Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Przegląd zmian w pdof wynikających z Polskiego Ładu
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Przegląd zmian w pdof wynikających z Polskiego Ładu

Gazeta Podatkowa nr 4 (1879) z dnia 13.01.2022
Agata Cieśla

Śmiało można zaryzykować stwierdzenie, że wejście w życie Polskiego Ładu spowodowało, iż podatnicy pdof z dniem 1 stycznia 2022 r. znaleźli się w całkiem nowej, niełatwej i często niejednoznacznej podatkowej rzeczywistości. Zmiany, jakie Polski Ład wprowadził na gruncie pdof, dotknęły wszystkich grup podatników - zarówno przedsiębiorców, jak i tych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Bez podatku, ale ze składką

Od 1 stycznia 2022 r. w ustawie o pdof obowiązuje znowelizowana skala podatkowa (patrz tabela). W wyniku dokonanych w niej zmian podwyższeniu uległa tzw. kwota wolna od podatku. Na skutek podniesienia kwoty zmniejszającej podatek do wysokości 5.100 zł, tzw. kwota wolna w 2022 r. wynosi 30.000 zł (30.000 zł × 17% - 5.100 zł = 0 zł). To z kolei powoduje, że podatnicy pdof uzyskujący dochody opodatkowane według skali podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 2.500 zł miesięcznie, nie będą musieli płacić podatku. Jeżeli jednak uzyskiwane przez nich świadczenia będą stanowiły podstawę naliczenia składki zdrowotnej, to pomimo braku opodatkowania będą ją musieli opłacać. Od 2022 r. składka ta - w przeciwieństwie do lat poprzednich - nie podlega odliczeniu od podatku dochodowego. W ten sposób jest ona dodatkowym realnym obciążeniem dochodu podatnika pdof.

W 2022 r. podwyższeniu do 120.000 zł uległ próg skali podatkowej, do wysokości którego podatnicy będą opłacali podatek według 17% stawki. Dopiero po przekroczeniu tej kwoty podatek będzie wynosił 32%.

Preferencja dla średniozarabiających

Z tzw. ulgi dla klasy średniej od stycznia 2022 r. mogą korzystać dwie grupy podatników. Pierwszą stanowią pracownicy, którym przysługuje ona w odniesieniu do opodatkowanych według skali podatkowej przychodów z pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy. Drugą grupę osób uprawnionych do tej preferencji stanowią podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej korzystający z opodatkowania według skali podatkowej.

Ulga ma zastosowanie do przychodów z wymienionych powyżej tytułów w wysokości mieszczącej się w przedziale od 68.412 zł do 133.692 zł. U pracowników przy obliczaniu zaliczek na pdof zakłady pracy jako płatnicy pdof będą stosować ulgę za miesiące, w których podatnik uzyska w danym zakładzie pracy przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy w wysokości wynoszącej od 5.701 zł do 11.141 zł, które podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej. Pracodawca jako płatnik pdof pracownikom uprawnionym do ulgi w stosunku do wypłacanych (stawianych do dyspozycji) przez niego należności będzie ją stosował obligatoryjnie. Pracownik ma jednak prawo złożyć pracodawcy pisemny wniosek o niepomniejszanie w trakcie roku dochodu o kwotę tej ulgi. Przedsiębiorca natomiast zastosuje ulgę, gdy suma uzyskanych przez niego w roku podatkowym przychodów z działalności gospodarczej pomniejszona o koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek ZUS wynosić będzie co najmniej 68.412 zł i nie przekroczy kwoty 133.692 zł. On również może zrezygnować ze stosowania jej na etapie obliczania zaliczek na pdof.

Zarówno w przypadku pracowników, jak i przedsiębiorców rezygnacja ze stosowania ulgi dla klasy średniej w trakcie roku nie oznacza jednak braku możliwości zastosowania jej w rocznym zeznaniu - o ile tylko w rozliczeniu tym okaże się, że wartość ustalonych w ustawowy sposób przychodów mieści się w limicie uprawniającym do ulgi.

