W moim małżeństwie od wielu lat nie układa się najlepiej. Nie mieszkamy razem z mężem. Zamierzamy się rozwieźć. Mamy małoletniego syna. Czy prawdą jest, że pomimo naszej zgody co do rozwodu i warunków rozstania sąd może oddalić nasz pozew, jeśli uzna, że sprzeciwia się to dobru naszego dziecka?
TAK. Rozwiązanie małżeństwa na skutek rozwodu może nastąpić, o ile spełnione są warunki rozwodowe (tzw. przesłanki pozytywne) oraz nie wystąpi jakakolwiek z przeszkód rozwodowych (tzw. przesłanek negatywnych). Jedną z takich przeszkód jest dobro dzieci małżonków. Mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest bowiem dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Określa to art. 56 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. 2023 r. poz. 2809).
Z pytania wynika, że małżonkowie żyją w separacji, są zgodni co do rozwodu, zatem jest wysoce prawdopodobne, że w ich przypadku przesłanki pozytywne rozwodu są spełnione. Jedyna wątpliwość dotyczy tego, czy na przeszkodzie w orzeczeniu rozwodu nie stoi dobro ich małoletniego dziecka. Przesłanka negatywna określona w powołanym przepisie ma na celu ochronę dziecka przed negatywnymi skutkami rozwodu rodziców, natomiast nie jest w stanie go chronić przed skutkami rozkładu pożycia pomiędzy nimi. Przyjmuje się, że dla stwierdzenia tej przesłanki konieczne jest zbadanie w postępowaniu sądowym wpływu rozkładu pożycia małżeńskiego na osobę dziecka, określenie warunków, w jakich udzielenie rozwodu może wywołać bardziej ujemne skutki dla dziecka, aniżeli te, które są wynikiem zupełnego i trwałego rozkładu pożycia między małżonkami - rodzicami dziecka (por. wyrok SA w Rzeszowie z dnia 8 kwietnia 2010 r., sygn. akt I ACa 83/10).
Niewątpliwie w interesie dziecka leży, aby wychowywało się w rodzinie, w której prawidłowo realizowane są funkcje ojca i matki, w tym, aby nie było rozłączone z żadnym z rodziców. Z drugiej jednak strony chodzi tu o rodzinę faktycznie funkcjonującą, a nie tylko utrzymywaną formalnie przez prawo. Zatem w sytuacji, gdy małżonkowie żyją w rozłączeniu i rozstają się w porozumieniu oraz gdy dają swoistą gwarancję, że po rozwodzie będą zajmować się dzieckiem w sposób zgodny, trudno przyjąć, aby sąd stwierdził, że występuje omawiana przeszkoda rozwodowa i by jedynie z tego powodu oddalił powództwo o rozwód.
W sprawie rozwodowej sąd powinien ustalić, w jaki sposób orzeczenie rozwodu może wpłynąć na rozwój małoletnich dzieci małżonków.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
