Podstawą rozwoju gospodarki i przedsiębiorczości jest zagwarantowanie obywatelom możliwości rozwoju i wolności gospodarczej oraz ograniczenie barier gospodarczych. W ostatnich latach doszło do przyjęcia szeregu kompleksowych proprzedsiębiorczych ustaw regulujących i ułatwiających zasady prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Jednak przedsiębiorcy cały czas sygnalizują potrzeby wprowadzenia kolejnych udogodnień. Mając to na uwadze, planowane są zmiany dla przedsiębiorców, które będą stanowić kolejny krok w kierunku poprawy środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy. Zmiany będą dotyczyć różnych sfer gospodarczych.
W Sejmie są obecnie procedowane dwie ustawy, które przewidują szereg zmian dla przedsiębiorców (stan na dzień oddania GP do druku). Są to:
Projektowane ustawy stanowią kolejny krok w kierunku poprawy środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy. Celem zaproponowanych rozwiązań jest zmniejszenie liczby nadmiernych wymogów regulacyjnych, co w efekcie ma generować oszczędności czasowe i kosztowe po stronie przedsiębiorców. Zakładają one wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do każdego etapu istnienia i prowadzenia przedsiębiorstwa. Zasadniczo proponowane zmiany można pogrupować w kilku komponentach, tj.:
Rezultatem zmian będą szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne. Zdaniem projektodawców przełoży się to również na efektywność pracy administracji publicznej. W ich opinii podjęte działania będą stanowić pozytywny impuls dla przedsiębiorców oraz obywateli, istotnie wpływając na jakość życia i poprawę warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.
Projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych zakłada zmiany w kwestii możliwości prowadzenia działalności nieewidencjonowanej. Obecnie działalność nierejestrową (tzn. bez konieczności rejestracji w CEIDG) może prowadzić osoba fizyczna, jeżeli:
Powyższe wynika z art. 5 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.).
Projektodawca zaproponował, aby z tej formy prowadzenia działalności mogła skorzystać każda osoba fizyczna, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w roku 9-krotności kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) i która w okresie ostatnich 24 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, zmiana w zakresie okresu branego pod uwagę przy ustalaniu dopuszczalnego limitu przychodu stanowi odpowiedź na postulaty, w których wskazywano, że aktualnie obowiązująca regulacja uniemożliwia prowadzenie tzw. działalności nieewidencjonowanej wielu osobom (np. rękodzielnikom, rzemieślnikom), które na wytworzenie określonych wyrobów potrzebują więcej czasu aniżeli miesiąc i następnie uzyskują zapłatę w kwocie wyższej niż określony aktualnie w ustawie miesięczny limit. Zmiana ta ma pozytywnie wpłynąć na zwiększenie aktywności obywateli, pozwalając wielu osobom podejmować legalnie dodatkową działalność zarobkową.
Z kolei projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców zawiera rozwiązanie, które umożliwi prowadzenie działalności nierejestrowej cudzoziemcom, bowiem obecnie obowiązujące przepisy nie odnoszą się bezpośrednio do tego zagadnienia.
Zaproponowano, aby organ kontrolny przygotował tzw. wstępną listę dokumentów i informacji, których przedstawienia może żądać w trakcie kontroli. Umożliwiłoby to przedsiębiorcy przygotowanie się do kontroli. Taki pakiet informacji przedsiębiorca miałby otrzymywać wraz z doręczeniem zawiadomienia o kontroli. Dzięki temu kontrola powinna przebiegać szybciej i sprawniej, co będzie stanowić korzyść zarówno dla samego przedsiębiorcy, jak i kontrolującego. Co ważne, taka lista nie będzie miała charakteru zamkniętego ani wyczerpującego, co oznacza, że w trakcie prowadzenia czynności kontrolnych organ mógłby zażądać od przedsiębiorcy przedstawienia dokumentów i informacji innych niż te, które wymienił w informacji dołączonej do zawiadomienia o przeprowadzeniu kontroli.
