Osiąganie dochodów przekraczających I próg podatkowy a prawo do wspólnego rozliczenia z małżonkiem

Wspólnik spółki z o.o. otrzymuje wynagrodzenie ze spółki z tytułu powołania, od którego odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy i składka zdrowotna. Osoba ta jest równocześnie zatrudniona na umowę o pracę w innej firmie. Czy w sytuacji, gdy łączne dochody (z obydwu tych źródeł) przekroczą w skali roku 120.000 zł (I próg podatkowy), to osoba ta będzie mogła za ten rok rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, który pobiera tylko emeryturę?

Prawo do wspólnego rozliczenia małżonków

Z prawa wspólnego rozliczenia dochodów mogą skorzystać małżonkowie, którzy:

• podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,
• pozostają w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:
• przez cały rok podatkowy albo
• od dnia zawarcia małżeństwa do końca roku podatkowego - w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

W takiej sytuacji małżonkowie, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym (lub wyrażony przez jednego z małżonków), mogą być opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot pomniejszających dochód. W tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków (art. 6 ust. 2 ustawy o PDOF).

Preferencję tę stosuje się również w sytuacji, gdy jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany według skali podatkowej, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku (art. 6 ust. 3 ww. ustawy).

Wspólne opodatkowanie dochodów ma zastosowanie również do małżonków:

• którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
• z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej

- jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Polski przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (art. 6 ust. 3a ww. ustawy).

Przepis ten stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być złożony również przez podatnika, który pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

Ze wspólnego rozliczenia dochodów nie mogą skorzystać małżonkowie, w przypadku gdy chociażby jeden z nich:

• stosował przepisy o podatku liniowym lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących tzw. najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
• podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z pytania wnioskujemy, że żadne z ww. wyłączeń nie ma tu zastosowania.

Dochody przekraczające I próg podatkowy a prawo do preferencji

Przepisy ustawy o PDOF nie zawierają regulacji, które wyłączałyby z prawa do wspólnego opodatkowania dochodów, małżonków osiągających przychody z kilku źródeł lub osiągających dochody przekraczające tzw. pierwszy próg podatkowy (tj. kwotę 120.000 zł).

Prawo do ww. preferencji, w sytuacji osiągania dochodów przekraczających kwotę 120.000 zł, pośrednio wynika z art. 32 ust. 3 pkt 2 ustawy o PDOF. W myśl tego przepisu, jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody m.in. wspólnie z małżonkiem, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu dochody podatnika przekroczą kwotę 120.000 zł, a dochody małżonka, które łączy się z dochodami podatnika, nie przekraczają tej kwoty - zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 12% dochodu uzyskanego w danym miesiącu od tego płatnika.

Zatem, jeśli małżonkowie, o których mowa w pytaniu, spełnią wszystkie ww. warunki, to będą mieli prawo do wspólnego rozliczenia dochodów. Nie jest w tym przypadku przeszkodą to, że jeden z małżonków osiąga dochody z kilku źródeł przychodów (opodatkowane według skali podatkowej), które łącznie w roku podatkowym przekroczą kwotę 120.000 zł.