Poszerzenie katalogu zwolnień

• duże rodziny

W dodanym do art. 21 ust. 1 punkcie 153 ustawy o pdof (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) zostało zapisane nowe zwolnienie z pdof dla tzw. dużych rodzin. Polega ono na zwolnieniu z opodatkowania nieprzekraczających kwoty 85.528 zł przychodów osiągniętych ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia zawieranych w ramach działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem ewidencjonowanym albo rozliczanych w ramach tzw. IP Box-a. Z tej preferencji może skorzystać podatnik, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, spełniających ustawowe warunki, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci - wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej. W obliczeniach kwoty zwolnienia nie są uwzględniane przychody podlegające opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o pdof, zwolnione od podatku dochodowego oraz od których zaniechano poboru podatku.

• seniorzy

Beneficjentami zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o pdof są osoby, które osiągnęły wiek emerytalny. Ma ono zastosowanie do tych samych rodzajów przychodów, co w przypadku podatników z czworgiem dzieci i został dla niego określony ten sam limit w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł. Uprawnionymi do korzystania z tej preferencji są kobiety po ukończeniu 60. roku życia i mężczyźni po ukończeniu 65. roku życia pod warunkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu uzyskania objętych zwolnieniem przychodów. Jednocześnie, aby korzystać ze zwolnienia, podatnik nie może otrzymywać świadczeń wymienionych enumeratywnie w analizowanym przepisie.

Również w tym przypadku - podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do zwolnienia z pdof dla tzw. dużych rodzin - przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających temu zwolnieniu nie bierze się pod uwagę przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o pdof, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których zaniechano poboru podatku.

• odsetki za zwłokę

Przez szereg lat opodatkowanie pdof odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty świadczeń, które są zwolnione z tego podatku, było przedmiotem sporów pomiędzy podatnikami a fiskusem. Fiskus uznawał bowiem, że zwolnienie dla określonych kategorii świadczeń nie obejmuje naliczanych od nich odsetek za zwłokę, gdyż nie można utożsamiać ich ze świadczeniem głównym. Natomiast orzecznictwo raz rozstrzygało, że odsetki od zasądzonej należności głównej należy przypisać do tego samego źródła co ona, a tym samym zwolnić je z opodatkowania, gdy ona jest z niego zwolniona, a innym razem opowiadało się po stronie fiskusa. O istnieniu problemu świadczą: wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 10 maja 2021 r., nr V.511.119.2021.EG, jak również inicjatywa ustawodawcza sejmowej komisji do spraw petycji (druk sejmowy nr 923), zmierzające do wprowadzenia zwolnienia z pdof dla odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowań i zadośćuczynień otrzymanych na podstawie ustaw i wyroków sądów.

Polskim Ładem do katalogu zwolnień przedmiotowych w art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o pdof zostało dodane zwolnienie z pdof, które powyższy problem rozstrzygnęło. Ma ono zastosowanie do odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku i dotyczy już odsetek uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Samotny rodzic bez zeznania z dzieckiem

Począwszy od zeznań za 2022 r., tzw. samotni rodzice nie będą mogli już rozliczać się wspólnie z dziećmi - co do końca 2021 r. było możliwe na takich samych zasadach jak w przypadku małżonków. Obowiązujące w tym zakresie przepisy zostały bowiem zlikwidowane Polskim Ładem. W miejsce tej preferencji nowelizacja wprowadziła ulgę polegającą na odliczeniu od podatku w zeznaniu rocznym kwoty 1.500 zł (art. 27ea ustawy o pdof). Prawo do tego odliczenia ma podatnik osiągający dochody opodatkowane według skali podatkowej, jeżeli w roku podatkowym jest on rodzicem albo opiekunem prawnym będącym: panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Jednocześnie musi on samotnie wychowywać dzieci:

  • małoletnie,
  • pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, oraz
  • pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, o ile dzieci te nie osiągną ustawowo zastrzeżonych dochodów.

