Podatnik prowadzi działalność gospodarczą, z której dochody rozlicza na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W 2019 r. wziął w leasing operacyjny samochód osobowy o wartości nieprzekraczającej 150.000 zł, który wykorzystuje do celów mieszanych. Z zawartej umowy wynika, że będzie ponosił następujące koszty: opłatę wstępną, opłatę za rejestrację samochodu, ratę leasingową z wyodrębnioną częścią kapitałową, odsetkową i VAT. Jak te wydatki oraz koszty używania leasingowanego samochodu rozliczyć dla celów podatkowych oraz ująć w podatkowej księdze?
W tym przypadku w kolumnie 13 podatkowej księgi można wpisać pełną wartość opłat wynikających z umowy leasingu, z wyjątkiem opłaty za rejestrację samochodu, która wraz z innymi wydatkami z tytułu jego używania może być ujęta w kosztach w wysokości nieprzekraczającej 75% tych wydatków.
W przypadku gdy umowa leasingu zawarta przez podatnika wykonującego działalność gospodarczą spełnia warunki określone w art. 23b updof, to opłaty ustalone w takiej umowie, ponoszone przez podatnika korzystającego z przedmiotu leasingu, są kosztem uzyskania przychodów w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Przy czym w 2019 r. możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niektórych opłat wynikających z umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego - w określonych okolicznościach - podlega ograniczeniu.
| Zwróć uwagę!
Na gruncie podatku dochodowego z umową leasingu operacyjnego samochodu osobowego mamy do czynienia, gdy okres trwania umowy wynosi co najmniej 2 lata, a suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości początkowej tego samochodu. |
Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, który obowiązuje od 1 stycznia 2019 r., z kosztów uzyskania przychodów wykluczeniu podlegają dotyczące samochodu osobowego opłaty wynikające m.in. z umowy leasingu, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. W ust. 5c dodanym do art. 23 updof doprecyzowano, że ograniczenie, o którym mowa, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego używanego na podstawie umowy leasingu. Z kolei ustalając kwotę podlegającą wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów, uwzględniać należy VAT, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony VAT, w tej części, w jakiej podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług (art. 23 ust. 5a updof).
| Zwróć uwagę!
Nowe zasady rozliczania opłat wynikających z umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego mają zastosowanie do umów zawartych po 31 grudnia 2018 r. oraz do umów zawartych wcześniej - gdy po wskazanym dniu umowy te zostaną zmienione lub odnowione. |
Łączna analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że dokonując podatkowego rozliczenia opłat wynikających z umowy leasingu samochodu osobowego, omawiane ograniczenie należy zastosować:
Natomiast ograniczenie z art. 23 ust. 1 pkt 47a updof nie ma zastosowania do takich opłat wynikających z umowy leasingu samochodu osobowego, które nie stanowią spłaty wartości tego samochodu. Nie dotyczy zatem w szczególności odsetkowej części poszczególnych rat leasingowych. Takie raty mogą być ujmowane do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości na zasadach ogólnych, a więc gdy spełniają warunki określone w art. 22 ust. 1 updof. Dodajmy, że brak podstaw do limitowania kosztów podatkowych w odniesieniu do części odsetkowej raty leasingowej potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 maja 2019 r., nr 0112-KDIL3-3.4011.93.2019.2.AA oraz 11 lutego 2019 r., nr 0115-KDIT3.4011.545.2018.2.MR.
