Trybunał Konstytucyjny w dniu 23 lipca 2024 r. wydał wyrok, sygn. akt K 13/20, w którym uznał, że przepisy o raportowaniu schematów podatkowych (MDR) w zakresie, w jakim tworzą wobec doradców podatkowych objętych tajemnicą zawodową obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych oraz nie określają dostatecznie przesłanek i trybu wyłączenia lub zwolnienia z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, są niezgodne z Konstytucją RP.
W wyroku tym TK orzekł również, iż nałożony na promotorów będących doradcami podatkowymi obowiązek przekazywania szefowi KAS informacji o schematach podatkowych innych niż schematy transgraniczne (bez względu na to, czy doradca był związany tajemnicą zawodową czy też nie), który został wdrożony przed wejściem w życie ustawy nowelizującej, jest niezgodny z Konstytucją RP.
Wyrok Trybunału został wydany na wniosek Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
Trybunał stwierdził, że zaskarżone przepisy nie spełniają wynikającej z art. 2 Konstytucji zasady określoności prawa oraz uniemożliwiają doradcom podatkowym działanie zgodnie z art. 17 ust. 1 Konstytucji, czyli na rzecz ochrony interesu publicznego oraz dobra i bezpieczeństwa ich klientów. Pomimo uregulowania w art. 86b § 7 Ordynacji podatkowej wyłączenia z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej o tak zasadniczym charakterze, ustawodawca nie ustalił przesłanek, trybu ani warunków, na jakich takie wyłączenie może być dokonane.
Jak czytamy w komunikacie TK wydanym po ww. wyroku:
"(...) Taki stan rzeczy nie może mieć miejsca ze względu na wynikający z ustawy o doradztwie podatkowym oraz zasad etyki doradców podatkowych obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej. Jest to również niedopuszczalne z uwagi na przysługującą klientom doradców podatkowych nieograniczoną w czasie gwarancję poufności przekazywanych informacji.
(...) Trybunał uznał, że nałożenie na objętych tajemnicą zawodową doradców podatkowych obowiązku informacyjnego nie spełnia kryterium proporcjonalności. Zgodnie z art. 86b § 4 pkt 1 o.p., promotor informuje korzystającego o obowiązku przekazania schematu podatkowego do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz przekazuje wskazane w art. 86f § 1 o.p. dane dotyczące schematu podatkowego. Istnieje więc już w tym zakresie rozwiązanie, które przenosi ciężar odpowiedzialności na korzystających (podatników).
(...) jeśli ustawodawca decyduje się na modyfikację zakresu tajemnicy zawodowej, to szczególnie istotne jest, by przepisy zawierające takie regulacje spełniały najwyższe standardy wynikające z zasady poprawnej legislacji.
(...) W stanie prawnym, który zaistnieje po niniejszym wyroku jedyną drogą do pozyskania przez państwo informacji o schematach podatkowych sporządzonych przez doradców podatkowych będzie przekazanie przez doradców informacji o schemacie podatkowym korzystającym, którzy są obciążeni obowiązkiem ich zgłoszenia.
Oznacza to m.in., że obowiązki uregulowane w art. 86b § 5-6 o.p. nie będą dotyczyć doradców podatkowych. Również treść art. 86d § 5 o.p. nie może odnosić się do doradców podatkowych w zakresie, w jakim nakłada na nich obowiązek poinformowania podmiotów innych niż klienci, wobec których związani są oni tajemnicą zawodową. Wpływa to oczywiście analogicznie na zasadność obowiązków uregulowanych w art. 86e o.p. i wymogów informacyjnych wskazanych w art. 86f o.p. dla doradców podatkowych. Wyrok dotyczy również obowiązków w zakresie przekazywania schematów standaryzowanych.
Wszelkie wyłączenia lub zwolnienia w przedmiocie tajemnicy zawodowej przedstawicieli zawodów zaufania publicznego powinny mieć charakter systemowy oraz muszą zostać sformułowane w sposób dostatecznie określony. (...)"
| ||||||||||||
|
||||||||||||
