Różnego rodzaju szkolenia są praktyką powszechnie spotykaną w firmach. Szkolą się pracownicy, zleceniobiorcy, przedsiębiorcy, firmy organizują także szkolenia dla kontrahentów. Coraz częściej organizatorzy zapewniają też w ramach tej usługi wiele dodatkowych świadczeń. Podatkowe rozliczenie wydatków ponoszonych na ten cel zależy od szeregu czynników.
Firma zajmująca się dystrybucją materiałów termoizolacyjnych zamierza zorganizować wyjazdowe szkolenie produktowe dla własnych pracowników i zleceniobiorców mające na celu poszerzenie wiedzy na temat oferty firmy. W związku z tym poniesie wydatki m.in. na zorganizowanie dojazdu, wynajem lokalu, materiały szkoleniowe, wynagrodzenia prowadzących i katering. Czy wskazanymi wydatkami może obciążyć koszty podatkowe? Czy u pracowników i zleceniobiorców powstanie z tego tytułu przychód?
Wydatki przedsiębiorcy na szkolenia pracownicze i dla zleceniobiorców mogą stanowić koszty firmowe, gdy mieszczą się w zakresie definicji kosztu podatkowego (art. 22 ust. 1 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 ustawy o pdop). Z tego względu, klasyfikując szkolenie pracownika do tej kategorii wydatków, należy uwzględnić relacje występujące pomiędzy przedmiotem szkolenia a zakresem jego obowiązków służbowych oraz charakterem działalności pracodawcy. Natomiast w przypadku zleceniobiorcy, aby wydatki na ten cel stały się kosztem, oprócz spełnienia wskazanych warunków należy jeszcze w zawartej z nim umowie zamieścić zapis o ponoszeniu tego typu wydatków przez zleceniodawcę.
Jeżeli zatem celem wskazanego w pytaniu szkolenia jest zapoznanie pracowników i zleceniobiorców m.in. z właściwościami sprzedawanych produktów, ich obsługą oraz technikami sprzedaży, wówczas nie ulega wątpliwości, że wydatki na jego organizację mogą przyczynić się do osiągania przez firmę przychodów, jak również do zachowania lub zabezpieczenia ich źródła. W konsekwencji wydatkami związanymi z takim szkoleniem firma może obciążać koszty prowadzonej działalności.
Wydatki na szkolenia pracowników są kosztem, gdy szkolenia wykazują związek z ich pracą i profilem firmy.
Świadczenie w postaci sfinansowania kosztów szkolenia stanowi przychód podatkowy zarówno u pracownika, jak i u zleceniobiorcy. Zgodnie z uregulowaniami ustawy o pdof u pracownika jest to przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1), a u zleceniobiorcy przychód z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 8). Jednak na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o pdof u pracownika wartość tego świadczenia korzysta ze zwolnienia od podatku. Zwolnienie to ma bowiem zastosowanie do wartości świadczeń przyznanych, zgodnie z odrębnymi przepisami, przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownika. Nie obejmuje natomiast wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z całości lub części dnia pracy. Ponieważ zwolnienie dotyczy tylko pracowników, to u zleceniobiorcy wartość szkolenia będzie przychodem opodatkowanym.
W związku z zakupem nowej maszyny produkcyjnej, jeszcze przed jej przyjęciem do używania firma zorganizowała pracownikom szkolenie z jej obsługi oraz konserwacji. Czy koszt takiego szkolenia powinien stanowić składową wartości początkowej maszyny?
NIE. Wartość początkową nabytego w drodze kupna środka trwałego stanowi cena jego nabycia zdefiniowana jako kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania go do używania. Do tej kategorii zalicza się m.in. koszty transportu, załadunku, wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu itp. Jednocześnie omawiana cena pomniejszana jest o podlegający odliczeniu VAT oraz korygowana o naliczone do dnia przekazania do używania różnice kursowe (art. 22g ust. 3 i 5 ustawy o pdof oraz art. 16g ust. 3 i 5 ustawy o pdop).
Jak więc wynika, wydatku na pracownicze szkolenie w zakresie obsługi i konserwacji nowej maszyny produkcyjnej nie można uznać za koszt związany z jej zakupem. Jest to typowy wydatek związany z jej eksploatacją. W konsekwencji nie zwiększa on wartości początkowej maszyny - stanowi wydatek związany z kwalifikacjami pracowniczymi rozliczany w kosztach w dacie poniesienia.
Firma zajmuje się sprzedażą artykułów budowlanych produkowanych w Europie. Swoim kontrahentom (przedsiębiorcom) organizuje szkolenia produktowe, które odbywają się u producentów. W związku z takimi szkoleniami ponosi koszty przejazdu lub biletów lotniczych, a także - gdy świadczeń tych nie zapewnia producent - zakwaterowania i wyżywienia uczestników. Czy wydatki te może uznać za koszty podatkowe?
W kwestii szkoleń organizowanych przez firmy dla kontrahentów należy wskazać, że wydatki ściśle związane z ich przeprowadzeniem, tj. poniesione m.in. na materiały szkoleniowe, broszury i foldery, jak również prezentacje produktów oraz wynagrodzenie osób szkolących, mogą stanowić koszty podatkowe. Natomiast wydatki dotyczące kosztów pobytu szkolonych kontrahentów, w tym noclegów, wyżywienia i dojazdów, przez pewien okres traktowane były przez organy podatkowe jako niestanowiące kosztów wydatki reprezentacyjne (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o pdop i odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o pdof). Jednak jakiś czas temu fiskus zmienił stanowisko i obecnie potwierdza możliwość rozliczania ich w kosztach podatkowych (por. interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej: w Poznaniu z dnia 11.07.2014 r., nr ILPB3/1/423-161/14-2/JG oraz w Katowicach z dnia 31.07.2014 r., nr IBPBI/2/423-475/ 14/MO). Za wydatki o charakterze reprezentacyjnym uznaje natomiast poniesione na imprezy towarzyszące szkoleniom, np. zawody sportowe czy występy artystyczne.
Warto dodać, że dla uczestnika szkolenia wartość otrzymanego z tego tytułu nieodpłatnego świadczenia stanowi przychód z działalności gospodarczej w rozliczeniu za okres, w którym je otrzymał. Podlega on w całości opodatkowaniu wraz z pozostałymi przychodami z tego źródła.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