W zakresie rozliczania kosztów używania leasingowanego samochodu osobowego trzeba uwzględnić art. 23 ust. 1 pkt 46a updof. Przepis ten dotyczy wydatków ponoszonych z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, w sytuacji gdy jest on wykorzystywany do celów mieszanych, tzn. na potrzeby działalności gospodarczej i do celów niezwiązanych z tą działalnością. W takim przypadku nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego. Wymaga przy tym podkreślenia, że ograniczenie to ma zastosowanie do kosztów eksploatacyjnych, również w przypadku gdy są one uwzględnione w ramach opłaty leasingowej. Tak wynika z art. 23 ust. 3b updof. Stanowi on, że w przypadku gdy opłata, w tym czynsz, z tytułu m.in. umowy leasingu została skalkulowana w sposób obejmujący koszty eksploatacji samochodu osobowego, przepis art. 23 ust. 1 pkt 46a updof stosuje się do tej części opłaty, która obejmuje koszty eksploatacji samochodu osobowego.
| Zwróć uwagę!
Przy rozliczaniu wydatków z tytułu używania leasingowanego samochodu osobowego, gdy jest on wykorzystywany w celach mieszanych, bez znaczenia pozostaje rodzaj i rok zawarcia umowy będącej podstawą takiego używania samochodu osobowego. W każdym przypadku koszty te podlegają limitowaniu. |
Z okoliczności opisanych w pytaniu wynika, że podatnik w 2019 r. zawarł umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego o wartości nieprzekraczającej 150.000 zł, który wykorzystuje w celach mieszanych (tj. w prowadzonej działalności i na cele z nią niezwiązane). W efekcie ponosi zarówno koszty używania tego samochodu, jak i opłaty wynikające z umowy leasingu, w tym m.in. z tytułu opłaty wstępnej, rat leasingowych obejmujących spłatę wartości pojazdu i odsetki, a także opłatę za rejestrację samochodu.
Mając na uwadze, że podatnik wykorzystuje leasingowany samochód na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, wspomniane wydatki podlegają ewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Do wpisywania kosztów tego rodzaju służy kolumna 13 księgi - "pozostałe wydatki". Wskazuje na to treść ust. 13 objaśnień do podatkowej księgi zamieszczonych w załączniku 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2017 r. poz. 728 ze zm.).
Do podatkowej księgi wpisuje się jednak generalnie wyłącznie te wydatki, które są kosztem uzyskania przychodów. Omówiony wcześniej art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, ogranicza tymczasem wysokość zaliczanych do kosztów podatkowych wydatków z tytułu opłat wynikających z umowy leasingu samochodu, stanowiących spłatę jego wartości.
W kontekście analizowanej sprawy wymaga podkreślenia, że przepisy te mają zastosowanie, gdy wartość samochodu osobowego przekracza 150.000 zł. Ponieważ w przypadku podatnika okoliczność taka nie zachodzi, oznacza to, że kosztem podatkowym podlegającym ujęciu w podatkowej księdze jest u niego cała kwota opłat stanowiących spłatę wartości leasingowanego samochodu. Ponadto w pełnej wysokości może on ujmować w kosztach podatkowych i ewidencjonować w podatkowej księdze inne opłaty ponoszone na podstawie zawartej umowy, o ile nie ma podstaw do objęcia tych opłat ograniczeniem na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 46a updof.
To ograniczenie ma zastosowanie do kosztów z tytułu używania samochodu osobowego, gdy nie jest on wykorzystywany wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej. Skoro więc podatnik używa leasingowanego samochodu do celów mieszanych, to do kosztów może zaliczać tylko 75% wydatków z tego tytułu. Rozliczeniu w ramach tego limitu podlegają wyłącznie te wydatki, które dotyczą używania samochodu przy prowadzeniu działalności gospodarczej. W sytuacji podatnika limit ten ma zastosowanie do opłaty rejestracyjnej, którą zgodnie z umową leasingu musi on ponieść. Z pisma udostępnionego przez Ministerstwo Finansów naszemu Wydawnictwu 23 maja 2019 r. wynika bowiem, że w ocenie resortu m.in. opłaty rejestracyjne są kosztami eksploatacyjnymi.
Tak ustalone koszty podatkowe należy ujmować w podatkowej księdze (w kolumnie 13) bezpośrednio na podstawie dowodów księgowych, potwierdzających poniesienie tych kosztów.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
