Na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1 updof i art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, za koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, uznaje się poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 updof, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.
Ministerstwo Finansów oraz Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej dotychczas interpretowali wyrażenie "ogólny czas pracy pracownika w danym miesiącu" wyłącznie jako czas faktycznie przepracowany. W rezultacie wyłączono możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej kosztów związanych z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika (np. urlop lub choroba). Z kolei sądy administracyjne stały na stanowisku, że czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika jest immanentnie związany ze stosunkiem pracy, więc powinien być wliczany do ogólnego czasu pracy przy ustalaniu kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.
Z uwagi na dostrzeżone różnice interpretacyjne, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego, Minister Finansów 13 lutego 2024 r. wydał interpretację ogólną nr DD8.8203.1.2021 w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej poniesionych przez podatnika w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 16).
Na potrzeby dokonanej interpretacji przyjęto, że pojęcie "usprawiedliwiona nieobecność pracownika" należy definiować w oparciu o przepisy prawa pracy i odnosić wyłącznie do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a jako przyczyny usprawiedliwiające nieobecność pracownika w pracy traktować:
Minister Finansów wyjaśniając zakres oraz sposób stosowania art. 26e ust. 2 pkt 1 updof i art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, zaznaczył, że w obecnym brzmieniu przepisy te obowiązują od 1 stycznia 2018 r. Ich celem jest wyróżnienie wydatków pracowniczych, które zostały poniesione na działalność badawczo-rozwojową od pozostałych wydatków. Analizowane przepisy odwołują się do art. 12 ust. 1 updof, który zawiera katalog należności zaliczanych do przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy. Katalog ten ma charakter otwarty. Uwzględniając tę okoliczność oraz biorąc pod uwagę wykładnię systemową i funkcjonalną art. 26e ust. 2 pkt 1 updof i art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, Minister uznał, że: "(...) do katalogu przychodów określonych w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT należą także (...) przychody pracownika związane z usprawiedliwioną nieobecnością, tj. wynagrodzenia za czas urlopu oraz choroby. Co za tym idzie, pojedyncze elementy składowe wynagrodzenia pracownika, tj. wynagrodzenia urlopowe i chorobowe, powinny być traktowane jako składniki kosztu wynagrodzenia kwalifikowanego do ulgi badawczo-rozwojowej, w takiej części, w jakiej do ich poniesienia, pracodawca jest zobowiązany na podstawie odrębnych przepisów (...)".
Minister Finansów przyznał, że ustalając znaczenie zwrotu "ogólny czas pracy pracownika w danym miesiącu", zastosowanego w art. 26e ust. 2 pkt 1 updof i art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, należy uwzględnić przepisy prawa pracy, w myśl których czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 § 1 Kodeksu pracy). Z tego wynika, że czas pracy nie jest tym samym co czas efektywnego (rzeczywistego) wykonywania pracy określonej w umowie, ale obejmuje również okresy nieświadczenia pracy, w których pracownik "pozostaje w dyspozycji" pracodawcy. Tak więc zasadne jest stwierdzenie, że ogólny czas pracy pracownika uwzględnia również okres m.in. urlopu wypoczynkowego, urlopu okolicznościowego, przestoju niezawinionego przez pracownika, okres pozostawania na zwolnieniu lekarskim.
W konsekwencji zdaniem Ministra: "(...) nie ma zatem podstaw prawnych do wyłączenia z katalogu kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej należności poniesionych przez pracodawcę, stanowiących, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, przychód pracownika realizującego działalność badawczo-rozwojową, a uzyskanych, gdy nie świadczy on pracy z powodu usprawiedliwionej nieobecności. Zarówno wynagrodzenia za czas urlopu jak i choroby stanowią przychód pracownika, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT". Aby skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej, podatnik musi jednak spełnić łącznie wszystkie wymagane warunki określone w ustawach o podatku dochodowym, w szczególności: "Podatnik ma obowiązek posiadać dokumentację uzasadniającą zaangażowanie poszczególnych pracowników w realizację działalności badawczo-rozwojowej. Podkreślenia wymaga zatem fakt, że zaangażowanie określone na podstawie miesięcznej ewidencji, zestawione z miesięcznym wynagrodzeniem określonym na podstawie kwalifikowanych elementów składowych tegoż wynagrodzenia (zawierających m.in. składniki dotyczące urlopu oraz choroby) warunkuje wysokość kosztu kwalifikowanego ulgi badawczo-rozwojowej na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT i odpowiednio art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT".
| ||||||||||||
|
||||||||||||
