Zamierzamy "zezłomować" nie w pełni umorzone środki trwałe ze względu na ich nieprzydatność (w ich miejsce zostanie zakupiony sprzęt bardziej nowoczesny). Ponieważ w naszym przypadku amortyzacja bilansowa różni się od amortyzacji podatkowej, mamy wątpliwość, jaką kwotę możemy zaliczyć na moment ich likwidacji do kosztów uzyskania przychodów.
| Jeżeli likwidacja środka trwałego nie jest dokonywana w związku ze zmianą rodzaju działalności, to wartość początkowa zlikwidowanego środka trwałego, pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne (zarówno stanowiące, jak i niestanowiące kosztów uzyskania przychodów), może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Uwzględniane w sumie odpisów amortyzacyjnych odpisy niestanowiące kosztów uzyskania przychodów nie mogły być kosztem podatkowym na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP. |
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, wydatki na nabycie m.in. podlegających amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, są kosztem uzyskania przychodów, w przypadku odpłatnego ich zbycia.
Suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (por. art. 16h ust. 1 ustawy o PDOP).
Na wielkość sumy odpisów amortyzacyjnych nie wpływają odpisy amortyzacyjne dokonywane dla celów bilansowych. Chodzi tu jedynie o odpisy dokonywane zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, uwzględniające zawarte tam wyłączenia.
Wśród wyłączeń amortyzacji z kosztów uzyskania przychodów zawartych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, wymienić należy odpisy z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywane według zasad określonych w art. 16a-16m,, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania (por. art. 16 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy). Zastosowanie może znaleźć również art. 16 ust. 1 pkt 63 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
a) nabytych nieodpłatnie, jeżeli:
b) jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte, lecz niezaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
c) oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania,
d) nabytych w formie wkładu niepieniężnego, od tej części ich wartości, która nie została przekazana na utworzenie lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki.
Rozliczając likwidację nie w pełni zamortyzowanego środka trwałego należy dodatkowo uwzględnić art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o PDOP. Przepis ten wyłącza z kosztów uzyskania przychodów straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
Jeżeli zatem w sytuacji opisanej w pytaniu likwidacja przestarzałych maszyn nie następuje w związku ze zmianą rodzaju prowadzonej przez jednostkę działalności, lecz wskutek planu unowocześnienia parku maszynowego, to ich niezamortyzowana wartość początkowa, pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne dla celów podatkowych będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu ich fizycznej likwidacji (tu: przekazania na złom).
| Przykład
Jednostka dokonała likwidacji środka trwałego (samochodu ciężarowego), którego wartość początkowa była równa 100.000 zł. Dotychczasowa amortyzacja dla celów bilansowych wyniosła 80.000 zł, a dla celów podatkowych 60.000 zł. Odpisy amortyzacyjne nie podlegały ograniczeniom wynikającym z art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP. W konsekwencji na moment złomowania środka trwałego (tj. moment jego fizycznej likwidacji) do kosztów uzyskania przychodów zaliczono niezamortyzowaną wartość początkową w wysokości 40.000 zł. Natomiast do kosztów bilansowych, na moment postawienia środka trwałego w stan likwidacji, zaliczono niezamortyzowaną wartość początkową w wysokości 20.000 zł. |
Na temat likwidacji środków trwałych pisaliśmy m.in. w Biuletynie Informacyjnym nr 28 z 1 października 2016 r.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
