Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księga podatkowa  »   Ewidencja kosztów bankowych w podatkowej księdze
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Ewidencja kosztów bankowych w podatkowej księdze

Przegląd Podatku Dochodowego nr 11 (563) z dnia 1.06.2022

Podatnik prowadzi podatkową księgę metodą uproszczoną (kasową). W trakcie miesiąca bank potrąca z jego firmowego rachunku bankowego koszty bankowe, w tym prowizje, odsetki od ujemnego salda i odsetki od kredytu krótkoterminowego. Dowodem potwierdzającym te koszty jest sporządzany przez bank w formie elektronicznej zbiorczy wyciąg z rachunku bankowego. Wyciąg taki jest wystawiany w pierwszych dniach kolejnego miesiąca. Podatnik spotkał się ze stanowiskiem, że koszty bankowe powinien przypisać do miesiąca, w którym zostały pobrane przez bank. Tymczasem dotychczas wpisywał je do podatkowej księgi pod datą wyciągu bankowego, czyli w miesiącu następującym po miesiącu ich uiszczenia. Który sposób ujmowania kosztów jest prawidłowy?

Podatnik prawidłowo ewidencjonuje koszty bankowe z tytułu prowizji. Natomiast odsetki należy wpisać do księgi w momencie zapłaty.

W profesjonalnym obrocie gospodarczym dokonywanie lub przyjmowanie płatności musi odbywać się za pośrednictwem rachunku płatniczego. Obowiązek ten powstaje w każdym przypadku, gdy stronami transakcji są przedsiębiorcy i jednorazowa wartość takiej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty. Tak wynika z art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.). Naruszenie tego obowiązku przez podatnika dokonującego płatności może skutkować sankcjami podatkowymi, tj. koniecznością wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatku dokonanego z pominięciem rachunku płatniczego (art. 22p updof). W rezultacie przedsiębiorcy decydują się na założenie tzw. firmowego rachunku bankowego, albo - w przypadku przedsiębiorców jednoosobowych - wykorzystują w celach firmowych prywatne rachunki bankowe.

3.1. Kwalifikacja do kosztów podatkowych

Bez względu na to czy na potrzeby działalności gospodarczej wykorzystywany jest firmowy czy prywatny rachunek bankowy, w obu przypadkach dopuszczalne jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych za czynności wykonywane przez bank (zwane dalej kosztami bankowymi), które to wydatki wynikają z posiadania lub korzystania z rachunków bankowych oraz z dodatkowych usług zapewnianych przez bank (np. udzielania kredytów). Podatkowej oceny takich kosztów należy dokonywać na zasadach ogólnych określonych w art. 22 ust. 1 updof.

Zwróć uwagę!

Do kosztów mogą być zaliczane koszty bankowe, niewymienione w zawartym w art. 23 updof katalogu kosztów wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów, a jednocześnie które zostały poniesione przez podatnika:

  • w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
  • w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W tabeli przedstawiamy zestawienie przykładowych odpłatnych czynności wykonywanych przez banki.

Rodzaj kosztu Czynność
opłata
- otwarcie konta,
- prowadzenie rachunku,
- wykonanie przelewu,
- wydanie i obsługa kart płatniczych,
- przechowywanie środków na rachunku lokat terminowych,
- rozpatrzenie wniosku o pożyczkę/kredyt,
- wystawienie wyciągu z konta w formie papierowej
prowizja
- wypłaty w bankomatach należących do innych banków lub wypłaty za granicą,
- transakcje walutowe,
- udzielenie pożyczki/kredytu
odsetki
- udzielenie pożyczki/kredytu,
- wystąpienie ujemnego salda na rachunku bankowym,
- korzystanie z kredytu w rachunku bankowym

Spośród kosztów bankowych szczególne przesłanki kwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów dotyczą przede wszystkim odsetek, a w określonych przypadkach również prowizji od pożyczek (kredytów). Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 32 i 33 updof. W myśl tych przepisów nie uważa się z koszty uzyskania przychodów (odpowiednio):

  • naliczonych, lecz niezapłaconych lub umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) oraz
  • odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

