Wynik finansowy za dany rok obrotowy może zostać rozliczony dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za ten rok. Gdy rok obrotowy jednostki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym, sprawozdanie za 2024 r. trzeba zatwierdzić do 30 czerwca 2025 r.
Przeksięgowanie wyniku finansowego za 2024 r. z konta 86 "Wynik finansowy" następuje pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2024 r. Co do zasady, dokonuje się go w księgach 2025 r. Gdy konto 86 wykazuje saldo po stronie Ma, to jednostka uzyskała zysk za 2024 r. Z kolei saldo po stronie Wn informuje, że w 2024 r. poniesiono stratę. Podstawą zapisu dotyczącego przeksięgowania wyniku finansowego za dany rok jest uchwała lub decyzja (w zależności od formy prawnej jednostki) o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego. Można także w oparciu o uchwałę/decyzję sporządzić dowód PK i pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego przeksięgować wynik finansowy do rozliczenia. Jeśli osiągnięto zysk netto, to przeksięgowania można dokonać zapisem:
- Wn konto 86 "Wynik finansowy",
- Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.).
Z kolei w przypadku straty netto księgowanie będzie następujące:
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Strata netto za 2024 r.),
- Ma konto 86.
W praktyce organ zatwierdzający najczęściej decyzję w sprawie rozliczenia wyniku finansowego za dany rok podejmuje w dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego za ten rok. Taka uchwała lub decyzja nie wymaga sporządzenia w postaci elektronicznej i podpisania przy użyciu elektronicznych podpisów. Może mieć ona formę elektroniczną lub papierową. Gdy jest w postaci papierowej, powinna być zeskanowana, aby mogła być przekazana wraz z innymi dokumentami w postaci elektronicznej, np. do KRS czy MSiG.
Trzeba mieć na uwadze, że podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych, zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego, może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami (art. 53 ust. 3 ustawy o rachunkowości). Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto dokonane bez spełnienia tego warunku są nieważne z mocy prawa.
Rozliczając wynik finansowy za dany rok, organ zatwierdzający musi mieć na uwadze przepisy i zasady obowiązujące dany podmiot. W przypadku spółek chodzi tu przede wszystkim o regulacje zawarte w Kodeksie spółek handlowych i umowę spółki. Gdy organ zatwierdzający zdecyduje, że zysk za dany rok obrotowy (w całości lub części) pozostanie niepodzielony lub strata za ten rok (w całości lub części) pozostanie do pokrycia w latach następnych, nierozliczony wynik finansowy (lub jego część) pozostaje na koncie 82.
Jeżeli jednostka za 2024 r. wypracowała zysk, to na podstawie decyzji organu zatwierdzającego może on zostać przekazany m.in. w spółce z o.o. na wypłatę dywidendy, co księguje się:
a) kwota dywidendy
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.),
- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Imienne konta wspólników),
b) potrącenie zryczałtowanego podatku dochodowego (przy obowiązku jego pobrania)
- Wn konto 24,
- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Urząd skarbowy),
c) wypłata dywidendy pomniejszonej o pobrany podatek
- Wn konto 24,
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".
Zysk za 2024 r. może zostać też przekazany przez organ zatwierdzający na kapitał zapasowy lub rezerwowy, co można ująć zapisem:
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.),
- Ma konto 81-1 "Kapitał zapasowy" lub 81-2 "Kapitał rezerwowy".
Jeśli zysk za 2024 r. zostałby przekazany na zasilenie ZFŚS, to w księgach należałoby zaksięgować to następująco:
a) zasilenie ZFŚS
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.),
- Ma konto 85 "Fundusze specjalne" (w analityce: ZFŚS),
b) przekazanie równowartości środków pieniężnych na wyodrębniony rachunek bankowy ZFŚS
- Wn konto 13-5 "Rachunek bankowy ZFŚS",
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".
Zysk za 2024 r. można także przekazać np. na nagrody dla pracowników.
Gdy w poprzednim roku (lub latach) jednostka poniosła stratę, osiągnięty za 2024 r. zysk można przeznaczyć na pokrycie jej nierozliczonej części. Przekazanie zysku za 2024 r. na pokrycie straty za 2023 r. można zaksięgować:
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.),
- Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Strata netto za 2023 r.).
