Spółka z o.o. podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS. Od 2012 r. można korzystać z uproszczonego trybu założenia spółki z o.o. Określa się go w skrócie S24. Zawiązanie i rejestracja spółki z o.o. S24 odbywa się przez internet za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Umowa spółki sporządzana jest z wykorzystaniem wzorca umowy, ale za to bez formy aktu notarialnego. Do podpisania dokumentów spółki z o.o. wystarczy posługiwać się zwykłym podpisem elektronicznym. Od 15 stycznia 2015 r. obowiązują przepisy regulujące procedurę S24 także dla spółki jawnej i komandytowej. Zgodnie z przepisami skorzystanie z tej drogi założenia spółki osobowej wymaga posługiwania się bezpiecznym e-podpisem bądź podpisem ePUAP. Jednak w praktyce założenie spółki osobowej w trybie S24 napotyka spore trudności.
Ministerstwo Sprawiedliwości ponad 3 lata temu udostępniło system eMS (S24) dla rejestracji spółki z o.o. Po jego uruchomieniu okazało się, że pozostawia on wiele do życzenia. Dlatego też podlegał ciągłemu dopracowywaniu. Mimo poprawek, system obarczony jest w dalszym ciągu brakiem dostosowania do obowiązujących przepisów. Wskazać należy, że z systemu mogą korzystać tylko osoby posiadające w nim aktywne konto. Jest ono udostępniane użytkownikowi wyłącznie po uwierzytelnieniu. Zgodnie z przepisami powinno ono następować za pomocą podpisu elektronicznego, bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu bądź przy wykorzystaniu profilu zaufanego ePUAP. Wspomniany podpis elektroniczny jest składany przez podanie nazwy użytkownika i hasła, które użytkownik określa sobie zakładając konto w systemie S24. System umożliwia uwierzytelnienie konta tylko przy pomocy zwykłego podpisu elektronicznego. Jednak w przypadku spółki z o.o. możliwość posługiwania się zwykłym podpisem znacznie upraszcza formalności. Poza tym na dzień dzisiejszy sam system S24 służący rejestracji spółki z o.o. jest prosty w obsłudze.
Do założenia spółki S24 konieczne jest korzystanie z systemu S24 udostępnionego na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości https://ems.ms.gov.pl/.
W procedurze S24 zawarcie umowy spółki powiązane jest z dalszymi czynnościami niezbędnymi do powstania spółki, łącznie ze złożeniem wniosku o wpis do KRS. Wszystkie te czynności dokonywane są poprzez system S24 on-line. Ustalenie treści umowy spółki czy wniosku o wpis do KRS następuje w ramach wypełniania formularzy (okien systemu) danymi dotyczącymi umowy spółki, jak i innych dokumentów oraz wniosku o wpis spółki do KRS. Następnie system generuje dokumenty, które mają być przesłane do sądu rejestrowego. Dlatego też w trybie S24 wnioskodawcy nie muszą pamiętać o doborze właściwych druków KRS.
Atutem procedury S24 jest także krótki termin rozpatrzenia wniosku przez sąd rejestrowy, tj. jeden dzień od daty jego wpływu.
Na dzień dzisiejszy w związku z modyfikacją (od 1 grudnia 2014 r.) procedury postępowania przed sądami rejestrowymi i urzędami tryb S24 stracił jedną ze swoich zalet, tj. możliwość uniknięcia procedury jednego okienka w kształcie obowiązującym do końca listopada 2014 r.
Istotną cechą procedury S24 jest też wyłączenie wymogu zawarcia umowy spółki z o.o. w formie aktu notarialnego. Zasadą jest bowiem, że umowa spółki z o.o. powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Wyjątek dotyczy jednak umowy spółki z o.o. zawartej przy wykorzystaniu wzorca umowy (art. 1571 § 1 K.s.h.). W tym przypadku z zawarciem umowy spółki z o.o. mamy do czynienia po wprowadzeniu wszystkich koniecznych danych do systemu eMS z chwilą opatrzenia ich podpisem elektronicznym.
Trzeba jednak podkreślić, że brak kosztów taksy notarialnej od umowy spółki nie zawsze będzie świadczyć o mniejszych wydatkach związanych z założeniem spółki. Rezygnacja z formy aktu notarialnego na rzecz wzorca umowy ma bowiem swoje konsekwencje. Wspólnicy mają ograniczoną swobodę ustalania treści umowy, można wybierać jedynie pomiędzy wariantami uregulowań bądź uzupełnienia poszczególnych postanowień. Można uznać, że wzorzec zawiera podstawowe klauzule umowne, pozwalające tylko w pewnym zakresie na zindywidualizowanie umowy spółki. Poza tym do spółki z o.o. S24 na pokrycie kapitału zakładowego wnosić można wyłącznie wkłady pieniężne (art. 158 § 11 K.s.h.).
Minusem procedury S24 jest to, że we wzorcu nie przewidziano możliwości wprowadzenia odpowiednich postanowień dotyczących dopłat (art. 177-170 K.s.h.) czy podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki (art. 257 § 1 K.s.h.). Są to popularne formy dofinansowania spółki z o.o. Zawarcie odpowiednich uregulowań w umowie spółki jest niezbędne, aby móc korzystać z tych instytucji.
