Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Z tytułu tej działalności składki na ubezpieczenia społeczne opłacam od podstawy uzależnionej od dochodu. W ramach pomocy udzielanej w związku ze skutkami trwającej epidemii, zawnioskowałem o zwolnienie ze składek ZUS za okres marzec-maj 2020 r. W jaki sposób potraktować te składki przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy? Czy można je odliczyć od dochodu/podatku?
Przy obliczaniu zaliczki na podatek przedsiębiorca nie może uwzględnić składek ZUS (na własne ubezpieczenia), od opłacenia których został zwolniony. |
Przedsiębiorca, ustalając zaliczkę na podatek dochodowy, może odliczyć od dochodu m.in. składki określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe (podatnika oraz osób z nim współpracujących). Z kolei podatek dochodowy może obniżyć o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru) opłaconej w roku podatkowym (bezpośrednio przez podatnika) zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Odliczenie/obniżenie dochodu/podatku nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód/przychód zwolniony od podatku na podstawie ustawy o PIT, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Należy również mieć na uwadze, że ww. składki mogą zostać odliczone od dochodu/podatku, jeżeli m.in. nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Ustawa wspierająca m.in. przedsiębiorców w związku z trwającą epidemią koronawirusa (tzw. specustawa z dnia 2 marca 2020 r. - Dz. U. poz. 374 ze zm.) wprowadziła wiele rozwiązań antykryzysowych, w tym m.in. zwolnienie ze składek ZUS. Ze zwolnienia składkowego, przez okres trzech miesięcy (tj. marzec-maj br.) mogą skorzystać m.in. osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców, opłacające składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne (patrz: art. 31zo ust. 2 specustawy).
Należy wyjaśnić, że specustawa nie wprowadziła zmian w sposobie obliczania zaliczek na PIT od dochodów osiąganych przez przedsiębiorców. W dalszym ciągu obowiązuje zasada, zgodnie z którą przy obliczaniu zaliczki na PIT mogą być uwzględnione wyłącznie składki zapłacone. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może odliczyć od dochodu/podatku składek na ubezpieczenia społeczne/ubezpieczenie zdrowotne, z opłacenia których został zwolniony.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie w piśmie Ministerstwa Finansów udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 16 kwietnia 2020 r. (odnoszącym się do odliczania od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne). Jak wyjaśniło MF:
"(...)
przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy nie mogą być uwzględnione (...) składki na ubezpieczenia społeczne, od opłacenia których podatnik został zwolniony. Nie zmienia tego faktu okoliczność, że zgodnie z art. 31zs ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19..., w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących oraz duchownych, jeżeli przepisy uzależniają prawo lub wysokość świadczeń z ubezpieczeń społecznych od opłacenia składek, składki na ubezpieczenia społeczne (...), zwolnione z obowiązku ich opłacania traktuje się jak składki opłacone. Z brzmienia tego przepisu wynika bowiem, że ma on zastosowanie wyłącznie do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. (...)"
![]() |
Pisaliśmy na ten temat m.in. w Biuletynie Informacyjnym nr 13 z 1.05.2020 r. na str. 4-5 |
Nadmieniamy, że ww. zwolnienie ze składek ZUS, skutkujące brakiem możliwości odliczenia ww. składek od dochodu/podatku spowoduje ostatecznie, że kwota podatku będzie wyższa niż w sytuacji, gdyby podatnik te składki odliczył (w sytuacji osiągania dochodu). W rzeczywistości przedsiębiorca "nie zaoszczędzi" więc całej kwoty zwolnionej ze składek ZUS, gdyż będzie musiał zapłacić "wyższy" podatek (tj. niepomniejszony o składkę zdrowotną i ustalony od dochodu niepomniejszonego o składki społeczne).
|