Podmioty będące podatnikami CIT, np. spółki z o.o. i spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, mogą przeznaczyć zysk na wyodrębniony w kapitale rezerwowym fundusz utworzony na cele inwestycyjne. Co istotne, takiego funduszu nie mogą tworzyć podatnicy korzystający z estońskiego CIT. Przekazane na ten fundusz odpisy, którym towarzyszy przelew środków na wyodrębniony rachunek funduszu, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Gdy w 2025 r. organ zatwierdzający zdecyduje o utworzeniu funduszu na cele inwestycyjne i przekaże środki z zysku za 2024 r. na wyodrębniony rachunek bankowy (inwestycyjny), to ujmuje się to w księgach w 2025 r. następująco:
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2024 r.),
- Ma konto 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Fundusz na cele inwestycyjne).
Jednocześnie trzeba przekazać środki na specjalnie wyodrębniony w tym celu rachunek inwestycyjny. Środki te nie mogą pochodzić z pożyczki (kredytu), dotacji, subwencji, dopłat ani innych form wsparcia finansowego. Gdy środki funduszu zostaną wykorzystane na cele inwestycyjne, to trzeba dokonać przeksięgowania równowartości środków wydatkowanych z rachunku funduszu inwestycyjnego na konto kapitału rezerwowego nieprzeznaczonego na inwestycje. Oznacza to zmniejszenie kapitału na koncie 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Fundusz na cele inwestycyjne) i zwiększenie kapitału na koncie 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Pozostały). Wartość środków pieniężnych na wyodrębnionym rachunku inwestycyjnym na dzień bilansowy powinna być równa wartości funduszu wyodrębnionej w kapitale rezerwowym. W przypadku gdy do końca 2025 r. jednostka nie wykorzysta wszystkich środków funduszu, to konieczne będzie jego odrębne wykazanie w sprawozdaniu finansowym za 2025 r.
W przypadku poniesienia straty za 2024 r., jej pokrycie może nastąpić poprzez przekazanie na ten cel przez organ zatwierdzający niepodzielonego zysku z lat poprzednich. Przykładowo przekazanie nierozliczonego zysku za 2023 r. na pokrycie straty za 2024 r. można zaksięgować:
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2023 r.),
- Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Strata netto za 2024 r.).
Strata za 2024 r. może także zostać pokryta z kapitału zapasowego lub rezerwowego, co ujmuje się zapisem:
- Wn konto 81-1,
- Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Strata za 2024 r.).
W spółce z o.o. wspólnicy na pokrycie straty za 2024 r. mogą wnieść dopłaty. W przypadku takiej decyzji księgowania mogą być następujące:
a) kwota dopłat
- Wn konto 24,
- Ma konto 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Kapitał rezerwowy z dopłat wspólników),
b) wpływ dopłat na rachunek bieżący
- Wn konto 13-0,
- Ma konto 24,
c) pokrycie straty z dopłat
- Wn konto 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Kapitał rezerwowy z dopłat wspólników),
- Ma konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Strata netto za 2024 r.),
d) PCC od dopłat
- Wn konto 40-3 "Podatki i opłaty",
- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Urząd skarbowy)
oraz równolegle
- Wn konto 55 "Koszty zarządu",
- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".
Ewidencja przekazania zysku za 2024 r. na nagrody dla pracownikówWspólnicy spółki z o.o. zdecydowali, że z zysku netto za 2024 r. wypłacą nagrody dla pracowników za wyniki w 2024 r. Jak ująć w księgach w 2025 r. wypłatę tych nagród? Organ zatwierdzający spółki z o.o., tj. wspólnicy, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2024 r. mogą wypracowany za ten rok zysk przeznaczyć na wypłatę nagród dla pracowników, co powinni udokumentować w postaci odpowiedniej uchwały. Dla pracowników nagrody te stanowią przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu i oskładkowaniu. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 15a ustawy o pdop (Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kwot wypłacanych tytułem podziału (rozliczenia) wyniku finansowego jednostki (zysku netto). Dodatkowo, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o pdop, nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw - od nagród i premii, wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||
|
||||||||||||