Wspólnicy, którzy założą spółkę w trybie S24, będą mogli skorzystać z instytucji dopłat czy nienotarialnego podwyższenia kapitału zakładowego, o ile zmienią treść umowy spółki. Umowa spółki z o.o. zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy może być zmodyfikowana po zarejestrowaniu spółki na ogólnych zasadach. Zmiana wymaga zatem uchwały wspólników zaprotokołowanej przez notariusza i wpisu do KRS. Dopiero po rejestracji w KRS modyfikacji umowy spółki dotyczącej nienotarialnego podwyższenia kapitału zakładowego czy dopłat, spółka będzie mogła korzystać z takich możliwości. Zmiana umowy spółki łączy się z określonymi kosztami (przy uwzględnieniu maksymalnej stawki taksy notarialnej i opłat za rejestrację w KRS są to koszty rzędu około 1.350 zł). Dla porównania wskazać można, że klauzule umowne dotyczące dopłat czy nienotarialnego podwyższenia kapitału zakładowego można uznać za standardowe postanowienia zamieszczane w umowie sporządzanej z udziałem notariusza.
Oznacza to, że dla wspólników, którzy chcą mieć możliwość korzystania np. z dopłat, a wnoszone wkłady to minimalna wysokość kapitału zakładowego bądź niedużo wyższe wartości, taniej jest założyć spółkę tradycyjną procedurą. Obniżka opłaty sądowej za rejestrację w KRS w trybie S24 nie wpłynęła na zasadność tego twierdzenia.
W dniu 15 stycznia 2015 r. weszły w życie przepisy przewidujące, że w trybie S24 może być zawiązana i zarejestrowana w KRS także spółka jawna i komandytowa.
Umowa spółki zawierana jest w systemie teleinformatycznym. W przypadku spółki komandytowej zawiązywanej w tym trybie wyłączony został wymóg sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego. Tak jak ma to miejsce w odniesieniu do spółki z o.o., wspólnicy muszą pamiętać, że decydując się na zawarcie umowy spółki w trybie S24 mają ograniczoną możliwość kształtowania postanowień tej umowy. Mogą wybrać jedynie warianty uregulowania lub uzupełnienia określonych postanowień umowy spółki, które są dopuszczone w ramach wzorca umowy.
Analogicznie jak w przypadku spółki z o.o. S24, do spółki jawnej i komandytowej zawiązywanej w tym trybie możliwe jest wnoszenie wyłącznie wkładów pieniężnych. Wkłady niepieniężne do spółki rejestrowanej w trybie S24 mogą być wnoszone już po wpisie spółki do KRS na ogólnych zasadach.
Umowa spółki S24 będzie zawarta po wprowadzeniu do systemu wszystkich koniecznych w tym celu danych. Chwilą zawarcia będzie moment opatrzenia tych danych podpisami elektronicznymi wspólników. W systemie tworzony ma być także wniosek o wpis o rejestrację w KRS.
Podkreślić należy, że skorzystanie z możliwości rejestracji spółki jawnej czy komandytowej poprzez system S24 w praktyce napotyka na trudności uniemożliwiające korzystanie z tych rozwiązań. Zgodnie z przepisami, zarówno pod umową spółki i wnioskiem o wpis do KRS wspólnicy mogą złożyć jeden z dwóch elektronicznych podpisów. Pierwszy to podpis potwierdzony profilem zaufanym Platformy Usług Administracji Publicznej, tzw. podpis ePUAP. Uzyskanie tego podpisu jest bezpłatne i bardzo proste w praktyce. Drugi to bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, tzw. podpis kwalifikowany. Niestety, usługi rejestracji spółki jawnej/komandytowej z wykorzystaniem wzorca umowy udostępnione na Portalu Ministerstwa Sprawiedliwości nie umożliwiają posłużenia się podpisem ePUAP. Wśród podpisów, jakie mogą być złożone pod umową spółki jawnej czy komandytowej oraz pod wnioskiem o wpis do rejestru przedsiębiorców, wymieniony jest jedynie podpis kwalifikowany. Jego złożenie także napotka trudności techniczne. Ministerstwo Sprawiedliwości potwierdza, że z przyczyn niezależnych od resortu, usługa korzystania przy podpisywaniu dokumentów podpisem potwierdzonym profilem ePUAP jest tymczasowo niedostępna. Podpisywanie dokumentów podpisem ePUAP w systemie S24 dla spółek jawnej i komandytowej ma być umożliwione najpóźniej do końca II kwartału 2015 r.
Praktyka nie nadąża za zmianami w prawie. W dalszej perspektywie system S24 ma być poszerzany o dodatkowe funkcjonalności. W kwietniu 2016 r. system S24 ma umożliwiać spółkom rejestrowanym w tym trybie m.in. wprowadzanie zmian do umowy spółki w zakresie postanowień zmiennych czy podjęcie uchwał dotyczących zmiany adresu spółki oraz o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i złożenie w tym zakresie wniosku o wpis do KRS.
Nowe rozwiązania prawne w procedurze S24 od 15 stycznia 2015 r.
|
Podstawa prawa
Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.)
|