Moja matka posiada obywatelstwo białoruskie. Mieszkała z moim ojcem przez trzy lata w Polsce. Czy cudzoziemka może odziedziczyć nieruchomość położoną w Polsce? Ojciec spisał testament.
Cudzoziemcy, w szczególności spoza kręgu państw Unii Europejskiej, mają bardzo ograniczoną możliwość nabywania nieruchomości położonych na terenie Polski. Same przepisy regulujące kwestię dziedziczenia nie uzależniają możliwości bycia spadkobiercą od posiadania określonego obywatelstwa. Ograniczenia dotyczą samej kwestii nabycia w drodze spadku nieruchomości. Wynika to z art. 1 ust. 1 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2014 r. poz. 1380 ze zm.). Nabyciem nieruchomości w rozumieniu powyższej ustawy jest nabycie prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, na podstawie każdego zdarzenia prawnego. Dotyczy to również dziedziczenia.
Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Zezwolenie jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Od tej reguły przewiduje się wyjątki. Jeden z nich dotyczy bezpośrednio dziedziczenia. Zapisów tego aktu prawnego nie stosuje się do nabycia nieruchomości w drodze dziedziczenia przez osoby uprawnione do dziedziczenia ustawowego, o ile jednak zbywca nieruchomości (spadkodawca) jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat. W odniesieniu do nabycia w drodze testamentowej ustawa stanowi, że jeżeli cudzoziemiec, który nabył wchodzącą w skład spadku nieruchomość na podstawie testamentu, nie uzyska zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie wniosku złożonego w ciągu dwóch lat od dnia otwarcia spadku, prawo własności nieruchomości lub prawo użytkowania wieczystego nabywają osoby, które byłyby powołane do spadku z ustawy.
Jeśli spadkobierca będący cudzoziemcem jest osobą spoza kręgu spadkobierców ustawowych, wówczas dla skutecznego nabycia własności nieruchomości położonych w Polsce konieczne będzie uzyskanie zezwolenia. Nie dotyczy to jednak kilku wyjątków, np. nabycia własności samodzielnego lokalu mieszkalnego, o których mowa w art. 8 ustawy. Cudzoziemiec musi złożyć wniosek w celu wydania takiego zezwolenia, w ciągu dwóch lat od dnia otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Dla zachowania terminu wystarczy złożyć wniosek we wskazanym okresie, nie trzeba uzyskiwać decyzji w sprawie zezwolenia. Jeśli cudzoziemiec tego nie uczyni, nieruchomości zostaną nabyte przez osoby, które należą do kręgu spadkobierców ustawowych (w tym przypadku przez dzieci spadkodawcy). Powyższy termin nie jest terminem procesowym i jako taki nie podlega przywróceniu. Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wbrew przepisom powyższej ustawy skutkuje sankcją nieważności.
|