Czasami osoba zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą, wydatki związane z własną firmą ponosi jeszcze przed jej założeniem. Wcześniejsze ich poniesienie nie oznacza, że wydatków tych nie można rozliczyć w ramach nowo otwartej działalności, oczywiście, o ile wykazują one związek z tą działalnością.
U podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów towary handlowe i materiały nabyte przed rozpoczęciem działalności gospodarczej wykazuje się w spisie z natury sporządzanym na dzień rozpoczęcia działalności (tj. w remanencie początkowym). Wartość tego spisu podlega wpisaniu do księgi jako pierwsza pozycja, ale nie uwzględnia się jej przy ustalaniu kosztów podatkowych w trakcie roku z wyjątkiem, gdy podatnik w trakcie roku sporządza remanent). Wydatki na zakup składników majątku objętych tym remanentem będą miały natomiast wpływ na wysokość kosztów podatkowych na koniec roku podatkowego przy ustalaniu dochodu z uwzględnieniem różnicy miedzy wartością remanentów.
Natomiast podatnik, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu ewidencjonowanego towary handlowe i materiały nabyte przed rozpoczęciem działalności gospodarczej wykazuje w spisie z natury sporządzanym na dzień zaprowadzenia ewidencji przychodów. Wartość tego spisu obowiązany jest wykazać w tej ewidencji, ale nie wpływa ona na rozliczenia podatkowe ryczałtowca.
Z kolei u podatnika opłacającego kartę podatkową, wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej na zakup towarów handlowych i materiałów nie są wykazywane w żadnej ewidencji i nie mają wpływu na rozliczenie podatkowe.
U podatników prowadzących podatkową księgę wyposażenie nabyte przed rozpoczęciem działalności gospodarczej stanowi koszt uzyskania przychodów w miesiącu przekazania go do używania na potrzeby tej działalności (art. 22d ust. 1 ustawy o pdof). W sytuacji gdy jego wartość początkowa przekracza 1.500 zł, należy je wpisać do ewidencji wyposażenia.
Przedsiębiorcy opłacający ryczałt ewidencjonowany nie rozliczają wydatków na zakup wyposażenia. Obowiązani są jednak objąć ewidencją wyposażenia to wyposażenie, którego wartość początkowa przekracza 1.500 zł (art. 15 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym…). Podatnicy na karcie podatkowej nie ewidencjonują wyposażenia.
Zarówno podatnik prowadzący podatkową księgę, jak i podatnik opłacający ryczałt ewidencjonowany, może zaliczyć do środków trwałych nabyte przed założeniem firmy składniki majątku, spełniające warunki wymienione w art. 22a ustawy o pdof. Składniki majątku uznane za środki trwałe u podatnika prowadzącego podatkową księgę wpisuje się do ewidencji środków trwałych, a u ryczałtowca do wykazu środków trwałych.
Jeżeli środek trwały został przez podatnika nabyty w drodze kupna, jego wartość początkową stanowi cena jego nabycia (art. 22g ust. 3 ustawy o pdof). Gdyby podatnik nie mógł ustalić ceny nabycia, wówczas wartość początkową środka trwałego przyjmuje się w wysokości wyceny dokonanej przez podatnika, uwzględniającej ceny rynkowe środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia (art. 22g ust. 8 ustawy o pdof). U przedsiębiorców rozliczających się na podstawie podatkowej księgi odpisy amortyzacyjne dokonane od tak ustalonej wartości początkowej środka trwałego stanowią koszty podatkowe.
Ryczałtowcy, mimo że prywatne składniki majątku uznane za środki trwałe ujmują w wykazie środków trwałych, to wydatków na ich nabycie nie rozliczają. Natomiast kartowicze w ogóle nie wykazują i nie rozliczają ich w swoich firmach.
Przed rozpoczęciem działalności podatnicy ponoszą wydatki na jej reklamę, pieczątki, czy wizytówki. Ustawa o pdof nie zawiera zakazu zaliczania tego rodzaju wydatków do kosztów podatkowych. Tym samym, jeśli dany wydatek przyczyni się w przyszłości do osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, jakim jest działalność gospodarcza, to może być on zaliczony do kosztów. U podatników prowadzących podatkową księgę koszt ten należy wykazać w dniu rozpoczęcia działalności. Kosztem podatkowym będą również wydatki na wynajem lokalu przeznaczonego na działalność gospodarczą poniesione przed rozpoczęciem tej działalności. Ich poniesienie musi być jednak uzasadnione np. koniecznością rezerwacji atrakcyjnego lokalu, czy potrzebą przeprowadzenia w nim prac budowlanych. W tym ostatnim przypadku trzeba pamiętać, że wydatki na remont wynajmowanego lokalu zalicza się bezpośrednio do kosztów podatkowych, a jego ulepszenie należy rozliczyć jako inwestycję w obcym środku trwałym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Przykład Podatnik w marcu 2015 r. kupił piłkę nożną za kwotę 200 zł, laptop za 2.000 zł oraz samochód ciężarowy w cenie 60.000 zł. Poniósł także wydatki na zakup pieczątek i wizytówek w kwocie 100 zł. Z dniem 1 kwietnia 2015 r. otworzył działalność gospodarczą w zakresie handlu sprzętem sportowym, rozliczaną w oparciu o podatkową księgę, na potrzeby której przekazał ww. składniki majątku. Piłkę nożną uznał za towar handlowy, laptop za wyposażenie, a samochód za środek trwały. W dniu 1 kwietnia 2015 r. podatnik:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
Ustawa z dnia 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym… (Dz. U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 ze zm.)
|