Ustawa o VAT ani rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy nie posługują się pojęciem "faktura pro forma". W praktyce gospodarczej ukształtował się jednak pogląd, że taka faktura pełni jedynie rolę wstępnej oferty handlowej, zachęty do podpisania umowy. Ponieważ nie dokumentuje ona żadnego zdarzenia gospodarczego, to nie wywołuje żadnych skutków w VAT ani u wystawcy takiego dokumentu, ani u nabywcy.
W związku ze zmianami w zakresie fakturowania, jakie obowiązują od 1 stycznia 2013 r., pojawiły się jednak wątpliwości, czy również w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia br. faktura pro forma pozostaje poza regulacjami ustawy o VAT. Wątpliwości te powstały dlatego, że obecnie faktura nie musi już zawierać oznaczenia "FAKTURA VAT" ani nawet "FAKTURA". Za fakturę może być zatem uznany każdy dokument, który zawiera wszystkie elementy, jakie faktura powinna zawierać.
Nasza redakcja stała jednak na stanowisku, że zmiana przepisów w omawianym zakresie nie powinna zmienić dotychczasowej praktyki, co oznacza, że nadal faktura pro forma nie powinna wywoływać żadnych skutków w VAT (pisaliśmy o tym w Biuletynie Informacyjnym nr 8 z 10 marca 2013 r., w artykule pt. "Czy "faktura pro forma" w 2013 r. zobowiązuje do rozliczenia VAT?"). Stanowisko naszej redakcji potwierdziło Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniu dotyczącym faktur pro forma (wyjaśnienie to dostępne jest na stronie internetowej www.mf.gov.pl). Ministerstwo Finansów wyjaśniło:
"(…) Dokument nazywany fakturą pro-forma nie jest dowodem księgowym. Jest to dokument wystawiany w obrocie gospodarczym i jego celem może być np. potwierdzenie złożenia oferty czy przyjęcia zamówienia do realizacji. Wyraźne oznaczenie tego dokumentu wyrazami pro-forma powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT, gdyż podmiot wystawiający taki dokument jednoznacznie wskazuje, że nie jest to faktura. Wystawienie tego dokumentu nie powoduje zatem skutków w zakresie podatku VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz nie stanowi dla kontrahenta podstawy do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT (podkreśl. red.). Wystawienie takiego dokumentu nie zwalnia również podatnika z obowiązku wystawienia faktury dokumentującej dokonanie dostawy towaru lub wykonanie usługi albo otrzymanie całości lub części należności przed dostawą lub wykonaniem usługi (co do zasady, w terminie 7 dni od dnia dokonania tych czynności - vide § 9 i 10 rozporządzenia fakturowego).
Po wejściu w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. zmian wprowadzonych ww. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2012 r., nie zmieniło się merytoryczne podejście do dokumentów określanych mianem faktur pro-forma. W szczególności niezasadne jest stanowisko prezentowane przez niektórych autorów, że wystawienie takiego dokumentu (w celu np. potwierdzenia przyjęcia zamówienia), w przypadku gdy będzie zawierał wszystkie dane wymagane dla faktur (w tym kwotę podatku), rodzi obowiązek zapłaty wykazanego podatku do urzędu skarbowego na podstawie art. 108 ustawy o VAT."
Dodajmy, że tak samo wyjaśniło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z 3 kwietnia 2013 r. na zapytanie naszego Wydawnictwa na temat skutków wystawienia (otrzymania) faktury pro forma.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