Odliczenie to przysługuje jednemu z rodziców albo opiekunów prawnych. Jeśli nie mogą się porozumieć, wówczas odliczenie stosuje ten z nich, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Konsekwencje nielegalnego zatrudnienia

W ramach Polskiego Ładu do ustaw o podatku dochodowym zostały wprowadzone uregulowania, które przewidują na gruncie pdof oraz pdop negatywne konsekwencje podatkowe dla pracodawców zatrudniających nielegalnie. Od 1 stycznia 2022 r. na podmioty stosujące praktykę zatrudniania "na czarno" ustawodawca nałożył obowiązek doliczania do osiąganych przychodów wartości pracy osoby zatrudnionej nielegalnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 lit. a) ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2021 r. poz. 1100 ze zm.). Wartość tę ustala się za każdy miesiąc, w którym zostało stwierdzone nielegalne zatrudnienie, a wysokość doliczenia jest przy tym równa wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego na podstawie przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Przychód ten powstaje u nieuczciwego pracodawcy na dzień stwierdzenia nielegalnego zatrudnienia bez względu na to, czy faktycznie wypłacał nielegalnie zatrudnionemu pracownikowi wynagrodzenie czy nie. Ponadto przychodem pracodawcy są przychody, jakie uzyskał pracownik z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz w tej części, w jakiej pracodawca nie ujawnił ich właściwym organom państwowym - tzw. wynagrodzenie wypłacone pracownikowi "pod stołem" (art. 14 ust. 2 pkt 20-21 i ust. 2j ustawy o pdof oraz art. 12 ust. 1 pkt 13-14 i ust. 3n ustawy o pdop).

Oprócz konieczności ustalenia przychodu z tytułu nielegalnego zatrudnienia, wynagrodzenia te oraz wypłacone "pod stołem", a także składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe od takich wynagrodzeń (które zobowiązany będzie w całości sfinansować płatnik składek, tj. także w części podlegającej finansowaniu przez ubezpieczonego) zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 55c-55d ustawy o pdof) oraz art. 16 ust. 1 pkt 57c-57d ustawy o pdop).

Natomiast pracownik nielegalnie zatrudniony oraz pracownik, który otrzymuje część wynagrodzenia "pod stołem", nie ponosi z tego tytułu konsekwencji na gruncie pdof w postaci obciążeń podatkowych. Na podstawie dodanego do art. 21 ust. 1 punktu 151 ustawy o pdof przychody z tytułu nielegalnego zatrudnienia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 lit. a) ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz przychody ze stosunku pracy są bowiem zwolnione z pdof w części, w jakiej pracodawca nie ujawnił ich właściwym organom.

W rezultacie konsekwencje z tytułu takiego procederu na gruncie podatku dochodowego oraz ubezpieczeń społecznych poniesie wyłącznie pracodawca.

art. 69 Polskiego Ładu (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.), będącego przepisem przejściowym, wynika, że zasadniczo sankcyjne przepisy dotyczące nielegalnego zatrudnienia mają zastosowanie do przypadków nielegalnego zatrudnienia oraz przypadków nieujawniania właściwym organom części wynagrodzenia ze stosunku pracy, zaistniałych od dnia wejścia w życie tej ustawy, czyli od 1 stycznia 2022 r. Jednak samo zwolnienie z pdof przewidziane w tym zakresie dla pracowników, o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 151 ustawy o pdof, ma zastosowanie do przypadków nielegalnego zatrudnienia oraz przypadków nieujawniania właściwym organom części wynagrodzenia ze stosunku pracy, zaistniałych przed dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem przypadków, gdy przed tym dniem właściwy organ wszczął postępowanie w związku z tym nielegalnym zatrudnieniem lub nieujawnieniem części wynagrodzenia ze stosunku pracy.

Zmiany w opodatkowaniu najmu prywatnego

Do końca 2021 r. podstawową formą opodatkowania dochodów z tzw. prywatnego najmu była skala podatkowa. Alternatywę dla tej formy opodatkowania od wielu lat stanowił ryczałt od przychodów ewidencjonowanych opłacany według dwóch stawek: wynoszącej 8,5% przychodów - do kwoty 100.000 zł oraz w wysokości 12,5% przychodów - od nadwyżki.

