Posiadam w banku rachunek rozliczeniowy i konto oszczędnościowe, na których zgromadzone są moje oszczędności. Dowiedziałem się, że mogę złożyć dyspozycję, zgodnie z którą część z tych środków po mojej śmierci zostanie przez bank wypłacona wskazanym przeze mnie osobom, z pominięciem reguł spadkowych. Czy taka dyspozycja może być uczyniona na rzecz dowolnie wybranej osoby? Czy może ona opiewać na dowolną kwotę?
Czytelnik może przekazać część środków pieniężnych, korzystając z instytucji dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Na mocy art. 56 ust. 1 Prawa bankowego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.) posiadacz: rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie - po swojej śmierci - wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom określonej kwoty pieniężnej (tzw. dyspozycja wkładem na wypadek śmierci). Dla dyspozycji przewidziane zostały dwa ograniczenia: podmiotowe oraz kwotowe. Pierwsze ograniczenie polega na tym, że dyspozycja wkładem może zostać uczyniona wyłącznie na rzecz małżonka, wstępnych, zstępnych lub rodzeństwa posiadacza rachunku. Natomiast kwota wypłaty środków pieniężnych tytułem dyspozycji, bez względu na liczbę wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż 20-krotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa GUS za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. Gdyby zatem posiadacz rachunku bankowego zmarł w styczniu 2025 r., wypłata środków tytułem dyspozycji nie mogłaby przekroczyć kwoty 176.418,80 zł (w grudniu 2024 r. wspomniane przeciętne wynagrodzenie wyniosło 8.820,94 zł).
Posiadacz rachunku może uczynić więcej niż jedną dyspozycję, pamiętając jednocześnie, aby łączna kwota, na którą opiewają wszystkie dyspozycje, nie przekroczyły obowiązującego limitu. Jeżeli posiadacz rachunku wydał więcej niż jedną dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, a łączna suma dyspozycji przekracza limit (np. z uwagi na to, że wcześniejszych dyspozycji nie odwołał), dyspozycja wydana później ma pierwszeństwo przed dyspozycją wydaną wcześniej (art 56 ust. 4 ustawy). Osoby, którym na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci wypłacono kwoty z naruszeniem powyższej regulacji, są zobowiązane do ich zwrotu spadkobiercom posiadacza.
Kwota wypłacona tytułem dyspozycji wkładem na wypadek śmierci nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku, zatem nie powinna być ona wliczana w skład masy spadkowej, ani zaliczana na schedę spadkową.
Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może być w każdym czasie zmieniona lub odwołana na piśmie.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