W przypadku pożyczki/kredytu przeznaczonych na sfinansowanie inwestycji, odsetki i prowizje naliczone do dnia oddania do używania środka trwałego, jako koszty wytworzenia, o których mowa w art. 22g ust. 4 updof, zwiększają jego wartość początkową i mogą być uwzględniane w rachunku podatkowym po stronie kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne. Natomiast ujęciu bezpośrednio do kosztów podatkowych podlegają odsetki i prowizje związane z pożyczkami/kredytami o przeznaczeniu inwestycyjnym, ale naliczane po oddaniu środka trwałego do używania. Wówczas odsetki mogą być kosztem podatkowym dopiero w momencie ich zapłaty. Na ten sam moment, tj. na dzień zapłaty, spełniony jest również warunek uznania za koszt podatkowy odsetek od pożyczek (kredytów) zaciąganych przez przedsiębiorców na sfinansowanie innych celów firmowych niż inwestycje. Natomiast prowizje i opłaty związane z takimi pożyczkami (kredytami) stają się kosztem podatkowym w dacie ich poniesienia.

Kryteria uznania kosztu za poniesiony określa m.in. art. 22 ust. 6b updof. Z jego uregulowań wynika, że w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, co do zasady, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Należy stąd wnosić, że wystawienie właściwego dowodu potwierdzającego poniesienie kosztów bankowych, jakimi są opłaty i prowizje, stanowi dopełnienie ustawowych warunków pozwalających przedsiębiorcy na ich uznanie za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 updof. Jednocześnie uzyskanie dowodu księgowego pozwala na zaewidencjonowanie kosztów w podatkowej księdze.


3.2. Dokumentowanie kosztów

Jak wynika z § 23 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. poz. 2544), zwanego dalej rozporządzeniem, zapisy w księdze dotyczące wydatków (kosztów) są dokonywane na podstawie dowodów, o których mowa w § 11-15 rozporządzenia.

Natomiast stosownie do § 11 ust. 3 pkt 3 w związku z § 12 pkt 4 rozporządzenia, do tej kategorii należą m.in. dowody opłat bankowych, które stwierdzają fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

  • wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron operacji gospodarczej,
  • datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej - jeżeli data operacji odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
  • przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość,
  • podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych,
  • oznaczenie numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

W praktyce podstawą ujmowania w podatkowej księdze kosztów bankowych mogą być zarówno wyciągi zawierające wykaz operacji zrealizowanych za pośrednictwem rachunku bankowego, jak i potwierdzenia dotyczące jednostkowych operacji (np. polecenia przelewu, zlecenia zapłaty). Przy czym w związku z postępującą elektronizacją, dowody te mają najczęściej formę elektroniczną, a bankowe systemy informatyczne umożliwiają ich generowanie z bankowego konta internetowego. Na potrzeby udokumentowania poniesienia kosztów podatkowych przedsiębiorcy mogą więc pobierać takie dowody samodzielnie, bez możliwości ingerowania w ich treść. Uzupełniająco dodajmy, że pomimo iż wygenerowane elektronicznie dowody bankowe nie zawierają pieczęci banku ani podpisu, uznaje się, że spełniają wymogi dowodu księgowego określone w rozporządzeniu. Jak bowiem wynika z art. 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439 ze zm.), oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej, a w przypadku gdy przepisy zastrzegają dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie elektronicznej, spełnia wymagania formy pisemnej także wtedy, gdy forma została zastrzeżona pod rygorem nieważności.


3.3. Zapisy w księdze

W myśl objaśnień do podatkowej księgi zamieszczonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnie 10-12) przeznaczona jest kolumna 13 "pozostałe wydatki". Tak więc koszty bankowe należy wpisywać w tej kolumnie. Przy czym jak wynika z treści ust. 3 objaśnień, w kolumnie 2 "Data zdarzenia gospodarczego" wpisuje się dzień miesiąca wynikający z dokumentu stanowiącego podstawę dokonywania wpisu (datę poniesienia wydatku, otrzymania towaru lub uzyskania przychodu albo datę zestawienia sprzedaży).

Stosownie do tej regulacji ukształtowała się praktyka, polegająca na wpisywaniu do podatkowej księgi na podstawie wyciągu z rachunku bankowego kosztów bankowych z tytułu:

  • odsetek - pod datą ich pobrania (potrącenia z rachunku) przez bank,
  • prowizji i opłat bankowych - pod datą wystawienia wyciągu.

W naszej ocenie, na potrzeby ujęcia odsetek w księdze można również wykorzystać potwierdzenie dokonania operacji, które można generować na bieżąco.

Księga podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.