W 2025 r. wzrosła kwota prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Wraz z nią zwiększył się roczny limit przewidziany dla podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2025 r., który ustala się w oparciu o kwotę tego wynagrodzenia.
Dla składek emerytalno-rentowych (dobrowolnych i obowiązkowych) ustawodawca wprowadził roczne ograniczenie podstawy ich wymiaru. Odpowiada ono 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach. W 2025 r. kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi 260.190 zł (w 2024 r. próg ten wynosił 234.720 zł), a przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 8.673 zł.
Do czasu osiągnięcia przez danego ubezpieczonego (np. pracownika, zleceniobiorcy) kwoty rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe płatnik składek (np. pracodawca, zleceniodawca) nalicza i potrąca za ubezpieczonego składki na te ubezpieczenia od pełnej podstawy wymiaru. Z obowiązku tego jest zwolniony (do końca roku kalendarzowego), gdy ubezpieczony osiągnie przychód w wysokości tego limitu. W takim przypadku od nadwyżki ponad jego kwotę zaprzestaje dalszego pobierania i opłacania składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Brak opłacenia ww. składek po przekroczeniu rocznego ich limitu nie zwalnia takiej osoby z podlegania ubezpieczeniom w ZUS (przykład 1).
Podana wcześniej roczna granica nie dotyczy podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe. Ponadto nie bierze się jej pod uwagę przy naliczaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na FP, FS i FGŚP.
Przy ustalaniu rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe płatnik powinien pamiętać o kilku istotnych zasadach. Mianowicie o tym, że:
Jeżeli do opłacania składek na te ubezpieczenia jest zobowiązanych kilku płatników, wówczas przy ustalaniu kwoty rocznego ich ograniczenia należy zsumować podstawy wymiaru ze wszystkich tytułów, z których są odprowadzane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym.
O osiągnięciu przez ubezpieczonego rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe płatnik powinien poinformować ZUS. Informację taką przekazuje poprzez wypełnienie pola 02. w bloku III.B. imiennego raportu ZUS RCA, podając w nim właściwy kod (cyfrowy) informacji o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru tych składek, gdzie:
Kwotę rocznego ograniczenia przewidzianego dla podstawy wymiaru dla składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe stosuje się też dla celów ustalenia podstawy wymiaru składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. Wobec tego składkę na FEP nalicza się od pełnej podstawy wymiaru do momentu osiągnięcia przez ubezpieczonego kwoty rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Płatnik zaprzestaje opłacania składek na ten fundusz za ubezpieczonego, gdy osiągnie on limit przychodu stanowiący górną granicę rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przykład 1
Zakładamy, że przychody uzyskane przez panią Klarę ze stosunku pracy osiągną w listopadzie 2025 r. roczny limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, tj. 260.190 zł. Z tego powodu pracodawca (jako płatnik składek) za grudzień 2025 r. nie naliczy ani nie opłaci za nią składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Brak naliczenia za pracownicę w grudniu 2025 r. składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe nie wyłączy jej z podlegania tym ubezpieczeniom w tym miesiącu. Będzie ona im podlegała jako pracownik obowiązkowo cały grudzień 2025 r.
Przyjmujemy, że pracodawca wypłaca pracownikom wynagrodzenia za dany miesiąc 10. dnia następnego miesiąca. Pracownik nieprzerwanie od stycznia 2025 r. ma ustalone i tym samym wypłacane miesięczne wynagrodzenie w stałej kwocie 24.500 zł. Ustalając temu pracownikowi wysokość rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2025 r., pracodawca (jako płatnik składek) uwzględni (licząc narastająco) przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia uzyskany przez niego, począwszy od stycznia 2025 r. Pracownik przekroczy roczny pułap podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe w listopadzie 2025 r. Pracodawca za ten miesiąc naliczy mu te składki od kwoty 15.190 zł, którą wyliczy: 24.500 zł × 11 m-cy = 269.500 zł; 269.500 zł - 260.190 zł = 9.310 zł; 24.500 zł - 9.310 zł = 15.190 zł. Z uwagi na to, że pracodawca samodzielnie ustali, że przychody pracownika przekroczą roczny limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe w listopadzie 2025 r., informację o tym poda w raporcie ZUS RCA sporządzonym za listopad 2025 r., wpisując w polu 02. w bloku III.B. cyfrę 2. |
|