W spadku po ojcu otrzymałem nieruchomość. Sąd wydał niedawno postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Poinformowano mnie, że muszę złożyć do sądu, który prowadzi księgę wieczystą dla wspomnianej nieruchomości, wniosek o ujawnienie mnie jako nowego właściciela. Moja sytuacja finansowa jest obecnie bardzo trudna. Czy wnioskodawca może w tego rodzaju sprawie domagać się przyznania zwolnienia z opłaty sądowej? Jeśli tak, to kiedy i gdzie powinien złożyć stosowny wniosek?
Również w sprawach wieczystoksięgowych istnieje możliwość uzyskania zwolnienia od kosztów postępowania. Pomimo tego, że sąd wydał postanowienie potwierdzające prawa Czytelnika do spadku po ojcu, w skład którego wchodzi nieruchomość, Czytelnik jako jej nowy właściciel musi zadbać o to, aby w księdze wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomości został ujawniony jako nowy właściciel. Wymaga to złożenia wniosku i przeprowadzenia postępowania przez sąd wieczystoksięgowy. Złożenie takiego wniosku wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty sądowej.
Strona (uczestnik) postępowania może pod pewnymi warunkami domagać się zwolnienia jej od kosztów postępowania. Zgodnie z regułą ogólną zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać m.in. osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów.
Czytelnik powinien pamiętać, że zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu wieczystoksięgowym może nastąpić wyłącznie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej. Tak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 959 ze zm.). Co więcej, przyznane w powyższym trybie zwolnienie od kosztów nie jest ważne bezterminowo. Wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej powinien bowiem zostać złożony w terminie 3 miesięcy od doręczenia postanowienia o zwolnieniu od kosztów sądowych, pod rygorem upadku zwolnienia. Na postanowienie odmawiające zwolnienia od kosztów sądowych przysługuje zażalenie. Co ważne, w razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów strona nie może ponownie domagać się zwolnienia, powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wniosku.
Warto dodać, że jeżeli wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej ma być zamieszczony w akcie notarialnym, zwolnienie od kosztów sądowych może nastąpić wyłącznie przed zawarciem tego aktu notarialnego.
|