Czy pracownik będący na zwolnieniu lekarskim przez trzy miesiące może bezpośrednio po powrocie do pracy skorzystać z urlopu wypoczynkowego, czy też najpierw powinien wykonać badania kontrolne?
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie (art. 229 § 4 K.p.). Kodeks pracy przewiduje również, że w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 § 2 K.p.). Z literalnego brzmienia obydwu przepisów wynika, że brak zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego zdolność do wykonywania obowiązków pracowniczych po długiej chorobie jest przeciwwskazaniem do podjęcia pracy. Żadna z norm nie wskazuje jednak, czy zatrudniony, który nie posiada aktualnych badań lekarskich, od razu po dłuższym chorobowym może skorzystać z urlopu wypoczynkowego.
W dotychczasowym orzecznictwie nie było co do tego zupełnej zgodności. Pisaliśmy o tym w UiPP nr 17/2018, str. 49-50. W jednym z najnowszych wyroków dotyczących omawianej problematyki, Sąd Najwyższy w sposób zdecydowany stwierdził, że: "(...) korzystanie z urlopu wypoczynkowego i niezdolność do pracy wykluczają się. (...)" (por. wyrok z 26 października 2016 r., sygn. akt III PK 9/16, OSNP 2018/1/4). Wynika to z tego, że brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego powoduje niemożność stwierdzenia, że pracownik jest zdrowy, w konsekwencji czego udzielenie mu urlopu wypoczynkowego może spowodować, że instytucja ta nie spełni swojego zadania, bowiem zamiast wypoczywać pracownik będzie kontynuował leczenie.
Nieco inaczej jest, gdy pracownik chce wykorzystać urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim/rodzicielskim poprzedzonych dłuższą chorobą. Celem takiego urlopu będzie konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem, a nie wypoczynek. Naszym zdaniem odrzucenie przez pracodawcę wniosku o udzielenie takiego urlopu byłoby sprzeczne z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem. W podobnym stanie faktycznym Sąd Najwyższy orzekł, że: "(...) Z treści art. 229 § 2 K.p. nie można wywodzić obowiązku przedstawienia orzeczenia o zdolności do pracy przez pracownika rozpoczynającego urlop wypoczynkowy po zakończeniu okresu niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni (...)" (por. wyrok z 9 marca 2011 r., sygn. akt II PK 240/10).
|