Postępowanie rejestrowe przed KRS jest ściśle sformalizowane. Na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wyboru właściwych formularzy, załączników i ustalenia wysokości opłaty. Inaczej niż w urzędzie, w sądzie nie można liczyć na pomoc w przygotowaniu i zredagowaniu wniosku o wpis. To jedna z przyczyn wielu błędów popełnianych w postępowaniu przed sądami rejestrowymi.
Liczba spraw wpływających do wydziałów KRS systematycznie wzrasta. O ile w 2011 r. było ich 486 tys., to w 2012 r. już 545 tys. Natomiast w 2001 r., w pierwszym roku działalności KRS, nowych spraw było "tylko" 239 tys. Już tylko te liczby pokazują rozmiar problemów, z jakimi spotykają się przedsiębiorcy w relacjach z sądami rejestrowymi. Wśród popełnianych omyłek we wnioskach do KRS łatwo zauważyć pewne prawidłowości.
Formularze
Ogromną większość spraw sądy rejestrowe rozpoznają na wniosek. Postępowanie tylko w drodze wyjątku jest rozpoczynane z urzędu. Wśród spraw wszczynanych na wniosek można rozróżnić te, które mają się kończyć bądź też nie, wpisem do KRS. W odniesieniu do wszystkich spraw w przedmiocie wpisu do KRS przy sporządzaniu wniosku obowiązkowe jest posługiwanie się urzędowymi formularzami.
Najwięcej kłopotów wnioskodawcom sprawia wybór właściwych formularzy. Wniosek złożony na niewłaściwym formularzu lub nieprawidłowo wypełniony podlega zwrotowi, bez wzywania do uzupełnienia braków. Wniosek może być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zarządzenia o zwrocie. Jeżeli nie będzie dotknięty brakami, wywoła skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek taki nie nastąpi w razie kolejnego zwrotu wniosku (art. 19 ustawy o KRS).
Obowiązujące rozporządzenie wykonawcze do ustawy o KRS (Dz. U. z 2000 r. nr 118, poz. 1247 ze zm.) określa wzory blisko stu wniosków i załączników do wniosków o wpis do KRS. Jak odnaleźć się w tym gąszczu? Nazewnictwo formularzy jest uporządkowane. Po pierwsze, formularze dzielą się na wnioski i załączniki do wniosków (nazywane też formularzami uzupełniającymi). Nazwy tych pierwszych zaczynają się zawsze od słów "Wniosek o (…)", tych drugich od wyrażenia "Załącznik do wniosku (…)". Po drugie, formularze, których nazwy zaczynają się od "KRS-W" (np. KRS-W1, KRS-WM), to wnioski i załączniki stosowane przy rejestracji podmiotów w KRS. Z kolei formularze, których oznaczenia zaczynają się od "KRS-Z" (np. KRS-Z3, KRS-ZE), to formularze wniosków o zmianę danych podmiotu w rejestrze i odpowiadających im załączników.
Druki formularzy można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, a także na www.gofin.pl.
Jakie opłaty?
Kolejnym rygoryzmem postępowania rejestrowego jest obowiązek samodzielnego ustalenia wysokości opłaty, jakiej podlega wniosek, a także uiszczenia opłaty z góry. Z art. 19 ust. 2 ustawy o KRS wynika, że składając wniosek, wnioskodawca ma obowiązek uiścić bez wezwania opłatę sądową, a gdy wpis podlega ogłoszeniu również opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Brak opłaty lub uiszczenie opłaty zbyt niskiej będzie skutkować zwrotem wniosku. Po uprawomocnieniu się zarządzenia o zwrocie, sąd zwróci uiszczoną kwotę.
Ile wynoszą typowe opłaty? Za zwyczajną zmianę wpisu należy zapłacić 500 zł (po 250 zł opłaty sądowej i za obwieszczenie w MSiG). Za złożenie dokumentów do KRS związanych ze sprawozdawczością finansową (gdy spółka jednocześnie nie zgłosiła zmiany swoich danych w KRS) - 290 zł (40 zł opłata sądowa i 250 zł za MSiG). Z kolei za pierwszy wpis podmiotu do rejestru przedsiębiorców uiszcza się 600 zł (odpowiednio 500 zł sądowa i 100 zł za MSiG).
Regulacje te nie odnoszą się do uiszczania opłaty skarbowej. Opłacie skarbowej podlega złożenie do akt sądowych dokumentu obejmującego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury. Jeśli więc spółkę reprezentuje pełnomocnik albo wniosek dotyczy ujawnienia prokurenta, do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty skarbowej w kwocie 17 zł na rachunek bankowy urzędu miasta, w którym ma siedzibę wydział KRS. Brak opłaty spowoduje zawiadomienie przez sąd właściwego urzędu miasta.
Podpisy
Pod wnioskiem muszą znaleźć się podpisy uprawnionych osób. Jeśli chodzi o pochodzący od spółki wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców, to może on zostać podpisany przez osoby wskazane w przepisach K.s.h. (Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm.), np. jednego wspólnika spółki jawnej lub wszystkich członków zarządu spółki z o.o., por. art. 26 § 3 K.s.h., art. 164 § 1 K.s.h. Obecnie nie budzi też wątpliwości, że każdy wniosek (w tym wniosek o pierwszy wpis) może zostać podpisany przez pełnomocnika procesowego. Warunkiem jest jednak, aby pełnomocnictwo zostało udzielone zgodnie z zasadami reprezentacji wymaganymi dla danego wniosku.
Podpisy uprawnionych osób powinny znaleźć się nie tylko na wniosku, ale również na załącznikach (formularzach uzupełniających). Brak podpisów na wniosku będzie skutkować wezwaniem spółki do usunięcia braków formalnych w terminie tygodniowym. Bezskuteczny upływ terminu pociągnie za sobą zwrot wniosku.
Dodatkowe dokumenty
Sprawy o wpis do KRS są rozpoznawane na posiedzeniu niejawnym, a podstawą rozstrzygnięcia jest sam wniosek, załączone do niego dokumenty oraz dane wynikające z rejestru i z akt rejestrowych.
Z art. 6944 Kodeksu postępowania cywilnego wynika, że dokumenty, na podstawie których dokonuje się wpisu do KRS, składa się w oryginałach albo poświadczonych urzędowo odpisach lub wyciągach. Niedopuszczalne jest więc posługiwanie się "gołymi" kserokopiami.
Sąd bada również zgodność załączonych dokumentów pod względem treści i formy z przepisami prawa (art. 23 ust. 1 ustawy o KRS). Przykładowo sąd weryfikuje, czy dokument załączony jako sprawozdanie finansowe rzeczywiście zawiera niezbędne elementy przewidziane przez ustawę o rachunkowości. Referendarz lub sędzia sprawdza też, czy załączone dokumenty są opatrzone podpisami właściwych osób.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. nr 168, poz. 1186 ze zm.)
Ustawa z dnia 17.11.1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. nr 43, poz. 296 ze zm.)
|