Jak rozliczać zwiększenie wartości początkowej środka trwałego? Czy zakończenie czynności powodujących zwiększenie wartości należy udokumentować dowodem OT? Jak zmienią się odpisy amortyzacyjne?
| Podwyższenie wartości początkowej środka trwałego może zostać udokumentowane dowodem OT, w którym wykazuje się m.in. kwotę zwiększenia. W wyniku takiego zwiększenia wartości początkowej środka trwałego odpowiedniemu podwyższeniu (od miesiąca następującego po zwiększeniu) podlegają odpisy amortyzacyjne. |
Co do zasady, zwiększenie wartości początkowej środka trwałego następuje w wyniku jego ulepszenia.
 |
Zgodnie z art. 22g ust. 17 ustawy o PDOF (odpowiednio art. 16g ust. 13 ustawy o PDOP), środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji. |
Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu, ich dotychczasową wartość początkową powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie.
Zwiększenie wartości początkowej środka trwałego może być udokumentowane dowodem OT. Wprawdzie, co do zasady, dowód ten dokumentuje przyjęcie środków trwałych do używania, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby był on również stosowany do ujmowania w ewidencji zwiększenia wartości początkowej posiadanych przez jednostkę środków trwałych w wyniku ich ulepszenia (przebudowy, rozbudowy, adaptacji bądź modernizacji).
Jednocześnie zmianie ulegnie wartość początkowa środka trwałego wykazana w jego ewidencji analitycznej, tj. karcie środka trwałego, księdze inwentarzowej oraz tabeli amortyzacyjnej (ewentualnie księdze inwentarzowej połączonej z tabelą amortyzacyjną).
 |
Wzory wymienionych dokumentów dostępne są w serwisie www.druki.gofin.pl w dziale Rachunkowość |
Od "nowej" podwyższonej wartości początkowej, od następnego miesiąca po zakończeniu prac ulepszeniowych, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, stosując dotychczasową metodę amortyzacji oraz, co do zasady, dotychczasowe stawki amortyzacji. Jak wynika bowiem z art. 22h ust. 2 ustawy o PDOF (odpowiednio art. 16h ust. 2 ustawy o PDOP), podatnicy dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem amortyzacji, przy czym wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.
Zakończenie amortyzacji następuje, gdy suma odpisów amortyzacyjnych (dotychczasowych, jak i zwiększonych, naliczanych po ulepszeniu) zrówna się z wartością początkową środka trwałego (tj. wartością początkową zwiększoną o nakłady ulepszeniowe).
| Przykład
Jednostka ulepszyła środek trwały o wartości początkowej 10.000 zł i dotychczasowym umorzeniu 6.000 zł. Wartość ulepszenia wyniosła 14.000 zł. W związku z tym jednostka: 1) w miesiącu zakończenia prac ulepszeniowych dokonała podwyższenia dotychczasowej wartości początkowej środka trwałego na kwotę: 24.000 zł (10.000 zł + 14.000 zł), 2) odpowiednich zapisów na podstawie OT dokonała w ewidencji analitycznej środka trwałego, tj. karcie środka trwałego oraz księdze inwentarzowej połączonej z tabelą amortyzacyjną, 3) od miesiąca następującego po zakończeniu ulepszenia miesięczny odpis amortyzacyjny (10% według stawki z Wykazu) ustaliła następująco: 24.000 zł × 10% : 12 miesięcy = 200 zł. Zakończenie naliczania amortyzacji nastąpi po 90 miesiącach po ulepszeniu, tj. po zrównaniu wartości początkowej z sumą odpisów amortyzacyjnych, czyli 24.000 zł - 6.000 zł (dotychczasowe umorzenie) - 18.000 zł (90 miesięcy po 200 zł). |
W uzupełnieniu warto przypomnieć, że na ogólnych zasadach można dokonać podwyższenia stawek amortyzacyjnych. Generalnie podwyższenie (lub obniżenie) stawek amortyzacyjnych może następować od początku roku podatkowego, a dokładniej od pierwszego odpisu dokonanego w danym roku (por. art. 22i ustawy o PDOF oraz art. 16i ustawy o PDOP). Jedynie w przypadku maszyn i urządzeń używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej oraz budynków i budowli używanych w warunkach pogorszonych lub złych stawki mogą być podwyższane (lub powrotnie obniżane) - począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpiły te zmiany. Definicje maszyn i urządzeń (oraz środków transportu) wymagających szczególnej sprawności technicznej oraz budynków i budowli użytkowanych w warunkach pogorszonych lub złych zawierają objaśnienia do Wykazu stawek amortyzacyjnych stanowiącego załącznik do ustaw o PDOF i PDOP.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
