Zamierzam odrzucić spadek po ojcu. Wiem, że każdy może podjąć samodzielnie decyzję o tym, czy chce dziedziczyć. Doszły mnie jednak informacje, że moi wierzyciele mogą się temu sprzeciwić. Czy to prawda?
W pewnym sensie obie informacje są prawidłowe. Każda osoba ma prawo samodzielnie, bez jakichkolwiek nacisków podjąć decyzję czy spadek przyjmuje (wprost bądź z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe), czy go odrzuca. Ma na to sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedziała się o tytule swojego powołania do spadku. Warto zauważyć, że brak stosownego oświadczenia w powyższym terminie skutkuje tym, że spadek zostanie przyjęty i to z pełną odpowiedzialnością za długi.
To, o czym wspomina Czytelnik, odnosi się nie tyle do sprzeciwienia się odrzuceniu spadku, co do zakwestionowania skuteczności takiego odrzucenia przez określonego wierzyciela (a więc nie przez każdego wierzyciela). Trzeba bowiem pamiętać, iż odrzucenie spadku sprawia, że spadkobierca, który dokonał tej czynności, traktowany jest tak, jakby nie dożył otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Nie otrzyma więc żadnych profitów ze spadku. Wierzyciel spadkobiercy jest zawsze zainteresowany tym, aby dłużnik posiadał majątek. Instytucja zaskarżenia przez wierzycieli decyzji o odrzuceniu spadku ma zapobiegać ucieczce dłużników od spłacania długów.
Uprawnienie takie przysługuje jednak tylko temu wierzycielowi, którego wierzytelność istniała w chwili odrzucenia spadku (w momencie, gdy dłużnik złożył w sądzie bądź przed notariuszem stosowne oświadczenie). Z tego rodzaju żądaniem nie może wystąpić osoba, której wierzytelność w stosunku do dłużnika powstała później. Co więcej, możliwość zaskarżenia decyzji przez wierzyciela wchodzi w grę tylko wtedy, gdy odrzucenie spadku nastąpiło "z pokrzywdzeniem wierzycieli". Stanowi o tym art. 1024 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).
Z pokrzywdzeniem wierzyciela mamy do czynienia wtedy, gdy udowodni się, że majątek osobisty dłużnika nie wystarcza na spłacenie jego wierzytelności, a na skutek złożonego przez dłużnika oświadczenia nie może on także dochodzić swych należności ze spadku. Gdyby bowiem dłużnik przyjął spadek, wierzyciel miałby z czego dokonać egzekucji celem zapłaty za swoją wierzytelność (np. z odziedziczonego mieszkania).
Uznania bezskuteczności odrzucenia spadku wierzyciel może dochodzić na drodze postępowania sądowego. Można to zrobić w ciągu sześciu miesięcy od chwili powzięcia wiadomości o odrzuceniu spadku - jednak nie później niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
