Podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przy czym prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z samochodami osobowymi może wynosić 50% lub 100% przy spełnieniu ustawowych warunków. Zasady te dotyczą również samochodów osobowych użytkowanych w firmie na podstawie umowy leasingu.
Jedną z najczęściej wybieranych form użytkowania pojazdów w firmie jest leasing operacyjny. Oddanie samochodu osobowego do używania w ramach umowy leasingu operacyjnego uznawane jest dla celów VAT za świadczenie usług.
Jeśli samochód osobowy będący przedmiotem leasingu operacyjnego będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych, to podatnikowi (leasingobiorcy) przysługuje prawo do odliczenia VAT od wydatków związanych z tym pojazdem z uwzględnieniem ustawowych ograniczeń. Jak wynika z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnik ma prawo do odliczenia 50% kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury. Ograniczenie w wysokości 50% odliczenia dotyczy wydatków związanych z eksploatacją pojazdu, zakupu paliwa, jak i rat leasingowych. Natomiast prawo do odliczenia 100% VAT przysługuje wówczas, gdy samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Jednak, aby odliczać 100% VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym, podatnik musi:
Ponadto leasingobiorca skorzysta z prawa do odliczenia VAT, gdy zostaną spełnione łącznie dwa warunki:
Jak stanowi art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) ustawy o VAT, w przypadku świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy, zasadniczo, powstaje z chwilą wystawienia faktury. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy faktura jest wystawiona zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, czyli nie później niż z upływem terminu płatności. Jeżeli w tym terminie faktura nie będzie wystawiona, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu płatności.
Zatem odliczenie podatku naliczonego może nastąpić w miesiącu, w którym u leasingodawcy powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu. Generalnie będzie to miesiąc, w którym wystawił on fakturę, o ile w miesiącu tym podatnik będący leasingobiorcą ją otrzymał (przykład).
|
Przykład Podatnik VAT (rozliczający VAT za okresy miesięczne) w lutym br. otrzymał fakturę za leasing operacyjny wystawioną w dniu 17 lutego 2025 r. z datą sprzedaży 5 marca 2025 r. Podatnik ma prawo do odliczenia VAT z tej faktury w rozliczeniu za luty br. Jeżeli podatnik nie odliczy VAT naliczonego w tym terminie, to ma prawo dokonać tego odliczenia w rozliczeniu za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. |
Zdarza się, że w trakcie trwania umowy leasingowej leasingodawca wykonuje dodatkowe czynności związane ze świadczoną usługą. Generalnie firmy leasingowe mają określone kwoty opłat dodatkowych, np. opłata związana ze wskazaniem użytkownika pojazdu na wniosek Policji, Straży Miejskiej itp., opłata za wystawienie ostatecznego wezwania do zapłaty, opłata za przygotowanie kopii umowy, opłata za wystawienie duplikatu faktury.
W interpretacji indywidualnej z dnia 11 października 2024 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.419.2024.2.KM, Dyrektor KIS udzielał odpowiedzi na wniosek podatnika (spółki z o.o.), który prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie leasingu i wynajmu samochodów. Podatnik ten wskazał, że w trakcie trwania umowy leasingu operacyjnego wykonuje dodatkowe czynności z nią związane, za które pobiera opłaty. Organ podatkowy uznał, że opłaty dotyczące poszczególnych czynności (a więc pobierane za wystawienie każdego listu upominającego, wezwania do zapłaty, wznowienie umowy po ostatecznym wezwaniu) nie należą do wymienionego w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Płatności te są bowiem związane z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, zaś podmiot ich dokonujący nie uzyskuje jakiegokolwiek świadczenia ekwiwalentnego w stosunku do danej płatności. W związku z tym, zdaniem organu, opłaty te nie stanowią wynagrodzenia będącego odpłatnością za czynności określone w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a zatem nie podlegają one opodatkowaniu VAT. Organ uznał także, że pobierane opłaty związane ze wskazaniem użytkownika pojazdu na wniosek Policji, Straży Miejskiej itp., za refakturowanie mandatu oraz za odbiór zatrzymanych dokumentów pojazdu z Wydziału Komunikacji, odblokowanie dowodu rejestracyjnego w odpowiednim systemie, nie stanowią również wynagrodzenia za czynności opodatkowane VAT. Z kolei odnośnie dodatkowych opłat za: przygotowanie kopii umowy, wystawienie duplikatu faktury, wysyłkę faktur w formie papierowej, obsługę procesu cesji umowy, zmianę pierwotnych warunków umowy, zmianę daty fakturowania, opinię/zaświadczenie/informację dotyczącą umów, przedterminowe zakończenie umowy na wniosek klienta, przygotowanie kalkulacji wcześniejszego wykupu, indywidualne, zewnętrzne ubezpieczenie pojazdu, wyrobienie wtórnika dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych, przygotowanie aneksu do umowy, zgody na podnajem itp., Dyrektor KIS stwierdził, że czynności te powinny być traktowane odrębnie od zawartej umowy leasingu czy najmu oraz powinny zostać opodatkowane z zastosowaniem właściwej dla tej czynności stawki podatku VAT (o ile miejsce świadczenia będzie znajdowało się na terytorium Polski).
Natomiast podatnik (leasingobiorca), rozstrzygając kwestię prawa do odliczenia VAT, musi mieć na uwadze także art. 88 ust. 3a ustawy o VAT. Z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT wynika, że odliczenie VAT nie przysługuje, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega w ogóle opodatkowaniu VAT albo jest zwolniona od podatku.
W związku z tym, aby ustalić, czy podatnik ma prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących dodatkowe opłaty w związku z zawartą umową leasingową, musi przeanalizować, czy faktury te dokumentują transakcje, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Oznacza to, że jeżeli należność za "dodatkowe opłaty" stanowi wynagrodzenie za usługi świadczone przez leasingodawcę, podlegające opodatkowaniu VAT (np. za przygotowanie kopii umowy, wystawienia duplikatu faktury), wówczas podatnikowi (leasingobiorcy) przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej takie świadczenie na zasadach ogólnych. W przeciwnym wypadku - w myśl art. 88 ust. 3a ustawy o VAT - odliczenie VAT nie przysługuje.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
