Na podpis Prezydenta RP czeka ustawa z dnia 13 czerwca 2012 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (potocznie zwana deregulacyjną). Jest to pierwsza z trzech, przygotowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, transz zawodów, do których dostęp ma zostać ułatwiony.
Po co deregulacja?
Polska pod względem liczby zawodów regulowanych jest rekordzistą w Europie, ograniczając dostęp do 380 z nich. Uchwalona ustawa to pierwszy etap zmian, które zostały zapowiedziane w expose Premiera Donalda Tuska w dniu 18 listopada 2011 r. Znalazło się w nim m.in. zobowiązanie do podjęcia działań rządowych w celu zmniejszenia liczby zawodów regulowanych w Polsce.
Jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy: "Ograniczenia w dostępie do wykonywania określonych zawodów niosą za sobą wiele negatywnych skutków gospodarczo-społecznych. Wśród najważniejszych wymienia się niższy poziom zatrudnienia w sektorach objętych regulacją. Szkodliwym ze społecznego punktu widzenia następstwem ograniczania dostępu do określonych zawodów jest potwierdzony empirycznie wyższy poziom bezrobocia w grupach szczególnie na nie narażonych". Ponadto zbytnie ograniczenia niekorzystnie wpływają też na rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki.
Nadmierna regulacja dostępu do określonych zawodów prowadzi również do osłabienia konkurencji w regulowanych branżach, prowadząc tym samym do wzrostu cen i spadku dostępności usług dla najuboższych członków społeczeństwa.
Uchwalona ustawa ma w szczególności ułatwić dostęp do wykonywania zawodów młodym osobom. Zawiera ona regulacje ułatwiające rozpoczęcie wykonywania 51 zawodów (patrz ramka). Przepisy ustawy wejdą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Wyjątek stanowią regulacje dotyczące dostępu do zawodów m.in. przewodnika turystycznego, pracownika ochrony czy zarządcy nieruchomościami, gdyż te zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2014 r.
Prace nad kolejnymi etapami deregulacji
Uchwalona ustawa to dopiero pierwszy etap planowanych zmian. W dniu 25 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła kolejny opracowany w Ministerstwie Sprawiedliwości projekt ustawy deregulacyjnej.
Projekt ten dereguluje dostęp do 91 zawodów i obejmuje grupy zawodowe liczące ponad 200 tysięcy osób. Zawiera on takie profesje, jak: usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych, doradcy podatkowi, agenci i brokerzy ubezpieczeniowi, biegli rewidenci, architekci, urbaniści, rzeczoznawcy samochodowi, zawody związane z obsługą metra czy zawody związane z żeglugą morską i śródlądową. Przykładowo w odniesieniu do rzeczoznawcy samochodowego projekt zawiera propozycję obniżenia wymaganego poziomu wykształcenia do średniego (obecnie wyższe) oraz skrócenie praktyki z 5 do 2 lat i zniesienie konieczności odbycia obowiązkowej praktyki w przypadku osób, które ukończyły studia kierunkowe.
W projekcie znalazło się też rozwiązanie, które umożliwi uczelniom stworzenie (we współpracy z organem nadającym uprawnienia) studiów o profilu praktycznym, których ukończenie stanowić będzie podstawę do zwolnienia z części lub całości postępowania kwalifikacyjnego do wykonywania danego zawodu. Ten mechanizm ma stanowić: "(…) realizację Krajowych Ram Kwalifikacji, których celem jest określenie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych nabywanych przez absolwenta, zamiast wcześniej stosowanego wskazania liczby godzin dydaktycznych z poszczególnych treści programowych (zmiana nacisku z nakładu pracy na efekty kształcenia)".
Warto zaznaczyć, że w resorcie sprawiedliwości przygotowano już kolejną III transzę zawodów, która zakłada ułatwienia dla kolejnych 104 profesji. Na tej liście znajdują się m.in.: tłumacze przysięgli, rzecznicy patentowi, konserwatorzy zabytków ruchomych i nieruchomych oraz spawacze w podziemnych zakładach górniczych.
|
Lista zawodów objętych etapem deregulacji |
|
1) adwokat 2) radca prawny 3) notariusz 4) komornik 5) syndyk 6) urzędnik sądowy i prokuratury 7) detektyw 8) pracownik ochrony fizycznej I stopnia 9) pracownik ochrony fizycznej II stopnia 10) pracownik zabezpieczenia technicznego I stopnia 11) pracownik zabezpieczenia technicznego II stopnia 12) pośrednik w obrocie nieruchomościami 13) zarządca nieruchomości 14) trener klasy drugiej 15) trener klasy pierwszej 16) trener klasy mistrzowskiej 17) instruktor sportu 18) przewodnik turystyczny miejski 19) przewodnik turystyczny terenowy 20) przewodnik turystyczny górski 21) międzynarodowy przewodnik wysokogórski 22) pilot wycieczek 23) doradca zawodowy 24) pośrednik pracy 25) specjalista do spraw rozwoju zawodowego 26) specjalista do spraw programów 27) lider klubu pracy 28) doradca EURES 29) asystent EURES 30) bibliotekarz 31) pracownik dokumentacji i informacji naukowej 32) instruktor nauki jazdy 33) egzaminator osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdem i osób poddawanych 34) taksówkarz 35) geodeta w zakresie geodezyjnych pomiarów sytuacyjno-wysokościowych, realizacyjnych 36) geodeta w zakresie rozgraniczania i podziałów nieruchomości (gruntów) oraz sporządzania 37) geodeta w zakresie geodezyjnych pomiarów podstawowych 38) geodeta w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji 39) geodeta w zakresie geodezyjnego urządzania terenów rolnych i leśnych 40) geodeta w zakresie redakcji map 41) geodeta w zakresach fotogrametrii i teledetekcji 42) marynarz motorzysta żeglugi śródlądowej 43) mechanik statkowy żeglugi śródlądowej 44) obserwator radarowy żeglugi śródlądowej 45) przewoźnik żeglugi śródlądowej 46) stermotorzysta żeglugi śródlądowej 47) szyper żeglugi śródlądowej; 48) starszy marynarz żeglugi śródlądowej 49) bosman żeglugi śródlądowej 50) sternik żeglugi śródlądowej 51) spawacz w odkrywkowych zakładach górniczych |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
