Banki oferują przedsiębiorcom coraz szerszą gamę usług. Większość z nich ma charakter odpłatny. Jednak wniesienie opłaty bankowej nie zawsze przekłada się na możliwość rozliczenia tego wydatku w firmowych kosztach podatkowych.
Przedsiębiorca zazwyczaj jest obciążany przez bank nie tylko opłatami za założenie i prowadzenie firmowego rachunku bankowego - płaci również za dokonywane za jego pośrednictwem operacje, do których należą m.in. przelewy dla kontrahentów, do ZUS czy też z tytułu zobowiązań podatkowych. Wszystkie te wydatki, o ile dotyczą operacji związanych z działalnością gospodarczą, spełniają kryteria do uznania ich za firmowe koszty podatkowe. Jeżeli jednak podatnik nie posiada firmowego konta bankowego, a swoje zobowiązania jako przedsiębiorca realizuje za pośrednictwem rachunku prywatnego, wówczas koszty podatkowe w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej mogą stanowić opłaty dotyczące wyłącznie zobowiązań firmowych.
Z uwagi na to, że konkurencja na rynku usług bankowych jest duża, banki podejmują różne działania marketingowe, aby uatrakcyjnić swoją ofertę. W tym celu w umowie na prowadzenie firmowego rachunku oferują pakiet dodatkowych produktów. Wśród nich do najpopularniejszych należą: pakiety ubezpieczeniowe (m.in. na życie, od utraty dochodów lub majątkowe), usługi assistance, concierge, serwis SMS czy doradztwo podatkowe i inwestycyjne.
Zdaniem organów podatkowych przedsiębiorca nie może obciążać kosztów firmowych opłatą ponoszoną za prowadzenie firmowego rachunku bankowego z dołączonym do niego pakietem ubezpieczeniowym, nawet gdy bank twierdzi, że opłata ta dotyczy wyłącznie obsługi konta. W ich opinii w takiej sytuacji w opłatach za prowadzenie firmowego rachunku bankowego zawarte są ukryte płatności za dodatkowy produkt, który według organów ma charakter osobisty. Ponieważ najczęściej banki określają opłatę łączną za pakiet wszystkich produktów i nie są z niej wydzielone wydatki wynikające tylko z realizacji umowy firmowego rachunku bankowego, według organów podatkowych opłata za wszystkie oferowane w ramach pakietu produkty bankowe nie może być uznana za koszt uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Analogiczne stanowisko organy podatkowe prezentują w przypadku, gdy opłaty za usługi dodatkowe, klasyfikowane przez nie jako wydatki osobiste, nie są darmowe, jednak skalkulowane zostały w jednej opłacie, z której nie można wydzielić części dotyczącej stricte prowadzenia rachunku.
Coraz częściej przedsiębiorcy wolne środki wypracowane w ramach działalności gospodarczej inwestują w lokaty terminowe tworzone na subkontach do firmowego bankowego. Z uwagi na to, że ustawa o pdof w art. 14 ust. 2 pkt 5 klasyfikuje odsetki od tych lokat jako przychody z działalności gospodarczej, wszelkie opłaty związane z ich założeniem, utrzymaniem i obsługą stanowią koszty uzyskania przychodów z tego źródła.
Dla wielu przedsiębiorców kredyt bankowy stanowi podstawowe źródło finansowania działalności - zarówno bieżącej, jak i inwestycyjnej. Rozliczenie w kosztach firmowych prowizji i opłat pobieranych przez banki w związku z udzielonym podatnikowi kredytem możliwe jest pod warunkiem, że - niezależnie od przeznaczenia określonego w zawartej z bankiem umowie - faktycznie zostanie on wykorzystany na potrzeby firmowe. Moment obciążenia nimi kosztów podatkowych warunkuje cel, na jaki kredyt zostanie przeznaczony.
Gdy przedsiębiorca finansuje kredytem potrzeby inwestycyjne, to zarówno koszty ubezpieczenia kredytu, prowizja bankowa, jak również inne opłaty związane z jego uruchomieniem i obsługą, które zostały naliczone do momentu oddania środka trwałego do używania, zwiększą jego wartość początkową. Natomiast gdy kredyt zostanie przeznaczony na bieżącą działalność firmy, wówczas wskazane opłaty, jako tzw. koszty pośrednie, podlegają rozliczeniu w kosztach podatkowych w dacie poniesienia.
Ujednolicone przepisy prawne dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.
Do kosztów podatkowych nie zalicza się naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od kredytów (art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdop), jak również odsetek, prowizji i różnic kursowych od kredytów zwiększających koszty inwestycji w okresie ich realizacji (art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o pdop). Stąd odsetki od kredytów obrotowych, o ile są one przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej, stają się kosztem z chwilą ich faktycznej zapłaty. Do kategorii kosztów podatkowych nie zalicza się natomiast odsetek naliczonych, a niezapłaconych.
Odsetki od kredytów zwiększających koszty inwestycji (m.in. na nabycie lub wytworzenie środka trwałego) naliczone do dnia przekazania składnika majątku do używania, powiększają natomiast jego wartość początkową i są kosztem poprzez odpisy amortyzacyjne. Pozostała część odsetek podlega rozliczeniu w kosztach w momencie zapłaty.
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy może przybrać formę gwarancji bankowej. Posiadanie tego rodzaju zabezpieczenia jest zazwyczaj wymagane przez kontrahentów przy zawieraniu umów o znacznej wartości. W ramach gwarancji bankowej, która zazwyczaj jest usługą odpłatną, bank, jako gwarant, zobowiązuje się do zapłaty na rzecz podmiotu zlecającego realizację umowy określonej kwoty, w przypadku gdyby podmiot realizujący umowę nie wywiązał się ze zobowiązań wynikających z tej umowy. Wskazane zabezpieczenie mogą przy tym wykupić obie strony kontraktu. Ten sposób zabezpieczenia wierzytelności ma wpływ na podniesienie bezpieczeństwa transakcji, minimalizuje ryzyko niewywiązania się ze zobowiązań oraz wpływa na wiarygodność przedsiębiorcy jako partnera biznesowego. To z kolei ułatwia, a niekiedy wręcz warunkuje zawarcie kontraktu. W związku z tym opłata poniesiona na jej wykupienie spełnia kryteria do uznania jej za firmowy koszt podatkowy.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.)
Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2016 r. poz. 1888 ze zm.)
|