Polski Ład z dniem 1 stycznia 2022 r. ustanowił zasadę, zgodnie z którą przychody te będą opodatkowane wyłącznie ryczałtem ewidencjonowanym, wprowadzając jednocześnie na 2022 r. rozwiązanie przejściowe. Z art. 71 ust. 1 Polskiego Ładu, będącego przepisem przejściowym, wynika bowiem, że podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z najmu prywatnego mogą stosować do ich opodatkowania zasady obowiązujące na dzień 31 grudnia 2021 r. z zastrzeżeniem, że w kwestiach amortyzacji nieruchomości i praw o charakterze mieszkalnym zastosowanie u nich znajdą ograniczenia wynikające z ust. 2 tego przepisu. To z kolei oznacza, że mogą oni w 2022 r. amortyzować wymienione w tym przepisie nieruchomości mieszkalne i prawa o tym charakterze nabyte lub wytworzone przed dniem 1 stycznia 2022 r.

Skala podatkowaw 2022 r.
Podstawa obliczenia podatku Podatek wynosi
ponad do
  120.000 zł 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5.100 zł
120.000 zł   15.300 zł + 32% nadwyżki ponad 120.000 zł

Zmiany w majątku firmowym

Na gruncie pdof pośród zmian ważnych z punktu widzenia przedsiębiorców Polski Ład wprowadził istotne modyfikacje w odniesieniu do rozliczeń związanych z rzeczowymi składnikami firmowego majątku.

• ograniczenia amortyzacyjne

Modyfikacje w zakresie amortyzacji wprowadzone Polskim Ładem likwidują możliwość dokonywania i ujmowania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości i praw o charakterze mieszkalnym stanowiących firmowe środki trwałe. Do końca 2021 r. przewidziana dla nich zarówno w ustawie o pdof, jak i ustawie o pdop stawka amortyzacyjna wynosiła 1,5%. Jeżeli jednak były to w rozumieniu tych przepisów nieruchomości używane lub ulepszone, to można je było amortyzować stawką wynoszącą nawet 10%.

W pdof dla przedsiębiorcy kwota uzyskana z odpłatnego zbycia takich nieruchomości i praw nie skutkuje powstaniem przychodu ze źródła, jakim jest działalność gospodarcza. Taka transakcja w ustawowo określonych okolicznościach powoduje powstanie przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 3 oraz art. 14 ust. 2c ustawy o pdof. To sprawia, że gdy do odpłatnego zbycia przez przedsiębiorcę będącego podatnikiem pdof m.in. budynku lub lokalu mieszkalnego dochodzi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym został on nabyty, wówczas nie skutkuje ono powstaniem przychodu podatkowego. W efekcie zbywca nie ma obowiązku zapłaty podatku z tego tytułu. Z kolei przy odpłatnym zbyciu nieruchomości mieszkalnej przed upływem ustawowych 5 lat istnieje możliwość skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej.

Polski Ład zlikwidował z dniem 1 stycznia 2022 r. możliwość dokonywania i obciążania kosztów podatkowych wartością odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości i praw o charakterze mieszkalnym - i to zarówno na gruncie pdof, jak i pdop. Takie składniki nie będą podlegały amortyzacji, mało tego - w ogóle nie będą ujmowane w ewidencji środków trwałych. To rozwiązanie Polski Ład wprowadził dla wszystkich przedsiębiorców bez względu na charakter działalności gospodarczej, w której nieruchomości i prawa mieszkalne są wykorzystywane.

W art. 71 ust. 2 Polskiego Ładu, będącym przepisem przejściowym, zasadniczo wejście w życie omawianych ograniczeń zostało jednak przesunięte na 1 stycznia 2023 r. Z przywołanego przepisu wynika bowiem, że zarówno podatnicy pdof, jak i pdop, zachowują - nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r. - prawo zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego lub prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej. Ustawodawca zastrzegł jednak, że prawo to odnosi się wyłącznie do wskazanych składników majątkowych, których nabycie lub wytworzenie nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2022 r. Tym samym nie dotyczy już składników z tej kategorii nabytych lub wytworzonych w bieżącym roku.


Kalkulatory amortyzacyjne dostępne są w serwisie kalkulatory.gofin.pl.

