Kilka miesięcy temu zmarła moja wnuczka. Opiekowałam się nią po śmierci jej rodziców (mojej córki i jej męża). Muszę załatwić teraz sprawy spadkowe. Dowiedziałam się, że być może i ja będę powołana do spadku po wnuczce, pomimo tego, że wnuczka nie pozostawiła testamentu. Czy to prawda?
Nie sposób przesądzić czy w tej konkretnej sytuacji Czytelniczka jest spadkobiercą, jednak rzeczywiście w pewnych przypadkach również dziadkowie dziedziczą z mocy ustawy po wnukach. Jeśli spadkodawca nie pozostawił testamentu, dziedziczenie następuje wedle reguły (kolejności) wskazanej w przepisach. Określona osoba dziedziczy z mocy Kodeksu cywilnego, jeśli nie ma bliższych krewnych zmarłego powołanych do spadku w pierwszej kolejności. W odniesieniu do dziadków przepis przewiduje, że w przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy. Dziadkowie dziedziczą w częściach równych. Tak wynika z art. 934 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145).
Gdy jeden z dziadków spadkodawcy nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, trafia jego zstępnym (nie przechodzi zatem automatycznie na pozostałych dziadków). Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy. Dopiero w razie braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przysługiwał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.
Z opisu sprawy wynika, że zmarły nie pozostawił rodziców, małżonka, zstępnych, nie ma również informacji, aby miał rodzeństwo. Oznacza to, że spadek przypadnie dziadkom, ewentualnie dziadkom i zstępnym dziadków, którzy nie dożyli śmierci wnuka. W opisanej sytuacji, gdy przy życiu pozostali wszyscy dziadkowie zmarłego, każde z nich otrzyma spadek w wysokości 1/4. Natomiast gdyby przy życiu pozostało tylko troje dziadków, a zmarły dziadek nie pozostawił zstępnych, wówczas jego udział (1/4) zostanie podzielony między pozostałych przy życiu dziadków. Tym samym troje z dziadków otrzyma każde po 4/12 spadku (1/4 powiększona o 1/12). Jednak gdy wspomniany zmarły dziadek pozostawił zstępnych, np. trójkę dzieci, wówczas udział, który by mu przypadał (1/4 spadku), przechodzi właśnie na jego dzieci, a nie na pozostałych dziadków. Oznacza to, że w tym ostatnim przypadku spadek z mocy ustawy odziedziczyliby dziadkowie (po 1/4 udziału dla każdego) oraz dzieci zmarłego dziadka (każde po 1/12 udziału spadkowego).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
