Kilka miesięcy temu zmarł mój mąż. Moi teściowie, z którymi miałam zawsze dobre relacje, postanowili podarować mi większą kwotę pieniędzy. Czy po ustaniu małżeństwa była synowa (zięć) należą do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizny czy do III grupy podatkowej?
Zięć (synowa), podobnie jak "były" zięć (synowa), należy do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn. Wysokość przedmiotowego podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Do I grupy podatkowej należy małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie. Stanowi o tym art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 596). Wątpliwości Czytelniczki dotyczą tego, czy po ustaniu małżeństwa (np. w związku ze śmiercią współmałżonka czy np. z uwagi na rozwód) rodzice byłego małżonka nadal uznawani są za teściów w rozumieniu przepisów, a małżonek ich dziecka za zięcia (synową).
Powstanie relacji prawnej między rodzicami małżonka (teściami) a małżonkiem ich dziecka (synową, zięciem) wynika z powinowactwa. Zgodnie z przepisami z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Określa to art. 618 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.). Kluczowe w omawianej sprawie jest to, że powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa. Pomimo zatem śmierci męża Czytelniczka nadal z punktu widzenia prawa jest synową dla rodziców jej zmarłego męża, tj. należy do I grupy podatkowej. Stanowisko takie zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 5 grudnia 2023 r., nr 0111-KDIB2-2.4015.130.2023.1.DR, w której stwierdzono, że w świetle powołanego przepisu mimo rozwodu łączy byłego małżonka stosunek powinowactwa z teściami.
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skal wskazanych w art. 15 ustawy, przy czym wysokość kwoty wolnej również zależy od tego, do której grupy podatkowej należy nabywca (w tym przypadku obdarowany). W przypadku I grupy podatkowej kwota wolna (od jednego zbywcy) wynosi 36.120 zł, niemniej do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Jeżeli darowizna od każdego z teściów (rodziców byłego męża) nie przekroczy wspomnianej kwoty, obdarowana nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn.
|