• składniki poleasingowe

Odpłatne zbycie składnika, który w firmie osoby fizycznej stanowił środek trwały, ale został wycofany z działalności w trakcie jej prowadzenia lub po jej likwidacji, generuje na gruncie pdof przychód firmowy, jeżeli zbycie to ma miejsce w okresie 6 lat po takim wycofaniu lub likwidacji. Do końca 2021 r. zasada ta nie miała zastosowania do składników majątku użytkowanych w prowadzeniu firmy na podstawie tzw. leasingu operacyjnego, gdyż one nie są składnikami firmowego majątku. W efekcie przedsiębiorca, który po zakończeniu użytkowania w działalności gospodarczej wykupował taki składnik, ale do majątku prywatnego (co zazwyczaj dotyczyło leasingowanych samochodów osobowych), decydując się na jego sprzedaż, nie uzyskiwał przychodu firmowego z takiej transakcji, lecz przychód ze sprzedaży innych rzeczy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o pdof. To powodowało, że gdy sprzedaż wykupionej z leasingu rzeczy ruchomej miała miejsce po 6 miesiącach od dnia nabycia, to w ogóle nie powstawał przychód w pdof.

Od 1 stycznia 2022 r. do katalogu przychodów z działalności gospodarczej znajdującego się w art. 14 ustawy o pdof dodany został art. 14 ust. 2 pkt 19. W ten sposób został on rozszerzony o przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych m.in. na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 23b ust. 1 ustawy o pdof, czyli przedmiotami umów leasingu operacyjnego. Skutkiem tego przychód z ich sprzedaży w 2022 r. będzie u przedsiębiorcy powstawał, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, gdy między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat. Zatem obecnie w wyniku takiej sprzedaży przychód z działalności gospodarczej powstaje analogicznie jak w efekcie sprzedaży firmowych środków trwałych.

art. 51 Polskiego Ładu będącego przepisem przejściowym wynika, że nowe uregulowania w omawianym zakresie mają zastosowanie do składników nabytych po dniu 31 grudnia 2021 r. To oznacza, że nowe uregulowania obejmują transakcje sprzedaży majątku poleasingowego wykupionego po tej dacie bez względu na datę zawarcia samej umowy leasingu.

• przekwalifikowanie prywatnego na firmowy

Do końca 2021 r. podatnicy pdof mieli prawo wprowadzać do swojej firmy składniki prywatnego majątku zakupione kilka lat wcześniej według ceny zakupu. Nie miało wówczas znaczenia to, że rzeczywista wartość rynkowa takiego składnika w momencie przesunięcia go do firmy była już znacznie niższa niż w chwili zakupu. Dla ujęcia go w ewidencji środków trwałych w takiej wartości niezbędne było jedynie posiadanie przez przedsiębiorcę dowodu jego zakupu. Z tej opcji podatnicy korzystali najczęściej w stosunku do samochodów osobowych. Jeżeli taki samochód został zakupiony przykładowo 6 lat wcześniej i wykorzystywany był do celów prywatnych, to pomimo że na dzień wprowadzenia do firmy jego faktyczna wartość była znacznie niższa od ceny zakupu, koszty firmowe obciążane były poprzez odpisy amortyzacyjne według ceny nabycia - czyli dokładnie tak, jak miało to miejsce w przypadku nowych środków trwałych.

1 stycznia 2022 r. modyfikacji uległ art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o pdof, pozwalający na takie rozliczanie w kosztach wartości prywatnego majątku wprowadzanego do firmy osoby fizycznej. Przepis ten został zmieniony w taki sposób, że stosowanie tej praktyki stało się niemożliwe. Generalnie - tak jak to miało dotąd miejsce - wartość początkowa składnika majątku, który przed wprowadzeniem do firmowego majątku trwałego został nabyty do majątku prywatnego osoby fizycznej i użytkowany był na jej osobiste potrzeby, nadal wyznaczana jest według ceny jego zakupu. Dopiero gdy jego wartość rynkowa jest od tej ceny niższa, wartość początkową takiego składnika majątku określa wartość rynkowa. Tym samym obecnie składniki majątku prywatnego wprowadzane do firmy amortyzowane są od rzeczywistej wartości uwzględniającej ich faktyczne zużycie sprzed uznania za środek trwały.