Projektowane przepisy zawierają też wprowadzenie nowego narzędzia wzorowanego na art. 49a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 ze zm.), tzw. wezwania miękkiego. Na jego podstawie, bez wszczynania postępowania, organ będzie mógł zwrócić się w zakresie swojej właściwości do przedsiębiorcy o przedstawienie własnego stanowiska. Byłoby to narzędzie całkowicie dobrowolne - organ mógłby, ale nie musiałby, z niego korzystać, a adresat - mógłby, ale nie musiałby odpowiadać na wezwanie. W przypadku skorzystania z tego narzędzia będzie możliwe wyjaśnienie sprawy na samym początku, bez wszczynania postępowania.
Przedstawiono też propozycję wprowadzenia obowiązku publikowania przez organ kontroli okresowego planu kontroli oraz okresowej analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej. Dzięki temu podmioty, które podlegają kontroli, będą mogły sprawdzić zakres realizacji przez ten organ obowiązku okresowego planowania kontroli i przeprowadzania okresowych analiz. Aktualnie przepisy zakładają jedynie udostępnianie przez organ kontroli ogólnego schematu procedur kontroli, które wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Obowiązek ten nie będzie miał zastosowania m.in. w odniesieniu do kontroli działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu.
W zakresie przepisów dotyczących powoływania zarządcy sukcesyjnego zaproponowano m.in. większą swobodę w wyznaczaniu zarządcy sukcesyjnego i zmniejszenie formalności przy przejmowaniu firmy przez spadkobierców.
Pierwsza ze zmian przewiduje zmniejszenie liczby spadkobierców, którzy mogą powołać zarządcę sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy. Zdaniem projektodawcy dotychczasowa liczba, więcej niż 85/100 osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, okazuje się zbyt wygórowana w przypadku np. konfliktów w rodzinie. W związku z tym zaproponowano, aby zgoda na powołanie zarządcy sukcesyjnego była wymagana od powyżej 75/100 spadkobierców.
W obecnym brzmieniu przepisów ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170) przedsiębiorca ma prawo do powołania zarządcy sukcesyjnego oraz do wyznaczenia tzw. zapasowego zarządcy na wypadek śmierci tego pierwszego. Jednak w przypadku np. śmierci osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego za życia przedsiębiorcy (bez wyznaczenia zarządcy zapasowego), przedsiębiorca ten nie może powołać kolejnego zarządcy sukcesyjnego, a taka możliwość pojawia się tylko po jego śmierci. Projektowane przepisy przewidują, że przedsiębiorca będzie mógł wskazywać kolejne osoby według uznania lub konieczności. Natomiast w przypadku śmierci przedsiębiorcy uprawnienie to będzie przysługiwać jego spadkobiercom.
Zaproponowano też m.in. przyznanie dostępu do konta bankowego osoby zmarłej zarządcy, a jeżeli ten nie został jeszcze powołany - spadkobiercom. Zmiana ta ma ułatwić regulowanie bieżących zobowiązań przedsiębiorstwa. Dodatkowo jasno miałyby być uregulowane kwestie wypłaty dla osoby wykonującej zarząd sukcesyjny.
W kwestii podatku od nieruchomości zaproponowano wprowadzenie nowej kategorii podmiotów zobowiązanych do regulowania podatku od nieruchomości. Zobowiązanie to ma mieć zastosowanie w odniesieniu do osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych, w tym spółek nieposiadających osobowości prawnej, będących dzierżawcami - z tym że miałoby to zastosowanie w sytuacji po złożeniu do organu podatkowego wniosku o przeniesienie obowiązku podatkowego na dzierżawcę. Taki dokument musiałby zostać podpisany przez dzierżawcę i wydzierżawiającego.
Poza tym w przypadku leasingu nieruchomości zobowiązanie podatkowe miałby regulować korzystający, tzn. leasingobiorca. W myśl obecnie obowiązujących przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 70) podatek od nieruchomości opłaca właściciel nieruchomości. Dzięki zaproponowanemu rozwiązaniu leasingobiorca jako podatnik podatku od nieruchomości uzyskałby możliwość samodzielnego wskazywania podstawy opodatkowania i zapłaty tego podatku, a także możliwość występowania do organu podatkowego o stwierdzenie nadpłaty i zwrot podatku. Miałoby to też skutkować obniżeniem dla leasingobiorców kosztów samego leasingu.
|
Pozostałe propozycje zmian:
|
| ||||||||||||
|
||||||||||||
