tj.: 140 szt. × 50 zł/szt. = 7.000 zł.