Zmiany ważne dla ryczałtowców

• definicja wolnego zawodu

Przedsiębiorcy opłacający tzw. ryczałt ewidencjonowany tylko przez rok mogli się cieszyć mocno rozszerzonym z początkiem 2021 r., m.in. o psychologów, fizjoterapeutów, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych, biegłych rewidentów, księgowych oraz doradców podatkowych, katalogiem podmiotów mogących korzystać z tej formy opodatkowania w ramach wykonywania wolnego zawodu. Polski Ład z dniem 1 stycznia 2022 r. zredukował bowiem wykaz działalności gospodarczej wykonywanej osobiście w ramach wolnego zawodu o następujące zawody:

  • lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych,
  • felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów,
  • architektów, inżynierów budownictwa i rzeczoznawców budowlanych,
  • nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.

• dwie nowe stawki podatku

Z dniem 1 stycznia 2022 r. w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym... (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) pojawiły się dwie nowe stawki podatku. Przeznaczone są one dla osób wykonujących działalność, która od 2022 r. nie jest już klasyfikowana jako wykonywanie wolnego zawodu. Mogą je zatem stosować podatnicy wykonujący zawody medyczne (tj. lekarze, lekarze dentyści, lekarze weterynarii, technicy dentystyczni, felczerzy, położne, pielęgniarki, psychologowie, fizjoterapeuci) oraz zawody techniczne (tj. architekci, inżynierowie budownictwa, rzeczoznawcy budowlani).

Przychody osiągane ze świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86) podlegają obecnie opodatkowaniu jedną, 14% stawką ryczałtu - bez względu na to, czy usługi te są świadczone osobiście czy też z pomocą osób zatrudnionych. Do opodatkowania swoich przychodów 14% stawkę stosują również przedsiębiorcy osiągający przychody ze świadczenia usług architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71) oraz w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1) - art. 12 ust. 1 pkt 2a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (...). Natomiast drugą nową, 12% stawkę ryczałtu (art. 12 ust. 1 pkt 2b) ustawodawca zarezerwował dla opodatkowania niektórych przychodów związanych ze świadczeniem usług w obszarze IT, które do końca 2021 r opodatkowane były według stawki 15%.

Modyfikacje w karcie podatkowej

W 2022 r. rozpoczęło się tzw. wygaszanie karty podatkowej. To oznacza, że od tego roku opodatkowanie w formie karty podatkowej przysługuje wyłącznie tym podatnikom, którzy z niej korzystali na dzień 31 grudnia 2021 r. i ją kontynuują. W konsekwencji od 1 stycznia 2022 r. poza dotychczasowymi kartowiczami żaden nowy podatnik nie jest uprawniony do złożenia wniosku o zastosowanie opodatkowania w tej formie.

Ponadto podatnik będący dotychczasowym kartowiczem, który z jakichkolwiek przyczyn zaprzestał w bieżącym roku lub zaprzestanie w kolejnych latach stosowania opodatkowania kartą podatkową (tj. zrezygnował z opodatkowania w tej formie po dniu 31 grudnia 2021 r. lub utraci prawo do jej stosowania), nie będzie mógł powrócić do tej formy opodatkowania, co oznacza, że nie będzie mógł złożyć wniosku o ponowne opodatkowanie kartą podatkową (art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym...).

Polski Ład spowodował, że z karty podatkowej od 1 stycznia 2022 r. nie może już korzystać część medyków oraz weterynarze - nawet jeśli opłacali ją w 2021 r. Ta nowelizacja nie wprowadza uregulowań stanowiących wprost o utracie od 2022 r. przez przedstawicieli tych grup zawodowych możliwości kontynuowania opodatkowania w formie karty podatkowej. Decydują o tym zastrzeżenia, które w 2022 r. dodane zostały do objaśnień zamieszczonych w załączniku nr 3 do analizowanej ustawy, pod częścią VIII i IX tabeli stawek karty podatkowej. Wynika z nich, że stawki określone we wskazanych częściach tabeli nie dotyczą działalności wykonywanej na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Kwota zmniejszająca w 2022 r. uwzględniana na etapie zaliczek
Podstawa obliczenia podatku Kwota zmniejszająca podatek stosowana na etapie obliczania zaliczek na podatek przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą
ponad do
  120.000 zł 5.100 zł
120.000 zł   brak kwoty zmniejszającej podatek
Kwota zmniejszająca podatek stosowana przy obliczaniu zaliczek na podatek przez płatnika i podatnika osiągającego dochody bez pośrednictwa płatnika
miesięczna 425 zł

Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.