Firma (podatnik CIT) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług udzielania pożyczek pieniężnych osobom fizycznym. Pożyczki te udzielane są na okres od 1 miesiąca do 2 lat. Z tytułu udzielonej pożyczki pobierane są jedynie opłaty administracyjne oraz prowizje (bez odsetek). Opłaty te oraz prowizje od udzielonej pożyczki są określone w umowie, jednak ich spłata zostaje rozłożona równomiernie na liczbę rat. Tak więc w dniu podpisania umowy udzielana jest pożyczka, natomiast wszelkie opłaty z nią związane są wymagalne w terminach spłaty rat. Czy przychód z tytułu zawarcia umowy pożyczki powstaje w dniu jej udzielenia (podpisania umowy oraz wykonania przelewu na wskazane konto pożyczkobiorcy), czy też w miesiącach określonych harmonogramem spłat pożyczki?
Przychód z tytułu zawartej umowy pożyczki powstanie w ostatnim dniu każdego miesiąca określonego w harmonogramie spłaty poszczególnych rat pożyczki.
Na gruncie przepisów ustawy o CIT obowiązuje zasada wykazywania uzyskiwanych w danym roku podatkowym przychodów należnych, nawet wówczas, kiedy przychody te nie zostały jeszcze faktycznie uzyskane. Zasada ta wynika z art. 12 ust. 3 updop i dotyczy przychodów uzyskiwanych przez podatnika tego podatku, pozostających w związku z prowadzoną przez takiego podatnika działalnością gospodarczą lub działami specjalnymi produkcji rolnej. Od tej zasady nieliczne odstępstwa ustawodawca wprost wskazał w niektórych przepisach ustawy o CIT. Przykładowo, w:
W opisanej sytuacji należności pozostają w bezpośrednim związku z udzieloną pożyczką i niewątpliwie należy je zakwalifikować do przychodów uzyskiwanych w następstwie wykonywanej przez jednostkę "usługi finansowej". Wskazać w związku z tym należy, że w przypadku wykonywanych przez podatnika usług, do ustalenia daty przychodu należnego zastosowanie znaleźć mogą dwa przepisy ustawy o CIT, definiujące datę uzyskania takiego przychodu, tj. art. 12 ust. 3a lub art. 12 ust. 3c.
Pierwszy ze wskazanych przepisów dotyczy m.in. wykonywanych usług i stanowi, że za datę powstania przychodu uważa się dzień wykonania usługi albo częściowego jej wykonania, nie później jednak, niż dzień wystawienia w związku z taką usługą faktury albo dzień uregulowania przez kontrahenta należności za wykonaną (częściowo wykonaną) na jego rzecz usługę.
Z kolei drugi z powołanych przepisów dotyczy usług, w przypadku których strony ustaliły w łączącej je umowie, że usługa będzie przez nie rozliczana nie po jej całkowitym lub częściowym wykonaniu, lecz w okresach rozliczeniowych, np. miesięcznych, kwartalnych czy rocznych. W takiej sytuacji za datę powstania przychodu należnego uważa się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w łączącej strony umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.
Z pytania wynika, że opłaty i prowizje związane z zawieranymi umowami pożyczki - zgodnie z treścią tych umów - są należne i wymagalne we wskazanych w umowie okresach rozliczeniowych, tj. w miesiącach określonych harmonogramem spłat rat kapitałowych pożyczki. Uzasadnione zatem wydaje się, że do określenia daty przychodu należnego znajdą w tym przypadku zastosowanie przepisy art. 12 ust. 3c updop, co skutkuje tym, że opłaty należne z tytułu korzystania przez pożyczkobiorcę przez dany miesiąc z uzyskanych tytułem pożyczki środków finansowych jednostka powinna wykazać w ostatnim dniu takiego miesiąca, niezależnie od tego, czy pożyczkobiorca należności te terminowo ureguluje.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
